Behzat Sinopluoğlu

S. Behzat, S. Behzad, Sinopluoğlu Behzat
(d. 19 Ağustos 1907/1 Mart 1910 / ö. 30 Ocak 1980)
Yazar, Şair, Öğretmen, Avukat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmet Behzat Sinopluoğlu olan yazar, “19 Ağustos 1907’de, resmi kayıta göre 1 Mart 1910’da Giresun / Tirebolu’da Puçuklu semti Hamam Mahallesi’nde doğdu. Babası Sinopluoğlu Şaban Reis (1877-1946), annesi Hıdıroğlu ailesinden Behiye Hanım’dır.” (Yüksel 2005: 290) İlkokulu 1923’te Tirebolu’da bitirdikten sonra Trabzon Muallim Mektebi'ni kazandı. Burada üçüncü sınıfa kadar öğrenimine devam eden Sinopluoğlu, sonrasında İstanbul Muallim Mektebi'ni (1928) bitirdi. Mezun olduktan sonra Trabzon’da bir yıl kadar öğretmenlik yapan yazar, Gazi Orta Muallim Mektebi'ni kazanarak Ankara’ya gitti. Gazi Terbiye Enstitüsü Edebiyat Şubesi'ni bitirdi. Manisa (1933-1936) ve Ankara’da öğretmenlik yaparken “1946’da Ankara Hukuk Fakültesi'ni” (Kutlu 1977: 24) bitirdi. 1941’de Mübeccel Sinopluoğlu ile evlendi ve bir kızı oldu. İlk evliliği kısa sürdü. İkinci evliliğini Nermin Sinopluoğlu ile yapan yazar, üçüncü evliliğini ise Yıldız Sinopluoğlu ile yaptı. İkinci evliliğinden Deniz, Efser ve Dilek; üçüncü evliliğinden ise Engin Behzat adında çocukları oldu. 1957’de memurluktan emekliye ayrıldı. “Çalışmalarını 1964 yılından itibaren serbest avukat olarak sürdürdü.” (Işık 2007: 3210) 30 Ocak 1980’de Ayvalık’ta vefat etti.

Çeşitli metin ve eserleriyle yazın hayatında yer edinen Behzat Sinopluoğlu’nun toplam dokuz eseri vardır. Bu eserlerden Kan ve Sevgi (1945) adlı romanı, Gece ve Işıklar (1934) adlı şiir kitabı, Ana (1936) ve Attilâ’nın Düğünü (1934) adındaki piyesleri yayımlanmıştır. Bunların yanında “‘Komedi Bitti’ (Opera), ‘Mezar Bekçileri’ (Küçük hikâyeler), ‘Doktor Kamber Beyefendi’ (Piyes, komedi), ‘Arzuhalci Abdi Efendi’ (Piyes, komedi), ‘Son Karar’ (Piyes) adlı çalışmalarının yayımlanıp yayımlanmadığı bilinmemektedir.” (Yüksel 2005: 291) Ancak Attilâ’nın Düğünü piyesinin arka kısmında ve Gece ve Işıklar’ın girişinde yer alan bilgide Behzat Sinopluoğlu’nun basılacak eserleri arasında "Komedi Bitti", "Mezar Bekçileri", "Doktor Kamber Beyefendi", "Arzuhalci Abdi Efendi", "Son Karar" adlı eserlerin isimleri geçmektedir.

Behzat Sinopluoğlu şiir, hikâye ve yazılarında çoğunlukla “S. Behzat”, “S. Behzad” ve “Sinopluoğlu Behzat” adlarını kullanmıştır. Yeşil Giresun, Varlık, Genç Sesler, Yeni Doğuş ve Kaynak gibi gazete ve dergilerde varlık gösteren Behzat Sinopluoğlu’nun genellikle şiir, hikâye ve eleştirilerini yayımladığı görülür. Bazen de eserlerini tefrika etmiştir. Behzat Sinopluoğlu’nun, Giresun Halkevi yayın organı olan ve Eylül 1933-Mayıs 1950 yılları arasında 59 sayı olarak yayımlanan Aksu dergisinde de dört yazısı yayımlanmıştır (Özkaya 2018: 109-110).

Behzat Sinopluoğlu, Aksu’da yayımladığı “Şiir Hakkında Telakkiler” adlı yazısında dönemin şiir tartışmalarından bahsetmiş ve bu konu hakkındakini görüşlerini dile getirmiştir. Behzat Sinopluoğlu’na göre “Nasıl ki bir doktor hastalığı teşhis etmeden ilaç vermezse, şiir hakkında sabit bir telakki ve kıriteryom tespit etmeden de yapılan münakaşaların hepsi boş gayrettir. Elimizde muayyen bir kıtası ve ölçü bulunmayınca, şiir hakkındaki güzellik telakkisi de değişecektir, ve böyle de oluyor.” (Sinopluoğlu 1940: 4) Önceki dönemlere de bakıldığında şiir hakkında bilgili, bilgisiz herkesin yorum yaptığını söyleyen Behzat Sinopluoğlu, hiçbirinin şiir hakkındaki tartışmalara son veremeyeceğini belirtir.

Yazarın tek romanı olan Kan ve Sevgi (İstiklal Harbinde Bir Türk Zabitinin Hayatı), Millî Mücadele konuludur. Sinopluoğlu, tiyatro eserleri olan Ana ve Attilâ’nın Düğünü’nde de millî ruhu yüceltici unsurlar kullanmıştır.

Kaynakça

Işık, İhsan (2007). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C. 8. Ankara: Elvan Yayınları.

Kutlu, Mustafa (Ed.) (1977). “Sinopluoğlu, Behzat”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. İstanbul: Dergâh Yayınları. s. 24.

Özkaya, Hilal (2018). Giresun Halkevi ve Bilgi Irmağı Aksu Dergisi. İstanbul: Arı Sanat Yayınevi.

S. Behzad (1 Nisan 1940). “Şiir Hakkında Telakkiler”. Aksu. C. 2. S. 19. s. 4-7.

Yüksel, Ayhan (2005). Tirebolu’dan Simalar Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Değerlerimiz. İstanbul: Arı Sanat Yayınevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRK
Yayın Tarihi: 12.09.2019
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Attilâ’nın DüğünüRemzi Kitaphanesi / İstanbul1934Tiyatro
Gece ve IşıklarKader Matbaası / İstanbul1934Şiir
Kan ve Sevgi (İstiklal Harbinde Bir Türk Zabitinin Hayatı)Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Matbaası / İstanbul1946Roman
Ana? / ??Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Orhan Gökdemird. 1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ABBAS, Abbas İncehasanoğlud. 1937 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3AHMET ERSÖZd. 1933 - ö. 2006Doğum YeriGörüntüle
4MEHEMMED MUSTAFA OĞLU MUSTAFAYEVd. 1910 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Cahit Sıtkı Tarancıd. 2 Ekim 1910 - ö. 12 Ekim 1956Doğum YılıGörüntüle
6Ali Münib Ilband. 1910 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Naki Tezeld. 6 Ağustos 1915 - ö. 24 Temmuz 1980Ölüm YılıGörüntüle
8Mehmet Behçet Yazard. 1890 - ö. 2 Temmuz 1980Ölüm YılıGörüntüle
9Ahmet Muhip Dıranasd. 1908 - ö. 21 Haziran 1980Ölüm YılıGörüntüle
10Seyyid Ahmet Arvasid. 15 Şubat 1932 - ö. 31 Aralık 1988MeslekGörüntüle
11Mustafa Niyazi Ispartalıd. 1912 - ö. 8 Mart 1977MeslekGörüntüle
12Cumhur Kılıççıoğlud. 29 Aralık 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Cenap Ozankand. 1924 - ö. 13 Ekim 2005Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Aysel Özakınd. 7 Eylül 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Şükrü Bilgiçd. 05 Kasım 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ercümend Behzad Lavd. 15 Kasım 1903 - ö. 18 Mayıs 1984Madde AdıGörüntüle
17CERRAHÎ, Behzat Tokdemird. 1919/1925? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Behzat Ayd. 2 Mayıs 1936 - ö. 12 Temmuz 1999Madde AdıGörüntüle