Şaban Mahmudoğlu Kalkan

Şaban Mahmudov
(d. 1938 / ö. -)
şair, edebiyat tarihçisi.
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bulgaristan’ın Razgrat iline bağlı Şeremet (Veselest) köyünde doğdu. İlk ve ortaokulu köyünde, lise eğitimini Kubrat kentinde tamamladı. Şumnu’da öğretmen enstitüsünün Tarih-Rusça-Türkçe Bölümü’nden mezun oldu. Bir süre öğretmenlik yaptı. Daha sonra Şumnu’daki Tıp Enstitüsü’nün Köy Hekimliği Bölümü’nden mezun oldu ve uzun yıllar köy hekimliği yaptı. Mahmudov, 1989 yılında zorunlu göçe tabi tutularak İzmir’e yerleşti. Türkiye’de “Kalkan” soyadını alan şair İzmir’de bir devlet hastanesinde görev yaparak 2003 yılında emekli oldu. Edebî şahsiyeti yanı sıra Bulgaristan Türklerinin edebiyat tarihi üzerinde çok sayıda araştırması yayınlanan Kalkan, Balkanlarda yaratılan Türk Edebiyatlarını, Türkiye ve Türk Dünyası’na tanıtan önemli isimlerden biri oldu.

Kalkan'ın ilk şiiri “Mektep” adıyla 1953 yılında Eylülcü Çocuk gazetesinde yer aldı. 1960-1962 yılları arasında Deliormanlı Türk şair ve yazarların kurduğu “Bahar” adlı edebiyat derneğinin başkanlığını yaptı. İlk şiiri kitabı 1966 yılında Gerginlik adıyla devletin resmî yayınevi tarafından yayınlandı. 1967 yılında Halk Gençliği gazetesinin açtığı şiir yarışmasında “Altın Yüzük” ödülüne layık görüldü. Edebiyat yaşamının Bulgaristan yıllarında dönemin sosyal şartlarının bir sonucu olarak idealist bir tavırla sosyalist edebiyat anlayışını benimsedi. Bu dönemki şiirlerinde yoğun olarak Deliorman, yurt sevgisi, gurbet, barış ve özgürlük konularını lirik bir üslupta ve barışçı bir dille ele aldı. Bazı şiirlerinde millî duyguları anlatırken örtülü anlatıma ve sembollere başvurdu. Edebî üreticiliğini Türkiye’de de sürdüren şair çocuklar için de şiirler yayınladı. Son dönem şiirlerinde Türkçe ve Türk Dünyası sevgisini sıklıkla işledi.

Kaynakça

Akgün, Atıf ve Rabia Uçkun (2012). “Bulgaristan Türkleri Edebiyatı’nın Türkiye’deki Temsilcileri ve Dr. Şaban M. Kalkan”. III. Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu Bildirileri. C. 2. Yay. Haz. Ünal Şenel. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Yay. 343-368.

Akgün, Atıf (2016). Balkan Türklerinin Muhacir Edebiyatı İncelemeleri. Ankara: Grafiker Yay. 119-149.

Şenel, Ünal (1992). “Türkçenin Vurgunu Bir Deliorman Şairi: Şaban Mahmudoğlu Kalkan; Hayatı ve Eserleri: -1-”. Kardaş Edebiyatlar Dergisi 3 (21): 34-38.

Türk Dünyasında Kıbatek Bülteni “Şaban M. Kalkan Özel Sayısı”. Kıbatek Yay. İzmir: S. 23/3. Nisan 2005.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. ATIF AKGÜN
Yayın Tarihi: 11.01.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
GerginlikNarodna Prosveta / Sofya1966Şiir
Deliorman’dan Sesler (Glasove Ot Ludogorieto)Komsomol İl Komitesi Yayını / Razgrat1967Antoloji
Deliorman ŞarkılarıVatan Cephesi Yayınları / Razgrat1969Şiir
Çujdenets Ne Sım (Yabancı Değilim)Komsomol İl Komitesi Yayını / Razgrat1972Şiir
Sevda RüzgârıVatan Cephesi Yayınları / Razgrat1974Şiir
TurnalarAyhan Matbaası / İstanbul1998Şiir
Yağmurlu Sonbaharda AşkEnsa Yayınları / İzmir2000Çeviri
Sevda SoneleriEtki Yayınları / İzmir2006Şiir
Kıbatek Uluslararası Şiir AntolojisiKıbatek Yayınları / İzmir2008Antoloji
Pratenitsi Na Tıgata (Hüznün Elçileri)Razgrat Bulgar Yazarlar Birliği Yayını, Dovrev Pres Yayınevi. / Razgrat2009Şiir
Sağlık AlfabesiKıbatek Yayınları / İzmir2010Şiir
Altın Bağ (Azerbaycan Soneleri)Kıbatek Yayınları / İzmir2011Şiir
Azerbaycan Sonetleri“Vektor”, Beynəlxalq Elm Mәrkәzi Yayınları / Bakü2012Şiir
Sıcak GurbetKıbatek Yayınları / İzmir2012Şiir
Rodoplar’dan EsintilerKıbatek Yayınları / İzmir2013Antoloji
Tuna Boyu’ndan Esintiler -II-Kıbatek Yayınları / İzmir2015Antoloji
Rodop Öyküleri -I-Etki Yayınları / İzmir2017Antoloji
Tuna Boyu Öyküleri -II-Etki Yayınları / İzmir2017Antoloji
Bulgaristan Türkleri Edebiyatında Hiciv ve MizahBengü Yayınları / Ankara2017İnceleme
Bulgaristan Türk Şiiri C. I-IIBengü Yayınları / Ankara2018İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sabri Tatovd. 1925 - ö. 2010Doğum YeriGörüntüle
2DERTLİ KÂTİBd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Cevdet Perind. 1914 - ö. 10 Kasım 1994Doğum YeriGörüntüle
4Aliş Saidovd. 1938 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Şule Yüksel Şenlerd. 29 Mayıs 1938 - ö. 28 Ağustos 2019Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Uysald. 29 Mayıs 1938 - ö. 03 Temmuz 2011Doğum YılıGörüntüle
7Mustafa Közd. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Murat Karacand. 23 Mart 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Mahir Öztaşd. 19 Aralık 1951 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Ali Kadird. 1936 - ö. 1997Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Zahir Bigiyevd. 1870 - ö. 1902Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MEHMET ALİ KALKANd. 1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MAHMUDOĞLUd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle