Madde Detay

Asıl adı Mehmed Fâ'ik'tir. Şiirlerinde Fâ'ik mahlasını kullandı. Kaynaklara göre Bolu'da, Tezkire-i Şu'arâ-yı Âmid'e göre (Ali Emîrî 1328: 78) Diyarbakır'da 1240/1824 senesinde doğdu. Kâmûsu'l-A'lâm ve Fatîn Tezkiresi'ne göre doğum tarihi 1239/1823'tür (Şemseddîn Sâmî 1314: 3340; Fatîn 1271: 317). Bolu'da medfun Sâfî mahlasıyla şiirler yazan Diyarbakırlı Şeyh Mustafa Safiyyüddîn Efendi'nin oğludur. Şeyh Mustafa Safiyyüddîn Efendi İstanbul'da tahsilini tamamladıktan sonra Bolu'ya hicret etmiş, orada meşhur Halvetîlerden Çerkeşli Mustafa Efendi'ye intisap etmiş, bilahare onun değerli halifesi Geredeli Halîl Efendi'den hilafetname almış ve Bolu'da Şa'bâniye'den Aktaş Tekkesi'ni kurmuştu. Dolayısıyla Fâ'ik'in, babasının bulunduğu şehir olan Bolu'da doğmuş olması kuvvetle muhtemeldir. Fâ'ik, tahsilini tamamlamakla meşgul iken çok genç yaşta, henüz yirmi iki yaşındayken pederinden bir sene kadar evvel 1262/1846 yılında Bolu'da vefat etti. Bolu Aktaş Tekkesi'ne gömüldü. Vefat tarihini Fatîn Tezkiresi ve Tezkire-i Şu'arâ-yı Âmid 1261/1845 olarak vermişlerdir (Fatîn 1271: 317; Ali Emîrî 1328: 78).

Son Asır Türk Şairleri'ne göre genç yaşta vefat etmesine rağmen çok sayıda şiiri vardır (İnal 1988: 355). Esâmî-i Şu'arâ-i Âmid'de ise Fâ'ik'in zeki, fazıl, şair, hatip, hoşsada bir zât-ı âlî-kadr olduğu bildiriliyor (Güner 2003: 43). Şiirine örnek Fatîn Tezkiresi'nde ve Son Asır Türk Şairleri'ndedir.

Ali Emîrî (1328). Tezkire-i Şu'arâ-yı Âmid. İstanbul.

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1936-1945). Türk Şairleri. C. IV. İstanbul.

Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.

Güner, Galip ve Nurhan Güner (hz.) (2003). Ali Emîrî Efendi, Esâmî-i Şu'arâ-yı Âmid. Ankara.

İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay.

Şemseddîn Sâmî (1314). Kâmûsü'l‑A‘lâm. C. V. İstanbul.

Murabba'

Ey gönül câm-ı safâdan bâde-i gülgûn içen

Bezm-i meyde behre-yâb üftâdedir kan ağlasun

Ey gönül bâğ-ı fenâda dil verüp cândan geçen

Nâr-ı hasretle yanan pervânedir kan ağlasun

Ey gönül gîsû-yı dilberde esîr-i mihnet ol

Sîneni çâk et seherde andelîb-i fürkat ol

Bend olup zülf-i dilârâya nedîm-i hizmet ol

Kul olan sultânına bî-çâre dermân ağlasun

Ey gönül sahbâ-yı aşkı kana kana içegör

Tâlib-i dîdâr olup hep mâ-sivâdan geçegör

Mübtelâ-yı yâr olup ağyârı yârdan seçegör

Derd-i aşk ile yanup cânânına kan ağlasun

Ey gönül tîr-i belâsı dilberin bu sînemi

Pâre pâre eyledi aslâ bulunmaz merhemi

Ser-be-ser cismim harâb etdi anın cevr ü gamı

Fâ'ikâ âşüfte dil leyl ü nehâr kan ağlasun

(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 355.)