Madde Detay
BÂKÎ, Dellâk-zâde Bâkî Efendi
(d. ?/? - ö. ?/III. Murad devri (1574-95))
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Dellâk-zâde sanıyla meşhur olan Sultan Mehmed Camii hatibinin oğludur. Bu yüzden “Dellâk-zâde” diye tanındı. Sesinin güzelliği ve kıraatıyla dikkatleri çeken Bâkî, bu sayede Sultan Bayezid’in meclislerine girme imkânı buldu. Sicill-i Osmânî’de III. Murad devrinde (1574-95) öldüğü kayıtlıdır (Akbayar 1998: 355).
Dellâk-zâde Bâkî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Sehî, Bâkî’nin şiirlerinin hoş olduğunu ve beğenildiğini söylese (Sehî Bey 1325: 129) de Ahdî, Bâkî’nin birçok şiiri olmasına rağmen şairlikte şöhreti yakalayamadığını söyler. Buna sebep olarak da Karga-zâde Bâkî (öl. 1600)’nin gölgesinde kalmasını gösterir (Solmaz 2005: 238). Âşık Çelebi de Bâkî’nin şair geçindiğini ancak şiirden anlamadığını belirtir (Kılıç 2010: 415).
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Ortak Yay.
Gündoğdu, Betül (hzl.)(2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
İpekten, Halûk, Mustafa
İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı
İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.
Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLANYayın Tarihi: 27.10.2014Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yüzinde görinür ebrû-yı garrâ
Yazılmuşdur kamerde sanasın râ
Perî gibi nihân olmazdı gözden
Dehânun bilmeseydi ilm-i ihfâ
Eger baş egmese kaddine yârun
Mekân itmezdi Cennet içre Tûbâ
Görün yârun hilâlin rûyı üzre
İdinmiş âsumânı sanki meh câ
Dimiş Bâkî görenler bahr-i nazmum
Dür-i ma’ni ile pürdür bu deryâ
(Gündoğdu, Betül (hzl.) (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 26-27.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.10.2014Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yüzinde görinür ebrû-yı garrâ
Yazılmuşdur kamerde sanasın râ
Perî gibi nihân olmazdı gözden
Dehânun bilmeseydi ilm-i ihfâ
Eger baş egmese kaddine yârun
Mekân itmezdi Cennet içre Tûbâ
Görün yârun hilâlin rûyı üzre
İdinmiş âsumânı sanki meh câ
Dimiş Bâkî görenler bahr-i nazmum
Dür-i ma’ni ile pürdür bu deryâ
(Gündoğdu, Betül (hzl.) (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 26-27.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yüzinde görinür ebrû-yı garrâ
Yazılmuşdur kamerde sanasın râ
Perî gibi nihân olmazdı gözden
Dehânun bilmeseydi ilm-i ihfâ
Eger baş egmese kaddine yârun
Mekân itmezdi Cennet içre Tûbâ
Görün yârun hilâlin rûyı üzre
İdinmiş âsumânı sanki meh câ
Dimiş Bâkî görenler bahr-i nazmum
Dür-i ma’ni ile pürdür bu deryâ
(Gündoğdu, Betül (hzl.) (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 26-27.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yüzinde görinür ebrû-yı garrâ
Yazılmuşdur kamerde sanasın râ
Perî gibi nihân olmazdı gözden
Dehânun bilmeseydi ilm-i ihfâ
Eger baş egmese kaddine yârun
Mekân itmezdi Cennet içre Tûbâ
Görün yârun hilâlin rûyı üzre
İdinmiş âsumânı sanki meh câ
Dimiş Bâkî görenler bahr-i nazmum
Dür-i ma’ni ile pürdür bu deryâ
(Gündoğdu, Betül (hzl.) (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 26-27.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÂRİF, Çalkandı-zâde Mustafa Ârif Efendi | d. ? - ö. 1771-1772 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SELİSÎ, Avâre Cafer Efendi-zâde Mustafa Selîsî Efendi | d. ? - ö. 1644-46 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SELÂM, Tâhir Selâm Bey | d. ? - ö. 1844 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÂRİF, Çalkandı-zâde Mustafa Ârif Efendi | d. ? - ö. 1771-1772 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SELİSÎ, Avâre Cafer Efendi-zâde Mustafa Selîsî Efendi | d. ? - ö. 1644-46 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SELÂM, Tâhir Selâm Bey | d. ? - ö. 1844 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÂRİF, Çalkandı-zâde Mustafa Ârif Efendi | d. ? - ö. 1771-1772 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SELİSÎ, Avâre Cafer Efendi-zâde Mustafa Selîsî Efendi | d. ? - ö. 1644-46 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | SELÂM, Tâhir Selâm Bey | d. ? - ö. 1844 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ÂRİF, Çalkandı-zâde Mustafa Ârif Efendi | d. ? - ö. 1771-1772 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | SELİSÎ, Avâre Cafer Efendi-zâde Mustafa Selîsî Efendi | d. ? - ö. 1644-46 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | SELÂM, Tâhir Selâm Bey | d. ? - ö. 1844 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ÂRİF, Çalkandı-zâde Mustafa Ârif Efendi | d. ? - ö. 1771-1772 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | SELİSÎ, Avâre Cafer Efendi-zâde Mustafa Selîsî Efendi | d. ? - ö. 1644-46 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | SELÂM, Tâhir Selâm Bey | d. ? - ö. 1844 | Madde Adı | Görüntüle |