MU’ÎDÎ, Mu’îd-zâde Mehmed Mu’îdî Ef. b. Şam Müftüsü Maraşlı Mehmed Ef. b. Mu’îd-zâde Abdülaziz Ef b. Abdurrahman Ef. b. Yusuf Ef. b. Bektût

(d. ?/? - ö. 992/1584)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed’dir. Şiirlerinde Mu’îdî mahlasını kullanmıştır. Mu’îdî’nin babası Maraş’ın köklü ailelerinden Âl-i Bektût’tan Mu’îd-zâde Mehmed Efendi’dir. Nev’î-zâde Atâyi (Özcan 1989: 236) Şakayık Zeylinde, Âl-i Bektût’un Maraş’ta Dulkadir Beyliği zamanından beri ilim ve fazilet sahibi bir sülale olduğunu aktarır. Babasının annesi tarafından Mu’îdî’nin büyük dedesi Abdurrahman bin Yusuf bin Bektût’tur. Mu’îdî öğrenimini tamamladıktan sonra Anadolu kazaskeri Âhî-zâde Mehmed Efendi’den mülazım oldu. İvaz Efendi’nin sadrazamlığı sırasında 40 akçe ile Bursa Hançeriye Medresesi’ne görevlendirildi. Buradan azledildikten sonra vefat etti. Vefat tarihini Nev’î-zâde Atâyi (Özcan 1989 : 237) 994/1586 göstermesine rağmen Tuman (2001: 969), 994 tarihini de vererek, Mecelle’deki Mu’îdî’nin, babasından dokuz sene sonra vefat ettiği bilgisine dayanarak, ölüm tarihinin 992 /1584 olması gerektiğini söyler. Biyografik kaynaklarda kamil, güzel söz söyleyen, her ciheti mükemmel bir kişi olarak tanıtılır.

Kaynakça

Eyduran-Sungurhan, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. http:// ekitap. kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf . [erişim tarihi: 07.07.2014].

Eyduran-Sungurhan, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şuarâ. B. Tenkitli Metin. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0. [erişim tarihi: 07.07.2014].

İpekten, Haluk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kayabaşı, Bekir (1996). Kafzade Faizî’nin Zübdetü’l-Eşârı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhatasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Nevizâde Atâyi. Hadâiku’l-Hakayık fî Tekmiletü’ş-Şakâyık. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. VOLKAN KARAGÖZLÜ
Yayın Tarihi: 02.08.2014
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Nûş iden dil-teşne cânâ cur’a-i la’l-i terün

Adın anmaz bir dahı âlemde âb-ı kevserün

Alımaz kuhl-ı cilâyı nûr-ı çeşmüm aynuma

Tûtiyâ-yı dîde-i a’yân iken hâk-ı derün

Ârzû-yı bûy-ı zülfündür şehâ sünbül gibi

Hâtırın her dem perîşân eyliyen âşıklarun

xxx

Câm-ı mey öperse lebüni ger aceb olmaz

Elden ele düşende hayâ vü edeb olmaz

xxx

Kuhla bakmaz hâk-pây-ı anber-efşânun gören

Sünbüle kılmaz nazar zülf-i perîşânun gören

Görinen kûh-ı belâdur güzelüm baş degül

Râh-ı iklîm-i fenâdur kararan kaş degül

 xxx

Dişleründür leblerün yâkûta teşbîh idenün

Olsun ey kân-ı vefâ seng-i melâmet başına

Bir gören kuhlı Mu’îdî hâk-pây-ı yâr ile

Göreyin olsun anun hâk-ı mezellet başına

(Eyduran-Sungurhan, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şuarâ. B. Tenkitli Metin. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0. [erişim tarihi: 07.07.2014]. 301).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KEN'ÂN, Yûsuf Ken'ân Bey, Maraşlıd. 1830 - ö. 1876Doğum YeriGörüntüle
2HÂMÎ, Abdu’l-Gaffârd. ? - ö. 1891-1892Doğum YeriGörüntüle
3Ömer Aksayd. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GARÂMÎd. 1500 - ö. 1584/1586 ?Ölüm YılıGörüntüle
5HÜDÂYÎ-İ KADÎM, Mustafad. d. ? - ö. 1584Ölüm YılıGörüntüle
6ZİYÂ’Î, Hasan Ziyâ’î Efendid. 1551 - ö. 1584Ölüm YılıGörüntüle
7KURBÂN, Mollad. ? - ö. 19. yy.MeslekGörüntüle
8ŞÂNÎ, Tarak-zâde Salih Şânî Efendid. ? - ö. 1602-03MeslekGörüntüle
9RÛHÎ, Mustafa Rûhî Efendid. ? - ö. 1761-62MeslekGörüntüle
10LÂMİ’Î ÇELEBİ, Mahmûd b. Osmând. 1472-3 - ö. 1532Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11KARACA PAŞAd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12VÂ’İZ, Muhammed/Mehmed bin Hamza el-Arabî, Monlâ Arab Vâ’iz, Vâ’iz Arab, Kara Vâ’izd. 1464? - ö. 1531Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13FEDÂÎ, Mahmudd. 1810\'lar - ö. 1866Madde AdıGörüntüle
14HAMDÎ, Sıyam-zâde Hasan Hamdî Efendi, Nevşehirlid. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
15MUHLİS DEDE, Sâkıb Dede-zâde Mehmedd. 1695 - ö. 1712Madde AdıGörüntüle