Madde Detay
ŞEYHÎ, Celâleddîn Dede
(d. 1265/1849 - ö. 1326/1908)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mehmed Celaleddîn Şeyhî Dede Efendi, şiirlerinde Şeyhî mahlasını kullandı. 1265 Rebiülevvel/1849 yılında İstanbul'da doğdu. Yenikapı Mevlevi-hanesi Şeyhi Osman Salâhaddîn Dede Efendi'nin oğludur. Şeyhî, Dâvud Paşa Rüşdiye Mektebini bitirdi. Bazı özel hocalarla eğitimini sürdürdü. Babasından Mesnevi ve Füsûsü'l-Hikem okudu. Babasının inzivaya çekilmesi üzerine 1286/1869 yılında mezun oldu ve 18 Cumadiyelahire 1304/1887'de babasının yerine geçti. Dergâhta mukabele günlerinde Mesnevi öğretmeye devam etti. 1326 Rebiülahiri'nin 30. gecesi/ 1908'de vefat etti. Bestelediği ayin gasli esnasında okundu. Dergâhta babasının yanına defnedildi.
Elde bir kaç şiiri vardır. Bunlardan birisi Ahkar mahlaslı Zühdi Bey ile müşterektir. Musikide oldukça yetenekli idi. Dü-gâh ayiniyle tanındı.
Kaynakça
İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 06.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | ŞEYDÂ | d. ? - ö. 1580 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | ABDÜRREZZÂK BÂHİR EFENDİ | d. ? - ö. 1860 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | RÛHÎ (Müftî-zâde) | d. 1505/06 - ö. 1521/22 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | NÂFİZ, Hacı Hamdî | d. 1849 - ö. 1905 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | SAFDERÎ, Salih | d. 1849 - ö. 1914 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | MEHMED MİHRÎ, Kerküklü | d. 1849 - ö. 1915\'ten sonra | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | HAMDÎ, Muhammed Hamdî Baba | d. 1845 - ö. 1908 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | FERKÎ, İbrahim Sipahi | d. 1867 - ö. 1908 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | BÂDÎ, RÂCİH, Ahmed | d. 1839 - ö. 1908 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | NÂCÎ, Şeyh Hüseyin Nâcî Efendi | d. ? - ö. 1656-58 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | ADNÎ, Receb Dede | d. ? - ö. 1689 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | DERVİŞ, Derviş Dede, Derviş Çelebi | d. ? - ö. 1572 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | ENÎSÎ, Mustafa Enîsî Efendi, Edremitli | d. ? - ö. 1907 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | HAMDÎ, Hamdî Bey, Bursalı | d. 1877 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | KÜNHÎ, Abdürrahîm | d. 1769 - ö. 1831 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | RE'FET, İbrâhîm Re'fet Efendi | d. 1834 - ö. 1903 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | ÖZCAN/DEMİRÎ, Özcan Özdemir | d. 1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | HESTE, Abdulla Ahun Şerîf Ahun Oğlu | d. 1854 - ö. 1907 | Madde Adı | Görüntüle |