ABDURRAHMAN FEHMÎ

(d. ?/? - ö. 1322/1904)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Manastır'da doğdu. Babası, aynı zamanda ilk hocası da olan Manastır köylerinden Kaytalılı Tâlib Fâ'ikî Efendi'dir. Daha sonra İstanbul'a gelerek tahsilini tamamladı. Mekteb-i Hukuk'ta edebiyat hocalığı yaptı. Elsine-i Selâse'nin yani Arapça, Farsça ve Türkçe'nin edebiyatına vakıftı. Bunların yanında Fransızca da bilirdi. Diyarbakır valiliği yaptı. Bu görevden azledilip İstanbul'a gelirken Urfa'da vefat etti ve oraya defnedildi.

Eserleri şunlardır:

1. Medresetü'l-Arab: Edebiyat tarihi mahiyetinde olan bu eser yazarın "Arap Medeniyeti" dediği bir nevi İslam medeniyeti tarihidir. Eserin Osmanlı Müellifleri'nde (Bursalı 1333: 339) genişletilmiş bir şekilde Fransızca'dan çeviri olduğu yazılıyorsa da aslında birçok kaynaktan yararlanılarak hazırlanmış telif bir eserdir. 1304/1886'da İstanbul'da ilk cildi basılmıştır.

2. Tedrîsât-ı Edebiyye: Edebiyat kaidelerini anlatan bu eser Hukuk Mektebi'nde okutulmak için yazılmıştır. 1302/1885'te İstanbul'da basılmıştır.

3. Tarifat Tercümesi: Seyyid Şerif Cürcânî'nin aynı adlı eserinden açıklama ve ilavelerle genişletilmiş bir şekilde çevrilen bu eserin bir kısmı Tâlib Fâ'ikî-zâde Fehmî imzasıyla Mecmua-i Ebu'z-Ziyâ'da yayımlanmıştır.

Bunlardan başka Abdurrahmân Fehmî, El-Miftâh ve Mekteb-i Hukuk'un ikinci sınıfında okutulmak üzere hazırlanıp basılmakta olduğunu haber verdiği Usûl-i Kitâbet adlı iki eserinin daha olduğunu bildiriyorsa da bunlara ait başka bir bilgiye ulaşılamamıştır. Arapça, Farsçanın yanında Fransızca da bilen Abdurrahmân Fehmî, şairliğinden çok hocalığıyla ve mekteplerde okutulmak üzere yazdığı mensur eserleriyle tanındı. Özellikle ders kitabı mahiyetindeki eserlerinde seçtiği örnekler onun birkaç dildeki bilgisini ve edebî zevkini yansıtmaktadır.

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. II. İstanbul.

Kılıç, Hulusi (1988). "Abdurrahman Fehmi". İslam Ansiklopedisi. C. I. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.

Kılıç-Hançerlioğlu, F. (2002). "Abdurrahman Fehmi". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. I. Ankara: AKM Yay.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). "Abdurrahman Fehmi Efendi". C. I. İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 21.08.2021

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Dülbend-zâde/Tülbendci-zâde, Mehmed Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2CELÂL/ CELÂLÎ, Manastırlıd. 1517-1519 - ö. 1574(?)Doğum YeriGörüntüle
3HASAN, Hasan b. Ali Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Dülbend-zâde/Tülbendci-zâde, Mehmed Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5CELÂL/ CELÂLÎ, Manastırlıd. 1517-1519 - ö. 1574(?)Doğum YılıGörüntüle
6HASAN, Hasan b. Ali Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Dülbend-zâde/Tülbendci-zâde, Mehmed Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8CELÂL/ CELÂLÎ, Manastırlıd. 1517-1519 - ö. 1574(?)Ölüm YılıGörüntüle
9HASAN, Hasan b. Ali Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Dülbend-zâde/Tülbendci-zâde, Mehmed Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11CELÂL/ CELÂLÎ, Manastırlıd. 1517-1519 - ö. 1574(?)MeslekGörüntüle
12HASAN, Hasan b. Ali Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13Dülbend-zâde/Tülbendci-zâde, Mehmed Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CELÂL/ CELÂLÎ, Manastırlıd. 1517-1519 - ö. 1574(?)Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HASAN, Hasan b. Ali Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Dülbend-zâde/Tülbendci-zâde, Mehmed Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17CELÂL/ CELÂLÎ, Manastırlıd. 1517-1519 - ö. 1574(?)Madde AdıGörüntüle
18HASAN, Hasan b. Ali Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle