ŞEM'Î, Mehmed Sâlih Efendi

(d. ?/? - ö. 1171/1758)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed Salih, mahlası Şem'î'dir. İstanbulludur. Divan-ı Hümayun çavuşlarından Mustafa Efendi'nin oğludur. Kaynaklarda doğum tarihi verilmemiştir, ancak vefatında kırk yaşına girmediği dikkate alınırsa 1718 yılından sonra doğmuş olmalıdır. Eğitimi hakkında bir bilgiye sahip değiliz. Babasının divan çavuşlarından olması, onun Sadrazam reis kalemi katipleri ve tahvil odası halifeleri arasına girmesine imkan hazırlamıştır. Nakşa kabiliyetli olduğu anlaşılınca Mehmed Rasim Efendi'den meşk ederek; çep dîvânî, rik'a ve reyhânî yazılarda ustalaşmıştır. Güzel yazı yazma yanında güzel söz söylemede de kabiliyetlidir. Şiirleri akranlarının şiirlerinden üstündür. 

Yaşı kırka ermeden, 1171/1758 senesinin Zilkade/Temmuz ayında İstanbul'da veba hastalığı sebebiyle vefat etmiştir. Cenazesi Eyüp Sultan Camii'nde kılınmış ve Eğrikapı haricinde Kırımî Efendi çeşmesi karşısına defnedilmiştir. Mezar taşına bazı dostları tarafından şu tarih beyti nakşedilmiştir:

Olsun kalem kitâbe-i târîhe naşk-bend

Firdevs kıldı meşhedi rûh-ı Mehemmedi 1171 ( Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn 1928: 478)

Kaynaklarda Şem'î Salih Efendi'ye ait bir eserden bahsedilmemektedir. Mecmualarda Şem'î mahlasıyla yer alan şiirlerden hangilerinin bu Şem'î'ye ait olduğunu tespit etmek güçtür.

Kaynakça

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (1928). Tuhfe-i Hattatîn. İstanbul: Devlet Matbaası.

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (2000). Mecelletü'n-Nisâb. Ankara: KB Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET FERİDUN GÜVEN
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 14.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt:

Dûr iden fânûs-ı âgûşumdan ol şem'i bu şeb

Rûzgâr eksikligidür rûzgâr eksikligi

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). (tıpkıbasım) 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 502.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NAZÎF, Mustafad. ? - ö. 1825Doğum YeriGörüntüle
2Emine Çaykarad. 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Beyd. ? - ö. 1837Doğum YeriGörüntüle
4NAZÎF, Mustafad. ? - ö. 1825Doğum YılıGörüntüle
5Emine Çaykarad. 1964 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Beyd. ? - ö. 1837Doğum YılıGörüntüle
7NAZÎF, Mustafad. ? - ö. 1825Ölüm YılıGörüntüle
8Emine Çaykarad. 1964 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Beyd. ? - ö. 1837Ölüm YılıGörüntüle
10NAZÎF, Mustafad. ? - ö. 1825MeslekGörüntüle
11Emine Çaykarad. 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
12SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Beyd. ? - ö. 1837MeslekGörüntüle
13NAZÎF, Mustafad. ? - ö. 1825Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Emine Çaykarad. 1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Beyd. ? - ö. 1837Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NAZÎF, Mustafad. ? - ö. 1825Madde AdıGörüntüle
17Emine Çaykarad. 1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Beyd. ? - ö. 1837Madde AdıGörüntüle