Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ömer Cahit Kayrad. 1917 - ö. 30 Ocak 2021Doğum YeriGörüntüle
2İZZÎ, Süleyman İzzî Efendid. ? - ö. 1754-55Doğum YeriGörüntüle
3ŞEYHÎ, Celâleddîn Deded. 1849 - ö. 1908Doğum YeriGörüntüle
4Ömer Cahit Kayrad. 1917 - ö. 30 Ocak 2021Doğum YılıGörüntüle
5İZZÎ, Süleyman İzzî Efendid. ? - ö. 1754-55Doğum YılıGörüntüle
6ŞEYHÎ, Celâleddîn Deded. 1849 - ö. 1908Doğum YılıGörüntüle
7Ömer Cahit Kayrad. 1917 - ö. 30 Ocak 2021Ölüm YılıGörüntüle
8İZZÎ, Süleyman İzzî Efendid. ? - ö. 1754-55Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEYHÎ, Celâleddîn Deded. 1849 - ö. 1908Ölüm YılıGörüntüle
10Ömer Cahit Kayrad. 1917 - ö. 30 Ocak 2021MeslekGörüntüle
11İZZÎ, Süleyman İzzî Efendid. ? - ö. 1754-55MeslekGörüntüle
12ŞEYHÎ, Celâleddîn Deded. 1849 - ö. 1908MeslekGörüntüle
13Ömer Cahit Kayrad. 1917 - ö. 30 Ocak 2021Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İZZÎ, Süleyman İzzî Efendid. ? - ö. 1754-55Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞEYHÎ, Celâleddîn Deded. 1849 - ö. 1908Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ömer Cahit Kayrad. 1917 - ö. 30 Ocak 2021Madde AdıGörüntüle
17İZZÎ, Süleyman İzzî Efendid. ? - ö. 1754-55Madde AdıGörüntüle
18ŞEYHÎ, Celâleddîn Deded. 1849 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle