Madde Detay

Gelibolu’da doğdu. Aşçı-zâde Hasan Çelebi sanıyla tanındı. Gürz Seydî’den mülazım olmasına rağmen Kemal Paşa-zâde’ye bağlıydı. Mısır seferine katıldı. Bu seferden dönüşte Yıldırım, Manastır, Üç Şerefeli ve Sahn medreselerinde müderrislik yaptı. Ardından Bursa kadılığına getirildi ve Lâmi’î’nin İbrahim Paşa’nın meclisinde Hasan Çelebi’yi kötülemesi üzerine bu görevden azledildi. Kadılık görevinden azledildikten sonra İstanbul’a dönen şair, nikris (gut) hastalığına yakalandı ve 942/1535 tarihinde vefat etti. Bursa’da Zeyniler Tekkesi’nde medfundur (Kılıç 2010: 619-621, Akbayar 1996: 621).

İran seferine de katılan şair, Şah İsmail’in mağlubiyeti üzerine şu tarihi söylemiştir;

Ez şemse-i tîg-i tu cihân pür-nûrest

Ey ân ki be-rûz-ı rezm çün Mirrîhest

El-minnetu li’llâh ki ‘adû şud makhûr

Der-nüh şad u bîst ceng-i vey târîhest (Kılıç 2010: 622)

Hasan Çelebi, fazilet ve marifet sahibi, ilim ve hikmet kaidelerini iyi bilen, hoş yaratılışlı bir zattır. Şiirlerindeki sanat ve akıcılık dikkat çekerdi. Yetenekli bir şair olan Hasan Çelebi, şiirlerini bir araya toplamamış ve kendine bir mahlas seçmemiştir (İsen 1999: 218).

Abdulkadiroğlu, Abdülkerim (hzl.) (1988). Beliğ İsmail, Güldeste-i Riyâz-ı İrfân ve Vefeyât-ı Dânişverân-ı Nâdiredân. Ankara: Anıl Matbaacılık.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

İsen, Mustafa (hzl.) (1999). Latifî Tezkiresi. Ankara: KB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1998). Tezkire Heşt Behişt. Sehî Bey. Ankara:  Akçağ Yay. 

Kayabaşı, Bekir (1997). Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l Eşâr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Aşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Mecdî Mehmed Efendi, Hadâiku’ş-Şakaik . İstanbul: Çağrı Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi: 06.03.2014]

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 06.03.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.

Gamzen kimi öldürse şebih olur imiş ol

Bu mesele aynıyla tatar handa bulındı

Bir gice o meh gelmiş eve tâli’ini gör

Bî-çâre Hasan ol gice yabanda bulındı

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. 48.)

***

Geldikçe tîri sîneme dil murgu şâd olur

Şâd olmasın mı her birisi kol kanad olur

***

Hayat o dem erişir cism-i nâ-tüvânım için

Ki kûyun itleri cenk ede üstühânım için

Vasiyetim bu ki öldükte kâse-i serimi

Sifâl edin eşiği itlerine cânım için

(İsen, Mustafa (hzl.) (1999). Latifî Tezkiresi. Ankara: KB Yay. 218.)

***

Nice tahrîr edeyin vasfını derd ü elemin

Bağrı yufka kagıdın gözleri yaşlı kalemin

(İsen, Mustafa (hzl.) (1998). Tezkire Heşt Behişt. Sehî Bey. Ankara: Akçağ Yay. 101.)