Madde Detay

Adapazarı’nda doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Adapazarı’nda tamamladı. 1976’da İstanbul Üniversitesi Türkçe Bölümü’nü bitirdi. Siirt ve İstanbul’da öğretmenlik yapan Bilen, 1992’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek lisansını, İTÜ Mimarlık Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü’nde tamamladı.

Ünlü yazar Tarık Buğra ile 1977'de evlenip Buğra soy ismini aldı.

Hatice Buğra Bilen’in “Göz Açıpta Gördüğüm” adlı ilk hikâyesi, 1985 yılında Sanat Olayı Dergisi’nde yayımlanır. Hikâyelerini Irmak, Kadınca, Bursa’da Olay, Bakış gibi dergilerde yayımlar. Şehirde ve kırsalda yaşayan kadınların hayatlarını, çocuk gelinleri, mutsuz evlilikleri, hayata tutunmaya çalışan talihsiz kadınları eserlerine taşır. Eserlerinde, kadınların eğitimi meselesi ile kadınların üzerindeki aile ve toplum baskısı üzerinde durur.

Yazarın ilk kitabı Umursanmayan Kadınlar’da (1989): “Komşu Kadınlar, Sunaktaki Kurban, Ah Kaybana Sevdalık, Selvi, Kurtarıcı, Çeyiz, Öç, Uyanış, Kös Dinlemek, El Ağrısı Ele Seyran, Göz Açıp da Gördüğüm, Tuzlu Çörek, Ay Bacadan Uçar Gider, Gülnaz’ın Bakışı, İmece, Otobüs Yolculuğu, Bir Gülü Düş Eylemek, Tenha Bir Dünya, Figüran, Canı Sıkılan” adlı yirmi hikâye bulunur. Hasta bir ressam ile eşinin hüzünlü hikâyesini anlattığı “Tenha Bir Dünya” ile filmlerde figüranlık yapan Cemile’nin hayatta kalma mücadelesini kaleme aldığı “Figüran” hikâyeleri ilgi çekicidir. (Bilen Buğra, 1996:111-122). Ayın Uysal Işığı (1992) adlı hikâye kitabıyla, "Türkiye Yazarlar Birliği Yılın Hikâyecisi” ödülünü alır (1992).

Roman türündeki tek eseri olan Aynadaki Boşluk’ta (1995), annesiz babasız büyüyen, sert ve despot baba Sinan’ın, oğulları ve karısı ile olan ilişkisi anlatılır. Romanın sonunda Melih, babasının eziyetleri sonucu intihar eder (Bilen Buğra, 1995: 224). Yazar, kötü baba Sinan’ın karşısına, Sinan’ın ağabeyi olan iyi baba Nazmi’yi koyar. Sinan, despotluğu ile oğlu Melih’in ölümüne sebep olurken, Nazmi sevgisi ve sabrıyla oğlu Erhan’ı bunalımdan kurtarır.

Bir Tokada Bir Koca’da (2010), “Bir Tokada Bir Koca, Ekrana Bakarken, Ders, Anneler Günü, Eski Sevda, Otobüs Yolculuğu, Hastalık, Yolculuklar, Yalnızlık, Karar, Özleyiş” adlı on bir hikâye bulunur. “Ekrana Bakarken”de Nazlı’nın küçük bir çocukken yengesinin babası tarafından uğradığı cinsel istismar anlatılır. Bu hikâye yazarın çocuklarla ilgili hassasiyetini göstermesi bakımından mühimdir (Bilen Buğra, 2010: 21-35). Elde Kalan (2013) ise, “Elde Kalan, Hasret, İki Anne, Suçüstü, Kara Sevda, Ziyaret” başlıklı altı uzun hikâyeden oluşur. Bebek sahibi olamadıkları için bir çocuğu evlat edinen İngiliz çift Emily ve Michael ile aynı durumda olan Türk çift Mücella ve Ayhan’ın sergüzeştlerinin anlatıldığı “İki Anne”, kitaptaki en özgün hikâyelerden biridir. Hikâyede yazar, iyi ve ilgili ebeveyn olmanın önemini vurgular (Bilen Buğra, 2013: 44-61). Geçmişin Aynasında’da (2015) altı hikâye bulunur: “Kabul Günü, Yuva Kurmak, Gitmek, Kıskançlık, Boşanma Haberi, Geçmişin Aynasında”. “Kabul Günü”nde, çocuk yaşta evlendirilen Remziye’nin kocası Besim ile olan mutsuz evliliğinden bahsedilir. “Geçmişin Aynası”nda hikâyesinde Trabzonlu Elmas’ın yaşamı ve başarı öyküsü anlatılır (Bilen Buğra, 2015: 83-120).

Yazar, Cumhuriyet Döneminde Resim Edebiyat İlişkisi (2000) adlı eserinde resim sanatının, Tanzimat ve Serveti Fünûn Dönemi edebiyat eserleri üzerindeki etkisi üzerine tespitlerde bulunur. Resmin, Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Ahmet Hamdi Tanpınar gibi edebiyatçıların eserleri üzerindeki etkisini yorumlar (Bilen Buğra, 2000: 67-142). 1914’lerden 1940’lara Türk Resim ve Romanında Gerçekçilik’te (2006) ise, resim ve edebiyat sanatlarının 1914- 1940 yılları arasındaki değişimini, gerçekçilik süzgecinden geçirerek inceler. Yazarın ayrıca, Tarık Buğra’nın hikâye ve romanlarında kullanmak üzere aldığı notları derlediği Tarık Buğra’dan Notlar (1996) adlı bir çalışması da mevcuttur.