Madde Detay
İSGENDER AĞBABALI
(d. 1925 / ö. 1989)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Azerbaycan âşıklarından olan İsgender Ağbabalı, 1925'te Amasiya bölgesinin Ellerkend köyünde doğmuş ve 1989 yılında vefat etmiştir (Namazov 2004: 203-204; Namazov 2013: 461-462). Elimizdeki kaynaklarda âşığın hayatına dair ayrıntılı bilgi bulunmamaktadır.
İsgender Ağbabalı, sazlı sözlü eski Ağbaba bölgesinde Âşık Şenlik’in sanatından beslenmiş ve Âşık Nesib’den de âşık sanatının sırlarını öğrenmiştir. 1945’ten sonra tek başına âşıklık yapmaya başlamış ve güzel sesi, usta icracılığı, koşmaları, geraylıları, üstadnameleri ile çevre köylerde, bölgelerde ün kazanmıştır. 1960’lı yıllarda Kazakistan ve Kırgızistan’a giderek vaktiyle oralara sürgün edilmiş olanların sevgisini kazanmıştır. Almatı’da Âşık Şirin ve İstanbul’da Âşık Şövgi ile meclislere katılmış, onlarla karşılıklı atışmıştır. Âşık İsgender, üstat âşık olarak yetiştikten sonra Almatı’dan Âşık Murteza’ya, Ağbaba’dan Âşık Letif’e, Âşık Heyder’e, Âşık Geşeme’ye sazın ve sözün sırlarını öğretmiş; onları sanat camiasıyla tanıştırmıştır (Namazov 2004: 203; Namazov 2013: 461).
Eski âşık destanlarını mükemmel derecede öğrenen Ağbabalı, halk arasında çok yaygın olmayan “Gürcü Gızı”, “Tebriz Oğlu”, “Yaralı Mahmud”, “Yetim Mehemmed” adlı destanları da mükemmel bir şekilde icra etmiştir. Ayrıca “Aybeniz”, “Gündoğar”, “İsgender Şah”, “Deli Yusif” adlı destanların da yaratıcısıdır. “Derbederi”, “Deli Hicranlı”, “Konyalı”, “Sarı Yaylıg”, “Sarı Gelin”, “O Taylı Gızı”, “Şenlik Hoşdamağı”, “Çuhurobası” gibi nadiren icra edilen saz havalarını ustalıkla icra eden Ağbabalı, ayrıca “Gülendam” adlı bir saz havası da bestelemiştir (Namazov 2004: 203-204; Namazov 2013: 461).
Âşık İsgender, Güney Kafkasya Halk Yaratıcılığı festivallerine katılmış, ödüllere layık görülmüştür. Dördüncü Âşıklar Kurultayına da katılmış olan âşık, yeni saz havaları ve destanlar yaratmakla kalmamış aynı zamanda saz şiirinden de güzel örnekler sunmuştur. Üstat âşığın “Her iki gonşunun, iki yoldaşın,/ Arasına girib çatana lenet./ Bir gismet çörekle garın doyarmı?/ Dostu boğazına satana lenet.” mısralarındaki liyakat ile ilgili sözleri oldukça dikkat çekicidir (Namazov 2004: 204; Namazov 2013: 461-462).
Kaynakça
Namazov, Qara (2013). Ozan-Aşıg Senetinin Tarihi. Bakü: Grifli Neşr.
Namazov, Qara (2004). Aşıglar. Bakü: Seda Neşriyyatı.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. SÜMEYRA HARMANDAYayın Tarihi: 25.03.2019Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 25.03.2019Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KARA HACI YUSİF OĞLU | d. 1852 - ö. 1932 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | AFACAN, Sakine Şahin | d. 1907 - ö. 1971 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SÂLİK, Ordubâdî | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | YARALI, Halit Karakuş | d. 1925 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Sedat Umran | d. 1925 - ö. 7 Ağustos 2013 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Nüvit Özdoğru | d. 5 Mayıs 1925 - ö. 20 Haziran 2002 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | GAŞEM/GÜNEYLİ GAŞEM, Gaşem Caferî | d. 1901 - ö. 24.09.1989 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HULUSÎ, Yaşar Nuri Şahinoğlu | d. 01.08.1931 - ö. 22.11.1989 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ALİ AĞA HALHALİ | d. 1894 - ö. 1989 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ELİ KAZIM OĞLU MEMMEDOV | d. 1940 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ERŞAD CELALI | d. 1976 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | KEL BAHŞİ, Annaberdi Aydoğduoğlu | d. 1850 - ö. 1923 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | KUL AŞUR, Aşur Koçak | d. 1932 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | MEHBUB, Mehbub Esgerî | d. 1966 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | MİSALÎ, Adem Aslandoğan | d. 1967 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |