AZMİ, Abdullah Yamanoğlu

(d. 1905 / ö. 20.10.1949)
Bıçakçı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Abdullah Yamanoğlu, Tokat’ın Tepe mahallesinde 1905’te dünyaya gelmiştir. Babası İmamoğullarından bıçakçı Nuri diye anılır. Şiirlerinde Azmi mahlasını kullanır. Dördüncü sınıfa kadar mahalle mektebinde okur, sonra babasının yanında bıçakçılığa başlar. Evli olan âşığın 1934’te Muhiddin Suphi adını verdiği bir oğlu dünyaya gelir. Askerlik görevini yaptıktan sonra hastalanıncaya kadar bir süre Turhal Şeker Fabrikasında çalışmış, sonra çeşitli meslekleri denemiştir. Şoförlük, ciltçilik, kahvecilik, şarapçılık yapmış bir süre su işlerinde çalışmış, Yeşilırmak'a bir su arkı yapılırken mühendislerin başına şemsiye tutmakla görevlendirilmiş, şair gönlü bu durumu bir şiirinde dile getirir: “Azmî dehr zâlim bahtımız alil/ Kaderin cilvesi olmuyor tekmil/ Elime bir şemsiye vermedi değil/ Lâkin ben tuttum da el gölgelendi”. Bahtsızlığını bu olay üzerinden dizelere döker (Cunbur 1968: 392-393). Âzmî de âşıklık geleneğine uyarak gurbete çıkar, İstanbul’a gider fakat alışamadan memleketine geri döner. 1942’te tekrar İstanbul’a gider. Burada alkole alışan âşık, 20 Ekim 1949 tarihinde alkol zehirlenmesinden Cerrahpaşa Hastanesinde vefat etmiş, Topkapı'ya gömülmüştür (Cunbur 1968: 393).

Azmî’nin ilk şiirleri aruz vezniyledir. Şeker fabrikasından ayrıldıktan sonra hece vezniyle yazmaya başlar. Tokatlı Âşık Nurî’yi Azmî’nin bu yoldaki ustası sayabiliriz. Onu asıl olduran Yunus Emre’dir. Şair, kültürünü kendi kendine artırır. Halk şairleri üzerine incelemeler yaptığı Erzurumlu Emrah hakkında yayımladığı kitaptan anlaşılmaktadır. Müjgan Cunbur, âşığın Azmî mahlasıyla yazdığı birkaç şiirine çalışmasında yer verir. Yer yer Arapça Farsça tamlamalar kullanan âşığın dili genel olarak sade ve anlaşılırdır (Cunbur 1968: 392-394). Erzurumlu Emrah adlı eserine tesadüf edilememiştir.

Kaynakça

Cunbur, Müjgân (1968). Başakların Sesi. Ankara: Şark Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 09.09.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ABDULLAH TİBİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KÂMİL, Halild. 1851 - ö. 1936Doğum YeriGörüntüle
3MUʼAZZAM HANd. 1842 - ö. 1917Doğum YeriGörüntüle
4Musa Taşmuhammetoğlu Aybekd. 10 Ocak 1905 - ö. 1 Temmuz 1968Doğum YılıGörüntüle
5Hüseyin Nihal Atsızd. 12 Ocak 1905 - ö. 11 Aralık 1975Doğum YılıGörüntüle
6SEYYAD TAĞIYEVd. 1905 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Musa Taşmuhammetoğlu Aybekd. 10 Ocak 1905 - ö. 1 Temmuz 1968Ölüm YılıGörüntüle
8Hüseyin Nihal Atsızd. 12 Ocak 1905 - ö. 11 Aralık 1975Ölüm YılıGörüntüle
9SEYYAD TAĞIYEVd. 1905 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Musa Taşmuhammetoğlu Aybekd. 10 Ocak 1905 - ö. 1 Temmuz 1968MeslekGörüntüle
11Hüseyin Nihal Atsızd. 12 Ocak 1905 - ö. 11 Aralık 1975MeslekGörüntüle
12SEYYAD TAĞIYEVd. 1905 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Musa Taşmuhammetoğlu Aybekd. 10 Ocak 1905 - ö. 1 Temmuz 1968Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hüseyin Nihal Atsızd. 12 Ocak 1905 - ö. 11 Aralık 1975Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SEYYAD TAĞIYEVd. 1905 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Musa Taşmuhammetoğlu Aybekd. 10 Ocak 1905 - ö. 1 Temmuz 1968Madde AdıGörüntüle
17Hüseyin Nihal Atsızd. 12 Ocak 1905 - ö. 11 Aralık 1975Madde AdıGörüntüle
18SEYYAD TAĞIYEVd. 1905 - ö. ?Madde AdıGörüntüle