ŞEM'Î, Mehmed Sâlih Efendi

(d. ?/? - ö. 1171/1758)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed Salih, mahlası Şem'î'dir. İstanbulludur. Divan-ı Hümayun çavuşlarından Mustafa Efendi'nin oğludur. Kaynaklarda doğum tarihi verilmemiştir, ancak vefatında kırk yaşına girmediği dikkate alınırsa 1718 yılından sonra doğmuş olmalıdır. Eğitimi hakkında bir bilgiye sahip değiliz. Babasının divan çavuşlarından olması, onun Sadrazam reis kalemi katipleri ve tahvil odası halifeleri arasına girmesine imkan hazırlamıştır. Nakşa kabiliyetli olduğu anlaşılınca Mehmed Rasim Efendi'den meşk ederek; çep dîvânî, rik'a ve reyhânî yazılarda ustalaşmıştır. Güzel yazı yazma yanında güzel söz söylemede de kabiliyetlidir. Şiirleri akranlarının şiirlerinden üstündür. 

Yaşı kırka ermeden, 1171/1758 senesinin Zilkade/Temmuz ayında İstanbul'da veba hastalığı sebebiyle vefat etmiştir. Cenazesi Eyüp Sultan Camii'nde kılınmış ve Eğrikapı haricinde Kırımî Efendi çeşmesi karşısına defnedilmiştir. Mezar taşına bazı dostları tarafından şu tarih beyti nakşedilmiştir:

Olsun kalem kitâbe-i târîhe naşk-bend

Firdevs kıldı meşhedi rûh-ı Mehemmedi 1171 ( Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn 1928: 478)

Kaynaklarda Şem'î Salih Efendi'ye ait bir eserden bahsedilmemektedir. Mecmualarda Şem'î mahlasıyla yer alan şiirlerden hangilerinin bu Şem'î'ye ait olduğunu tespit etmek güçtür.

Kaynakça

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (1928). Tuhfe-i Hattatîn. İstanbul: Devlet Matbaası.

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (2000). Mecelletü'n-Nisâb. Ankara: KB Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET FERİDUN GÜVEN
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 14.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt:

Dûr iden fânûs-ı âgûşumdan ol şem'i bu şeb

Rûzgâr eksikligidür rûzgâr eksikligi

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). (tıpkıbasım) 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 502.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sadık Akfıratd. 20 Kasım 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ATÂ, Atâullah Efendi-zâded. 1750-51 - ö. 1814-15Doğum YeriGörüntüle
3HÂLİS, Mehmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1709-10Doğum YeriGörüntüle
4Sadık Akfıratd. 20 Kasım 1968 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ATÂ, Atâullah Efendi-zâded. 1750-51 - ö. 1814-15Doğum YılıGörüntüle
6HÂLİS, Mehmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1709-10Doğum YılıGörüntüle
7Sadık Akfıratd. 20 Kasım 1968 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ATÂ, Atâullah Efendi-zâded. 1750-51 - ö. 1814-15Ölüm YılıGörüntüle
9HÂLİS, Mehmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1709-10Ölüm YılıGörüntüle
10Sadık Akfıratd. 20 Kasım 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ATÂ, Atâullah Efendi-zâded. 1750-51 - ö. 1814-15MeslekGörüntüle
12HÂLİS, Mehmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1709-10MeslekGörüntüle
13Sadık Akfıratd. 20 Kasım 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ATÂ, Atâullah Efendi-zâded. 1750-51 - ö. 1814-15Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÂLİS, Mehmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1709-10Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sadık Akfıratd. 20 Kasım 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ATÂ, Atâullah Efendi-zâded. 1750-51 - ö. 1814-15Madde AdıGörüntüle
18HÂLİS, Mehmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1709-10Madde AdıGörüntüle