Yücel Balku

Balku
(d. 10 Ocak 1969 / ö. 15 Aralık 2003)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Azeri kökenli Gönül ve Safter Balku çiftinin çocuğu olarak Iğdır'da dünyaya geldi. Dedesi Ali Ekber'den masal ve hikâyeler dinlemeyi seven Balku, ilkokul öğretmeni Muzaffer Bey'in ailesini telkini üzerine daha iyi bir eğitim alması için küçük yaşta İstanbul'a, halası Sunay Hanım'ın ve amcası Uğur Bey'in yanına gönderildi. Akranları gibi dışarı çıkmak yerine ya amcasının kitaplarına gömülür ya da satın aldığı resimli kitaplarla vakit geçirirdi. 1970'lerde tırmanmaya başlayan olaylar sebebiyle Uğur Balku evlenip Almanya'ya, halası ise Batman'a akrabalarının yanına gitmeye karar verince Yücel Balku da tekrar Iğdır'a döndü. Kısa bir süre sonra evlenip Sapanca'ya yerleşen Sunay Hanım, Yücel Balku'yu tekrar yanına aldı ve Yücel Balku, ilkokulun son yılından üniversiteye kadar Sapanca'da kaldı. Kendi kendine İngilizce ve İtalyanca öğrenen Balku, Sapanca'da bir İtalyan firmasına otoyol yapımında çevirmenlik yaparak kazandığı parayla dershaneye gitti, 1988'de Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünü kazandı ve buraya yerleşti. Aynı okuldan sınıf arkadaşı olan eşi Semra (Balku) ile evlendi. Çiftin 1995 yılında Şeyda ve 1999 yılında da Eylül adında kızları dünyaya geldi. Yücel Balku'nun öyküleri 1996 yılından 2002 yılına, dergi kapanana kadar Hayalet Gemi'de yayımlandı. İlk öykü dosyası "Sükût Ayyuka Çıkar" ile 2000 İnkılâp Öykü Ödülü'nü kazandı ve dosyası bir yıl sonra İnkılâp Yayınları tarafından basıldı. Bir kalp krizi sonucu genç yaşta yaşamını yitirdi. (Budakoğlu, 2016: 17-70).

Yücel Balku, ilk metinlerini Yücel Baloğlu ismiyle üniversiteden arkadaşlarıyla sadece iki sayı çıkarabildikleri Prometheus adlı dergide yayımladı. Küçük yaşlarda dedesinden dinlediği hikâyeler, henüz dokuz yaşında okuduğu Jerzy Kosinski'nin 1965 yılında yazdığı II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Avrupa'da dolaşan bir çocuğun hikâyesini anlatan ve şiddet unsurları barındıran romanı Boyalı Kuş Yücel Balku'nun dünyasına etki etmiştir. Öykülerinde "Yaşamak ve ölmek için" seçtiği şehir Bursa, efsaneler, gerçek-düş arasında kalan karakterler, gerçeküstü, distopik, postmodern unsurlara rastlanmakadır. Özellikle öykülerinin birden fazla sonu olması ve okuru her seferinde şaşırtması, çocukluğundan beri Balku'yu etkilemiş olan sözlü kültürün ve sözlü kültürdeki anlatıcının dinleyicileri gözeterek anlatılagelen hikâyelerin sonlarını değiştirmesi düşünülünce okuru gözeten tavrı daha iyi anlaşılacaktır. "Yücel Balku öykülerinde efsaneler, gündelik hayatın olağan gerçekliklerine, gündelik yaşama alışkanlıkları evvel zamanların hikâyelerine karışır ve önümüzde başka bir ışığın aydınlığı belirir hayata ve insana bakarken." (Barbarosoğlu, 2004: 46). Ayfer Tunç onun yazdıklarıyla ilgili şu değerlendirmeyi yapar: "Yücel'in ilk kitabını onu henüz tanımadan okurken, geniş bir hayalgücüyle, zengin bir imgelemle, efsanelerden, mitlerden, söylencelerden, masallardan beslenmiş, dolu dolu bir yazı dünyasıyla karşılaşınca şaşırmıştım. Bu şahsen tanımadığım yazarın belli ki çok geniş bir ilgi alanı vardı ve bunun içinde şehri yapan kültür katmanları hemen kendini belli ediyordu. Kimi zaman şiirsel kimi zaman ironik bir hal alan üslubu uyumlu ve akıcıydı. Dille usulünce oynuyor ama bunu görün hünerimi demeden yaparak bir kat daha değer katıyordu yazdıklarına. Şaşırtıcı sözcükler kullanıyor, özellikle kültür tarihine derinleşen bir ilgiyle yaklaşıyordu." (Tunç, 2004: 47).

Kaynakça

Barbarosoğlu, Nalan (2004). "Ardından". Varlık. İstanbul: Nisan-Mayıs 2004

Budakoğlu, Tekin (2016).Yücel Balku: Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Danışman: Prof. Dr. Ali Şükrü ÇORUK

Tunç, Ayfer (2004). "Sukut-u Hayat". Varlık. İstanbul: Nisan-Mayıs 2004

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: FATİH KÜLAHÇI
Yayın Tarihi: 19.12.2018
Güncelleme Tarihi: 13.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sükût Ayyuka Çıkarİnkılâp / İstanbul2001Hikâye
Goncanın Üçüncü GünüDoğan Kitap / İstanbul2004Hikâye
Tayfanın Seyir Defteri, Bitmemiş Külliyat: Yücel BalkuDoğan Kitap / İstanbul2005Derleme
Sükût Ayyuka Çıkar: Bitmemiş KülliyatCan / İstanbul2011Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİZANİ, İbrahim Akkuşd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ziya Zakir Acard. 6 Kasım 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KURBANÎ, Kurban Ali Piroğlu Kılıçd. 1923 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Levent Cantekd. 13 Mayıs 1969 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Levent Yılmazd. 1969 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Gün A. Utkand. 16 Kasım 1969 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7İsmail Ali Sarard. 27 Haziran 1925 - ö. 15 Nisan 2003Ölüm YılıGörüntüle
8Gültekin Sâmanoğlud. 2 Kasım 1927 - ö. 11 Nisan 2003Ölüm YılıGörüntüle
9Tomris Uyard. 15 Mart 1941 - ö. 04 Temmuz 2003Ölüm YılıGörüntüle
10Haldun Dormend. 5 Nisan 1928 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mehmet Emin Yurdakuld. 13 Mayıs 1869 - ö. 14 Ocak 1944MeslekGörüntüle
12Abdülselam Durmazd. 01 Ocak 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Abdülkadir Budakd. 23 Nisan 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Haşim Çatışd. 04 Eylül 1952 - ö. 19 Mart 1996Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Muhittin Şimşekd. 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Uğur Yüceld. 26 Mayıs 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Yücel İzmirlid. 01 Temmuz 1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Yücel Kayırand. 13 Eylül 1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle