Yılmaz Daşcıoğlu

(d. 10 Ekim 1963 / ö. -)
Şair, Akademisyen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Isparta'nın Yalvaç ilçesinde doğdu. İlk ve ortaöğrenimini burada tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı anabilim dalında başladığı yüksek lisans eğitimini "Mehmed Celal'in Romanları ve Popüler Edebiyat Geleneği" adlı teziyle 1995'te, yine aynı üniversitedeki doktorasını ise "Behçet Necatigil'in Şiirlerinin Şekil ve Muhteva Yönünden İncelenmesi" adlı teziyle 2001'de tamamladı ve Yeni Türk Edebiyatı alanında "doktor" unvanı aldı. 1993 yılından beri Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde görev yapan Daşcıoğlu, Kader Hep Erken Zaman Hep Geç Cahit Zarifoğlu’nun Şiiri adlı takdim kitabıyla doçent (2009), Dalgalı Suda Gölge ve Sûret 19. Yüzyıl Türk Edebiyatında Bireyin Oluşumu Üzerine adlı kitabıyla profesör unvanını (2014) aldı. 2003-2006 yılları arasında Bosna Hersek Tuzla Üniversitesi Felsefe Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde bölüm başkanı ve öğretim üyesi olarak çalıştı. 2013 yılında TDK Bilim Kurulu Üyeliğine seçildi. Evli ve iki çocuk babası olan Yılmaz Daşcıoğlu, hâlen Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Yeni Türk Edebiyatı anabilim dalı başkanı olarak idari görevlerini ve akademik çalışmalarını sürdürmektedir. FSM Vakıf Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde de misafir öğretim üyesi olarak dersler vermektedir.

Akademik çalışmalarını büyük ölçüde Batılılaşma dönemi Türk edebiyatı ve modern Türk şiiri üzerine yoğunlaştıran Yılmaz Daşcıoğlu'nun Mihrace (1990) ve Leylâk Kalkışması (2014) isimlerini taşıyan iki şiir kitabı bulunmaktadır. Şairin 2019 yılında Arapçaya çevrilen Mihrace kitabında yer alan ilk şiirlerinde varlıkla boğuşan, "yürüyen", "kuşkulanan", "gösteren", "gizleyen" (2014: 62), "taşıyan" (2014: 63), kısacası "eyleyen" bir şair-beni ile karşılaşılmaktadır. Bu anlamda şairin yönü dışa dönüktür. Daha sonraki şiirlerinde görülecek olan imgelerle örtülen anlatımın bu şiirlerinde daha deneysel ve daha çok şiirin teknik yönüyle ön planda duran bir anlatımla var olduğu söylenebilir. Leylâk Kalkışması'nda toplanan şiirlere bakıldığında ise eserin "Gül", "Lila ve Çöl", "Damla" ve ilk şiir kitabındaki bazı şiirlerin yer aldığı "Mihrace'den" bölümlerinden oluştuğu görülmektedir. İlk şiirlerde görünen "eyleyen" şair bakışının "Gül" şiirlerinde "temâşâ eden" bir bakışa evrildiği izlenir. Varlık âlemine hayretle bakan şair, varlığın hakikatini kavramış ermişlerle ve şairin şiirinde çokça karşılaştığımız kuşlarla aynı noktada buluşur. "Zırh"ta manayı örten perdeyi işaret ederek kuşları şahit tutan şair, "Kesret"te (2014: 11) hakikati arar: "Beden çoğalır sözcük içe katlanır/ Can hep BİR". "Gül" bölümünde yer alan şiirlerin tanzimi de aynı mana arayışına denk düşmektedir. "Kesret"te vahdeti gören şair, "Gül" şiiri ile Hz. Peygamber'e seslenmekte, "Kapı" şiiriyle öteye açılan geçit olarak gördüğü ölümü şiire taşımaktadır. Bu bağlamda hayret, haşyet ve sır bu şiirlerin anahtar kelimeleri olarak okunabilir. İlk bölümün tertibindeki sıralamayı da tevhid, münacaat, naat şeklinde süregelen şiir geleneğine bağlanma olarak yorumlamak mümkündür. "Lila ve Çöl" bölümünde yer alan şiirler, şairin 1993 ve 1994 yıllarında Bosna Hersek'te yaşanmış olan katliama yönelik yazmış olduğu şiirlerdir. Acıyı "Sen uyu orada!" (2014: 27) sözleriyle içe çeviren şair, yaşadığı çağa tanık olan, "izleyen" bir şairdir.

Şairin şiirlerine bütün olarak bakıldığında Daşcıoğlu'nun şiir serüvenini eyleyen, izleyen ve temaşa eden bir çizgide görmek mümkündür. Mihrace'de yer alan şeklî yönüyle farklılaşan birkaç şiiri dışarıda tutulursa, şiirlerinin ritmik olmaktan ziyade daha içsel bir ritme/akışa yaslanan bir yapıda olduğu görülmektedir. 1980'lerde hâkim olan şiir anlayışına koşut olarak slogancı söylem Daşcıoğlu'nun şiirinde de görülmez. Şiirlerin esas karakteristiğini ise imgelerin, bu imgelerle manayı kuran/kurcalayan anlatımın oluşturduğu söylenebilir. Şairin imgelerle örttüğü dili kolayca anlaşılmayan fakat "duyulan" bir dildir. Bu bağlamda şairin kendine akraba gördüğü şairin de "Biz bundan âşinasız kaldık Hâşim" (2014: 22) sözleri ile işaret ettiği ve "Çöl Saatleri" (2014: 37) ile bu ilişkiyi kuvvetlendirdiği Ahmet Hâşim olduğu yorumunda bulunmak da mümkün görünmektedir. Fakat bu ilişkiyi bir etkilenmeye, takipçisi olmaya indirgemek de olanaklı değildir. Daşcıoğlu'nun şiiri her bakımdan kendi "ses"ini bulmuş bir şiir olarak karşımızda durmaktadır.

Kaynakça

Daşcıoğlu, Yımaz (2014). Leylak Kalkışması, Meserret Yayınları, İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ELMAS KARAKAŞ
Yayın Tarihi: 22.10.2019
Güncelleme Tarihi: 16.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
MihraceAralık Yayınları / İstanbul1990Şiir
Abdülhak Hamid TarhanŞule Yayınları / İstanbul1998İnceleme
Mektuplarla Tevfik Fikret ve Çevresiİstanbul Büyükşehir Belediyesi / İstanbul1999İnceleme
Kartpostallarla Tevfik Fikret ve Çevresiİstanbul Büyükşehir Belediyesi / İstanbul1999İnceleme
"Cahit Zarifoğlu’nun İşaret Çocukları Kitabındaki Şiirlerde Temel Yapı Oluşturma Tekniği Olarak Koşutluk ve Yinelemeler"Kaknüs Yayınları / İstanbul2003Makale
Türk Şiirinde Bir Garip Adam Orhan Veli KanıkBeykoz Belediye Başkanlığı / İstanbul2004İnceleme
Dar Vakitlerde Geniş Zamanlar Behçet Necatigil’in Şiiri3F Yayınları / İstanbul2006İnceleme
"Rasim Özdenören’in “Kuyu” Adlı Hikayesindeki Anlatım Özellikleri Üzerinde Bazı Dikkatler"Kaknüs Yayınları / İstanbul2007Makale
Kader Hep Erken Zaman Hep Geç Cahit Zarifoğlu’nun Şiiri3F Yayınları / İstanbul2008İnceleme
“Cânı Cânânı Bütün Varımı Alsın Da Hüdâ”Hat Yayınevi / İstanbul2010Makale
“Diriliş Estetiği ya da Sezai Karakoç Sanat Anlayışı”Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara2010Makale
“Edebiyat Üzerinden Ulus İnşâsı: Ziya Gökalp’ın Şairliği”Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara2011Makale
“Hace-i Evvel’den Üst-Kurmaca Ustasına”Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara2012Makale
“Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Metafizik İlgiler Açısından Necip Fazıl Şiiri ve Etkisi”Sakarya Kültür ve Turizm Yayınları / Sakarya2013Makale
Dalgalı Suda Gölge ve Sûret 19. Yüzyıl Türk Edebiyatında Bireyin Oluşumu ÜzerineHat Yayınevi / İstanbul2014İnceleme
Leylak KalkışmasıMeserret Yayınları / İstanbul2014Şiir
“Çanakkale Şehitlerine Şiirinin Toplumsal ve Tarihsel İşlevi Üzerine”Hat Yayınları / İstanbul2015Makale
MihrâceEl-Mecîd / Şam2019Şiir
Bitmeyen BaşlangıçlarŞule Yayınevi / İstanbul2019İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Salih Zeki Aktayd. 1896 - ö. 21 Mart 1971Doğum YeriGörüntüle
2DİZÂRÎ, Mehmetd. 1878 - ö. 1914Doğum YeriGörüntüle
3ALİ, Ali Yılmazd. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ÇINAR, Muharrem Çınard. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Turgay Değirmencid. 28 Mayıs 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6UYSUNÎ, Adlen Uysund. 01.01.1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Necdet Evliyagild. 1927 - ö. 02 Nisan 1992MeslekGörüntüle
8Meray Dalamand. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Aslı Durakd. 21 Eylül 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Remzi İnançd. 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Muammer Bilged. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Oylum Yılmazd. 02 Ağustos 1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Ercan Yılmazd. 04 Mart 1977 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15TURAN, Turan Yılmazd. 1922 - ö. 31.05.1991Madde AdıGörüntüle