Madde Detay

Asıl adı Zeynel Abidin Makas olan şair 1952 yılında Iğdır'da doğmuştur. İlköğrenimini doğduğu Zülfikâr köyünde, orta öğrenimini Iğdır'da, yüksek öğrenimini ise Erzurum'da Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde birincilikle tamamlar. Tahsil hayatını müteakip Iğdır Lisesinde edebiyat öğretmenliği ve idarecilik görevlerinde bulunan şair, On Dokuz Mayıs, Kafkas ve Celal Bayar Üniversitelerinde derslere girer. Asıl branşı Türk Halk Edebiyatı ve Çağdaş Türk Lehçeleri olan şair 2003 yılında emekliye ayrılır. Bilim adamı, şair, yazar ve halk bilimci olan şair, evli ve altı çocuk babasıdır. Babası da kendisi gibi bir halk şairidir (Saluk 2013: 514-515).

Zengin bir halk kültürünün hâkim olduğu bir yörede doğan ve saz çalmayı bilen şair, kendi adını mahlas olarak kullanır. İlk folklor derlemelerini henüz orta okul sıralarında iken yapar. Aynı yıllarda halk şiirine ilgisi de artan Zeynel, üniversitede iken hocalarının teşvikiyle dönemin edebî muhitleri ile yakın temasa geçer. 1973 yılında ilk akademik çalışması yayımlanan şairin ilgisi Türk dünyasına yönelir. Lisans tezi bu ilginin ilk meyvesi olur. Iğdır'da görev yaptığı yıllarda, yöresine ait halk edebiyatı ürünlerini derleyen Zeynel, bunları akademik çalışmalarında kullanır. Şair, 1984 yılında fiilen Türk dünyası ile tanışır. Bu tarihte Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan'a gider. Daha sonraki yıllarda da Kafkasya'ya ve Orta Asya'ya seyahat eder (Saluk 2013: 514). Şairin kitaplarının yanında pek çok makalesi ve bildirisi bulunur. Zeynel, yaşadığı bölgede edindiği bilgileri akademik bilgileri ile birleştirir ve sahip olduğu yetenekleri de kullanarak halk şiirinde başarılı örnekler verir. "Âşık Elesger-Sanatı, Şiir ve Hikâyeleri" (Lisans, 1974), "Yaralı Mahmut ile Mahbub Hanım Hikâyesi" (Yüksek Lisans, 1979), "Tufarganlı Abbas ve Gülgez Peri" (Doktora Tezi, 1983), "Çağdaş Azerbaycan Âşık Şiiri Biçimleri" (Doçentlik Tezi, 2000) adlı çalışmalar akademik hayatının verimleridir.

Zeynel, Tercüman Gazetesinin 1985'te düzenlediği şiir yarışmasında "Doğma Diyarlar Sorağında" adlı şiiri ile birincilik elde eder. 1997'de "Ödevimiz" başlıklı şiiriyle Atatürk Sanat Ödülüne layık görülür. Şairin pek çok ödülü bulunur. Bazı şiirleri Azerbaycan'da bestelenir. "Bala Bey" adlı bir halk hikâyesi tasnif eder. İLESAM ve Azerbaycan Âşıklar Birliği gibi kuruluşlara üyedir (Saluk 2013: 515).

Şair, pek çok tür ve biçimde şiirler yazar. Vezn-i aher, lebdeğmez, tecnis, muamma, koşma, koçaklama, tahmis, divani bunlardan birkaçıdır. Şiirlerini seçtiği türe uygun olarak dörtlükler ya da beyitler şeklinde yazar. Koşma tarzında yazdığı şiirlerinde çoğunlukla hecenin 11'li kalıbını kullanır.