Madde Detay

Calalabad’da doğdu. 1960’ta Kırgız Milli Üniversitesinin Rus Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. 1962-64 yılları arasında Moskova’daki Yüksek Senaryo Kursunda eğitim aldı. Kırgızfilm stüdyosunda kıdemli redaktör, Sovyet Sosyalist Kırgızistan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığında baş redaktör olarak görev yaptı (Aamatov vd, 2008: 142). 1971-75 yılları arasında Literaturnaya gazetesinin muhabiri olarak çalışan Bayciev'in Yüksek Senaryo Kursunda bitirme tezi olarak kaleme aldığı Başkanın Baktısı adlı çalışması Özbekfilm tarafından filmleştirdi. Başkanın Baktısı 1979'da düzenlenen Uluslararası Aşkabad Film Festivalinde ödül aldı (Akmataeliev vd; 2002: 487).

Mar Bayciev Kırgızistan'da hem Kırgızca hem de Rusça yazabilen az sayıdaki kalemler arasındadır (Aamatov vd, 2008: 142). Kaleme aldığı güldürü ögeli hiciv hikâyeleriyle adını duyuran Mar Bayciev’in ilk hikaye kitabı Karakurt 1961 yılında basılmıştır (Rıspaev vd, 1989: 128). Bu hikâye kitabının ardından hikâye ve uzun hikâye türünde Kaytıp Kelüü (1964), Çıyır (1966), Menin Altın Balalıgım (1976), adlı kitapları da basılmıştır (Akmataeliev vd, 2002: 486).

Yazmış olduğu piyesler arasında Baldar Boygo Cetkende, Erööl, Ar Namısı, Ar Bir Üydö Mayram, Kız Küyöö, Altınçı Künü Keçinde, Uzak Sapardagı Poyezd sanatçı kişiliğini yansıtan önemli eserleri arasında sayılır (Aamatov vd, 2008: 142).

Senarist özelliği ile de öne çıkan Mar Bayciev Kırgızfilm stüdyosu için Ak İlbirstin Tukumu, Altın Küz; Özbekfilm stüdyosu için Bötön Bakıt, Nöşör; Kazaktelefilm stüdyosu için Caŋı Cıl Aldındagı Tün isimli uzun metrajlı filmlerin senaryosunu kaleme almıştır. Kaleme almış olduğu hikayelerden uyarlanan kısa metrajlı filmler de vardır (Aamatov vd, 2008: 142).

Eserleri Sovyetler Birliği içerisindeki birçok dile çevrilen Bayciev’in dramaları Polonya, Macaristan, Avusturya, Kanada, Moğolistan, Romanya, Bulgaristan, Finlandiya'da ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği içinde iki yüzden fazla tiyatroda sahneye konmuştur (Aamatov vd, 2008: 143).

Bayciev, Manas Destanı’nın Rusça baskısının hazırlanma ve yayımlanma aşamasında aktif olarak görev almış ayrıca K. Cantöşöv ve T. Moldo’nun eserlerini Rusçaya çevirmiştir (Aamatov vd, 2008: 142).