Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZARÎF, Abdülkâdir Zarîf Efendid. ? - ö. 1766-1767Doğum YeriGörüntüle
2CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3RUHÎ, Ruhî Bey Babad. ? - ö. 1900Doğum YeriGörüntüle
4ZARÎF, Abdülkâdir Zarîf Efendid. ? - ö. 1766-1767Doğum YılıGörüntüle
5CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6RUHÎ, Ruhî Bey Babad. ? - ö. 1900Doğum YılıGörüntüle
7ZARÎF, Abdülkâdir Zarîf Efendid. ? - ö. 1766-1767Ölüm YılıGörüntüle
8CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9RUHÎ, Ruhî Bey Babad. ? - ö. 1900Ölüm YılıGörüntüle
10ZARÎF, Abdülkâdir Zarîf Efendid. ? - ö. 1766-1767MeslekGörüntüle
11CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12RUHÎ, Ruhî Bey Babad. ? - ö. 1900MeslekGörüntüle
13ZARÎF, Abdülkâdir Zarîf Efendid. ? - ö. 1766-1767Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RUHÎ, Ruhî Bey Babad. ? - ö. 1900Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZARÎF, Abdülkâdir Zarîf Efendid. ? - ö. 1766-1767Madde AdıGörüntüle
17CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RUHÎ, Ruhî Bey Babad. ? - ö. 1900Madde AdıGörüntüle