Madde Detay

Feyzî Osman Hüsâm-zâde, IV. Murad devrinde İstanbul’da yaşadı. Kendisi Hüsâm Bey diye tanınan ilmiye sınıfına mensup bir şairin oğludur ve Hüsâm-zâde diye bilinir. Bazı yerlerde kadılık yapan şair, sonra saraya alındı. Otuz dört yaşında Dîvân’ını padişaha takdim etti. Sonra saraydan uzaklaştırıldı. Feyzî, Dîvân’ında dönemin sadrazamı Kemankeş Ali Paşa’ya kasideler yazmış ve onun yaptığı bir çeşmeye tarih düşürmüştür. (1033/ 1623) Söz konusu tarih, Ali Paşa’nın sadrazam atandığı yıl olmakla birlikte aynı zamanda Dîvân’ın yazım tarihidir. Feyzî, Dîvân’ını otuz dört yaşında yazdığına doğum tarihi 997-97 /1589 olarak kabul edilebilir.
Feyzî’nin tek eseri Dîvân’ıdır. Süleymaniye Kütüphanesi, Hacı, Mahmud Efendi, 587’de kayıtlı olan 136 yapraklı bir şiir mecmuasının 99-137. sayfaları arasında yer alan Dîvân’da bulunan nazım biçimleri şunlardır: Mensur mukaddime, 1 Farsça na’t, biri Sultan IV. Murad’a diğeri kime yazıldığı belli olmayan 2 kaside, Ali Paşa’ya 2 kaside, kardeşi Zekayî Çelebi’ye terci-i bend şeklinde yazılmış 1 mersiye, 112 gazel, 12 müseddes, 3 tahmis, 4 kıt’a, ikisi Farsça 4 rubaî, 1 tarih, biri Farsça 18 beyit.

Feyzî, İmam-ı Azam’a, Mevlânâ’ya ve Hz. Ali’ye sevgi ve saygısını dile getiren şiirler kaleme almasına rağmen kendisinin hangi tarikata bağlı olduğu kesin değildir, bir beytinde Kâdirî olduğunu belirtmektedir.

Gülnar (Ercan), Özlem (1996). Hüsâmzâde Feyzî Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). "Feyzî Osman". C. III. Dergâh Yayın. İstanbul. 1979. 217.

GAZEL

Yine virdüm gönlümi bir dil-rübâ dildâre ben

Eyledüm kanum helâl ol gamzesi hûn-hâre ben

Gülşen-i kûyı tururken ol perî ruhsârımun

Cennet-i firdevs olursa varmazın gülzâre ben

Seyle virdi kûy-ı yârı bir dem ârâm eylemez

N'eylesem bilmem aceb bu dîde-i hûn-hâre ben

Hâne-i kalbüm yapar dil-dâr adüvv turmaz yıkar

Yârile hâlüm kolay n'etsem ola agyâre ben

Feyzi-i zârun uyutmaz âh u zârı âlemi

Râst gelmezdüm cihânda böyle bir bîdâre ben 

(Gülnar (Ercan), Özlem (1996). Hüsâmzâde Feyzî Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi. 184-185.)