Madde Detay
MEŞHÛRÎ
(d. 1198/1783 - ö. 1274/1857)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1783 yılında Selânik'te doğan Meşhûrî'nin asıl adı Ahmed'dir. Selanikli Mehmed Çavuş adlı birinin oğludur. Memleketinde medrese eğitimini tamamladı, kimlerden nasıl bir eğitim aldığına dair elimizde bilgi yoktur. Bir süre debbağlar babalığı yaptı, Filibe nazırı kitabeti ve Selanik'te bazı görevlerde bulundu. Bazı voyvoda ve mütesellimlere kâtiplik yaptı. Bu nedenle çeşitli yerleri dolaştı. Şeyhülislam Ârif Hikmet'e sunduğu bir kasideyle Edirne müderrisliğine tayin edildi. Bu göreve fazla devam etmeyen şair, Selanik civarında bir mera çiftliği alarak vaktini orada geçirdi. İsteyenlere Farsça dersleri verdi. 1857'de Selanik'te vefat etti (Aydemir, Çeltik 2009: X, XI).
Meşhûrî'nin bilinen tek eseri Dîvân'ıdır. Dîvân'da 30 kaside, 123 gazel, çoğunluğu tarih olmak üzere 54 kıt'a-i kebîre ile ikişer beyitlik 37 kıt'a, 4 mesnevi, 1 terci-i bent, 4 müseddes, 3 tahmis, 4 muhammes, 7 murabba, 55 beyit, 30 mısra bulunmaktadır (Aydemir, Çeltik 2009).
Meşhûrî'nin hoşsohbet, latifeci bir kişiliği olduğunu kaynaklar belirtiyor. Şiirlerinde kalıp ifade tekrarlarından başka imaj tekrarları da görülür. Meşhûrî'nin en önemli yönü Dîvân'ına kaydettiği çok sayıdaki tarihlerle yaşadığı devrin bazı önemli olaylarını şairane bir şekilde aktarmasıdır. Özellikle memleketi Selanik ile ilgili olarak yazdığı tarihler buradaki inşaatlar, tamirler, buraya gelen görevliler gibi konularda aydınlatıcı bilgi vermektedir. Kasideleri içinde de Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasını anlattığı 85 beyitlik kasidesi önemlidir (Aydemir, Çeltik 2009: XXI, XXIV, XXVIII).
Kaynakça
Aydemir, Yaşar ve Halil Çeltik (2009). Meşhûrî Divanı. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10627,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 24.03.2014].
Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. 2. İstanbul.
Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l-Eş'âr. İstanbul.
İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. II. İstanbul: Dergah Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ'ilî Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. III. İstanbul.
Şemseddîn Sâmi (1306). Kâmûsu'l-A'lâm. C. IV. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLANYayın Tarihi: 24.03.2014Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hûb olunca nev-resân olsun derim meşreb bu ya
Tıfl u tâze dil-sitân olsun derim meşreb bu ya
Olmasın pejmürde hergiz gonca-i ruhsâr-ı yâr
Bâğ-ı âlem bî-hazân olsun derim meşreb bu ya
Olsa her vaz'ı sezâ şâhâne ammâ dilberin
Hükm-i hüsnü bî-nişân olsun derim meşreb bu ya
Gerçi pîrim her gece ammâ ki bir meh-pâreye
Hâle-veş sînem mekân olsun derim meşreb bu ya
Mûy-ı gîsûsun dırâzın istemekden maksadım
Pây-ı aşka rîsmân olsun derim meşreb bu ya
Lebleri vasfında ol mir'ât-ı hüsnün kilk-i ter
Tûtî-i şekker-feşân olsun derim meşreb bu ya
Kadr-i nazmın öyle ber-ter ola kim Meşhûriyâ
Pâyedâş-ı ferkadân olsun derim meşreb bu ya
(Aydemir, Yaşar ve Halil Çeltik (2009). Meşhûrî Divanı. Ankara. 127.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 24.03.2014Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hûb olunca nev-resân olsun derim meşreb bu ya
Tıfl u tâze dil-sitân olsun derim meşreb bu ya
Olmasın pejmürde hergiz gonca-i ruhsâr-ı yâr
Bâğ-ı âlem bî-hazân olsun derim meşreb bu ya
Olsa her vaz'ı sezâ şâhâne ammâ dilberin
Hükm-i hüsnü bî-nişân olsun derim meşreb bu ya
Gerçi pîrim her gece ammâ ki bir meh-pâreye
Hâle-veş sînem mekân olsun derim meşreb bu ya
Mûy-ı gîsûsun dırâzın istemekden maksadım
Pây-ı aşka rîsmân olsun derim meşreb bu ya
Lebleri vasfında ol mir'ât-ı hüsnün kilk-i ter
Tûtî-i şekker-feşân olsun derim meşreb bu ya
Kadr-i nazmın öyle ber-ter ola kim Meşhûriyâ
Pâyedâş-ı ferkadân olsun derim meşreb bu ya
(Aydemir, Yaşar ve Halil Çeltik (2009). Meşhûrî Divanı. Ankara. 127.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hûb olunca nev-resân olsun derim meşreb bu ya
Tıfl u tâze dil-sitân olsun derim meşreb bu ya
Olmasın pejmürde hergiz gonca-i ruhsâr-ı yâr
Bâğ-ı âlem bî-hazân olsun derim meşreb bu ya
Olsa her vaz'ı sezâ şâhâne ammâ dilberin
Hükm-i hüsnü bî-nişân olsun derim meşreb bu ya
Gerçi pîrim her gece ammâ ki bir meh-pâreye
Hâle-veş sînem mekân olsun derim meşreb bu ya
Mûy-ı gîsûsun dırâzın istemekden maksadım
Pây-ı aşka rîsmân olsun derim meşreb bu ya
Lebleri vasfında ol mir'ât-ı hüsnün kilk-i ter
Tûtî-i şekker-feşân olsun derim meşreb bu ya
Kadr-i nazmın öyle ber-ter ola kim Meşhûriyâ
Pâyedâş-ı ferkadân olsun derim meşreb bu ya
(Aydemir, Yaşar ve Halil Çeltik (2009). Meşhûrî Divanı. Ankara. 127.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hûb olunca nev-resân olsun derim meşreb bu ya
Tıfl u tâze dil-sitân olsun derim meşreb bu ya
Olmasın pejmürde hergiz gonca-i ruhsâr-ı yâr
Bâğ-ı âlem bî-hazân olsun derim meşreb bu ya
Olsa her vaz'ı sezâ şâhâne ammâ dilberin
Hükm-i hüsnü bî-nişân olsun derim meşreb bu ya
Gerçi pîrim her gece ammâ ki bir meh-pâreye
Hâle-veş sînem mekân olsun derim meşreb bu ya
Mûy-ı gîsûsun dırâzın istemekden maksadım
Pây-ı aşka rîsmân olsun derim meşreb bu ya
Lebleri vasfında ol mir'ât-ı hüsnün kilk-i ter
Tûtî-i şekker-feşân olsun derim meşreb bu ya
Kadr-i nazmın öyle ber-ter ola kim Meşhûriyâ
Pâyedâş-ı ferkadân olsun derim meşreb bu ya
(Aydemir, Yaşar ve Halil Çeltik (2009). Meşhûrî Divanı. Ankara. 127.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Malik Aksel | d. 1903 - ö. 15 Şubat 1987 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ES'AD, Şeyh-zâde | d. - - ö. 1634 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | M.Akil Koyuncu | d. 1886 - ö. 8 Mart 1977 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MUHLİS, Yûsuf Muhlis Paşa | d. 1783 - ö. 1843 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | RE'FET, Mehmed Re'fet Efendi | d. 1783-84 - ö. 1813 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | FÂ'İK, Süleyman Fâ'ik Efendi | d. 1783-84 - ö. 1838 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ES'AD, Manisalı Ahmed Efendi | d. 1779 - ö. 1857 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MİCMERÎ, Çankırılı | d. ? - ö. 1857/1858 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | NÂFİ‘, Yahyâ Çelebi-zâde Mehmed Abdünnâfi‘ Efendi | d. ? - ö. 1857 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | FEYZÎ, Ahmed | d. 1837 - ö. 1909 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | EMÎN, Cündî-zâde Mehmed Emîn Efendi, Şamlı | d. ? - ö. 1878 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | SIDKÎ, Mehmed Sâdık | d. 1788 - ö. 1860 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | İBN-İ İSA, İlyas Saruhanî | d. 1496-1497 - ö. 1553-1554 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ÂKİF, Âkif Mehmed Paşa | d. 1822 - ö. 1894 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | RAHÎMÎ, Habeşî-zâde Abdurrahîm Rahîmî Bey | d. ? - ö. 25 Kasım 1727 | Madde Adı | Görüntüle |