Madde Detay

Lemin Gülderen, 1961'de Kars’ın Kağızman ilçesinin güneyinde bulunan Yankıpınar köyünde dünyaya gelir. Serhatlı Lemin olarak bilinen âşığın babası Nurettin Gülderen, annesi Şahize Hanım’dır. Babası esnaflık yapmıştır. Altı kardeş olan Lemin Gülderen’in çocukluğu Yankıpınar’da geçmiştir. Altı yaşındayken Kağızman’a yerleşirler. Köyleriyle bağlantıları ise kesilmez. İlköğrenimine Kümbet Mahallesi 1 Ekim İlkokulunda başlar, ortaöğrenimine Kağızman Lisesinde devam eder. Yaz tatillerinde dedesi Hacı İdris Gülderen ile birlikte yaylalara çıkar. 1982-1983 yılları arasında Ankara’da Genelkurmay Muhafız Taburu Karargah Bölüğünde askerlik yapar. Eğitim hayatı ve askerliğinden sonra sosyal yaşama atılan Serhatlı Lemin, Halk Eğitimi Koruma Derneği yönetim kurulu üyeliğinde ve sivil toplum kuruluşlarında çeşitli görevlerde bulunur. Hâlen Kağızman’da yaşar. Hayatını arıcılık ve besicilik yaparak kazanır. Evli olup dört çocuğu vardır. Halk âşığı kimliğinin yanında araştırmacı yazar kimliği ile de bilinir (Bulak 2011: 536).

Serhatlı Lemin’in şiirle olan bağı çocukluk yıllarına dayanır. Esnaf olan babası iş için Kars’a gittiğinde o da babasıyla birlikte gider. Burada Murat Çobanoğlu’nun âşıklar kahvesini gördüğünde babasına oraya gidip o ortamda bulunmak istediğini dile getirir. Şiire, çalıp söylemeye çok meraklı olduğu için bu mekân hep ilgisini çeker. Sesi de güzel olan Serhatlı Lemin arkadaşlarından sazlarını ödünç alarak saz çalmaya çalışır. Şiire maniler yazarak başlar. Şiire olan ilgisinin gelişerek devam etmesine edebiyat öğretmeni Necati Demirci’nin de büyük katkısı olur (Bulak 2011: 537).

Âşıklık geleneğinde çeşitli âşık olma şekilleri vardır. Bunlar bade içerek, rüya yoluyla ya da kendiliğinden olanıdır. Serhatlı Lemin kendiliğinden âşık olma kategorisinde değerlendirilebilir. O, şiirin duygu işi olduğunu ve insanın bağrından kopup gelen hisleri kaleme aldığını söylemektedir. Bundan dolayı yanında daima bir kalem ve not defteri bulundurur (Bulak 2011: 537).

Serhatlı Lemin âşıklığa başlayışını şöyle anlatır: “Kars âşıklar, ozanlar şehridir. Ben bu yolda Kurtuluş Savaşı şehidi olan Âşık Hıfzı’dan etkilendim. Bence onun Sefil Baykuş adlı şiiri gibi şiir yazacak kimse yoktur. Murat Çobanoğlu’nu kendime üstat olarak gördüm. Bunun dışında Laçin Aladağlı, Mahmut Kağızmanlı, Kemal Devranî gibi âşıklardan etkilendim. Âşıklığım bu şekilde başladı.” Serhatlı Lemin, âşık kollarından Sümmanî koluna bağlıdır. Okumayı, araştırma yapmayı çok seven âşığın araştırmaları sadece şiirle sınırlı kalmamıştır. Türk tarihine büyük ilgisi vardır. Bu konuda da araştırma yapmıştır (Bulak 2011: 537).

Lemin Gülderen, mahlasını kendisi alan âşıklardandır. Bunda yaşadığı bölgenin de etkisi vardır. Mahlası “Serhatlı”dır. Mahlas alışıyla ilgili şunları söylemektedir: “Benim yaşadığım il serhat şehridir. Kağızman da bu serhat şehrinin ilçesidir. Ben serhat şehrinin insanlarını, tarihini, kültürünü çok seviyorum. Bir bu yönden serhat adından etkilendim. Bir de âşıklıkta serhatlı demek güçlü, güzel demektir. Şiirlerimde serhat şehrinin tarihini, güzelliklerini, acılarını yazdığımda çevremdekiler, özellikle arkadaşlarım, bana Serhatlı demeye başladı. Ben de serhat adını çok seviyordum. Bu şekilde mahlasım Serhatlı oldu.” Mahlas alma aşamasını bu şekilde anlatan Serhatlı Lemin şiirlerinin tamamında mahlasını kullanarak âşıklıkta mahlas kullanma geleneğini devam ettirmiştir (Bulak 2011: 539).

Serhatlı Lemin’in şiirlerinin büyük çoğunluğu koşma tarzındadır. Bunu semai tarzında yazdığı şiirleri takip eder: Âşık, koşmanın güzelleme, koçaklama, taşlama, ağıt gibi konularına göre adlandırılan şekilleriyle ilgili şiirler de yazmıştır. Hecenin 11’li ve 8’li kalıplarıyla şiirlerini yazmıştır. 11’li hece ölçüsünde 6+5 durağına, 8’li hece ölçüsünde 4+4 durağına özen göstermiştir. Şiirlerinde hece fazlalığı ya da eksikliği yoktur. Kafiyeye de büyük bir özen göstermiştir. Bazı şiirlerinde ufak kafiye hataları olsa dahi şiirlerinin geneli bu yönden oldukça başarılıdır. Şiirlerinde çoğunlukla yarım kafiye kullanmıştır. Kullandığı dil sade ve akıcıdır. Arapça ve Farsça sözcükleri kullanmaktan kaçınmış, bunun yerine anlamı herkes tarafından bilinen sözcükleri seçmiştir. Serhatlı Lemin’in şiirlerinde konuyu genel olarak aşk, sevgi, hüzün, hasret, tabiat güzellikleri, kahramanlık, vatan, millet, bayrak oluşturur (Bulak 2011: 540-541).

Serhatlı Lemin'in şiirleri birçok çalışmada yer almaktadır. İsmet Alpaslan’ın “Ağrı Üzerine Şiirler” adlı eserinde şairin “Ağrı Dağı’nda” adlı şiirine yer verilmiştir. Bekir Karadeniz ve Orhan Bahçıvan’ın “Doğulu Halk Şairleri 2” adlı eserinde “Dağlar, Dünyada, Neydeyim, Var” adlı şiirlerine, Ali Gündüz’ün “Türk Şairleri Şiir Antolojisi” adlı eserinde “Birlik Olalım, Türkiyem, Evladım, Yüreklere Sevgi ile Akalım, Kağızman’ın Bağları” adlı şiirlerine yer verilmiştir. Serhatlı Lemin’in eserlerinin bir kısmına Ölçek Gazetesi, Serhat Kültür Dergisi, Siyasal Birikim Gazetesi gibi gazete ve dergilerde yer verilmiştir. Kağızman Aras Gazetesi, Kağızman’ın Sesi Gazetesi, Kağızman Gözlem Gazetesi gibi yerel gazetelerde adından söz ettirmiştir. Kars Ölçek Gazetesi’nde “Arzuladım Seni” adlı şiir kitabının tamamı 2-3 aylık bir zaman diliminde yayımlanmıştır (Bulak 2011: 545).

Ayrıca Lemin, 3. Uluslararası Murat Çobanoğlu Âşıklar Yarışması ve 4. Uluslararası Murat Çobanoğlu Âşıklar Yarışması’na katılmış ve çeşitli ödüller kazanmıştır. Kars Türkü Bayramı’na da katılmıştır (Bulak 2011: 545).