Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÂMÎ, Agopd. 1840 - ö. 1869Doğum YeriGörüntüle
2HAYDARÎ/HAYDERÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SADRÎ, Şeyh Mehmed Sadreddîn Efendid. ? - ö. 1722-23Doğum YeriGörüntüle
4NÂMÎ, Agopd. 1840 - ö. 1869Doğum YılıGörüntüle
5HAYDARÎ/HAYDERÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SADRÎ, Şeyh Mehmed Sadreddîn Efendid. ? - ö. 1722-23Doğum YılıGörüntüle
7NÂMÎ, Agopd. 1840 - ö. 1869Ölüm YılıGörüntüle
8HAYDARÎ/HAYDERÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SADRÎ, Şeyh Mehmed Sadreddîn Efendid. ? - ö. 1722-23Ölüm YılıGörüntüle
10NÂMÎ, Agopd. 1840 - ö. 1869MeslekGörüntüle
11HAYDARÎ/HAYDERÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12SADRÎ, Şeyh Mehmed Sadreddîn Efendid. ? - ö. 1722-23MeslekGörüntüle
13NÂMÎ, Agopd. 1840 - ö. 1869Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAYDARÎ/HAYDERÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SADRÎ, Şeyh Mehmed Sadreddîn Efendid. ? - ö. 1722-23Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÂMÎ, Agopd. 1840 - ö. 1869Madde AdıGörüntüle
17HAYDARÎ/HAYDERÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SADRÎ, Şeyh Mehmed Sadreddîn Efendid. ? - ö. 1722-23Madde AdıGörüntüle