Madde Detay

Bâlî, biyografik kaynaklardaki bilgilere göre Rumelilidir. Bu konuda ayrıntı veren Latîfî, bir beytine dayanarak şairin Rumeli’ndeki “Kalkandelen”, Ahdî ise aynı bölgedeki “Göllikesriye” şehrinden olduğunu belirtmiştir. Tımar sahibidir. Divan mensuplarının ve dönemin ileri gelenlerinin hizmetinde bulunmuş, onlarla yakınlık kurmuştur. Sultân I. Selîm (sal. 1512-1520) devrinde vefat etmiştir. Bâlî’nin eser kaleme alıp almadığına dair günümüze bir kayıt ulaşmamıştır. Ahdî’nin işaret ettiğine göre o, görünüş ve tavır itibariyle şairlere değil “Rumeli delilerine” benzemektedir. Arap memleketleri, Halep ve Şam fethedildiğinde güzel tarihler söylemiştir. “Sultân Selîm şuvey şuvey” tarihini Arap diyarının fethi için düşürmüştür. Başlangıç düzeyinde bir eğitim aldığı ve Farsça öğrendiği bilinen Bâlî, meşhur bir şair değilse de şiirlerinin çoğu, mahlası gibi şirin ve rengindir. Takdire şayan nazik manzumeleri ve beğenilen sözleri vardır (Canım 2000: 185-186; Solmaz 2005: 240).

Açıkgöz, Namık (1982). Riyâzî Muhammed Efendi, Riyâzü’ş-Şu’arâ (Metin-Dizin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (Hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kutlar Oğuz, Fatma Sabiha, M. Çakır, H. Koncu (hzl.) (2012). Mehmed Tevfik, Kâfile-i Şu’arâ. İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yay.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1989). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. I. Ankara: TTK Yay.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Sungurhan, Aysun (1994). Beyânî Tezkiresi (İnceleme-Tenkitli Metin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Gazel

Bâgun güli vü sünbüli serv ü benefşesi

Yâri gelür diyü kodılar gözci nergesi

Aldı haber sabâdan ü döndi göz eyledi

Ya’nî gelür o gözleri âhû kesün sesi

Müştâk imiş benefşe ki pâyuna yüz süre

Miskînün o imiş çemen içinde sekmesi 

Bâlî niçe halâs ola kaplan-ı aşkdan

Çünkim irişdi tenden öte câna pençesi

(Kutluk, İbrahim (hzl.) (1989). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. I. Ankara: TTK Yay. 209.)

Gazel

Dilâ sanma meh-i bedri ihâtâ eylemiş hâle

Kemend-i mihrini takmış o mâh-ı çâr-deh sâle

Dil esrâr-ı leb-i la’lünle ser-gerdân u hayrândur

Sanasın bir megesdür kim ırakdan tolışur bala

Şekerdür vasf-ı la’l-i yâr-i Bâlî-i şeker-hânun

Gıdâ vir kand-i güftâr-ı lebünden tûtî-i bâle

(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 240.)