Burcu Aktaş

(d. 1980 / ö. -)
Yazar, Editör
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul Üniversitesi'nde Antropoloji okudu. Uzun yıllar Radikal Kitap'ın editörlüğünü yaptı. Ümit Kıvanç ve Ender Özkahraman ile birlikte Kızlar ve Kökler adlı belgeseli çekti. Görkem Yeltan'ın yönetmenliğini üstlendiği Yemekteydik ve Karar Verdim adlı filmin senaristlerinden ve yapımcılarındandır. Çınar Yayınları'nda yayın yönetmenliği görevini sürdürmektedir.

Kurgularında özellikle çarpık kentleşme, doğal çevrenin yok oluşu, yabancılaşma ve yalnızlaşma gibi temaları işleyen Aktaş eserlerinde modernizme yönelik eleştirilerde bulunur. O, insanların diğer canlılara hayat hakkı tanımamasından, giderek bencilleşmesinden, yalnızca kendi çıkarlarını düşünüp sloganik cümleler kurmasından ve başına buyruk şekilde çevreye yayılmasından şikâyetçidir. Bundan dolayı kitapların birincil karakterleri genellikle bu zamana ait değildir. Ya geçmişle yaşayıp geçmişe özlem duyarlar ya da hayal âleminde yaşarlar.

Aktaş’ın eserlerinde çocukların önemli bir yeri vardır. Yetişkinlerin bütün kirlenmişliklerine ve bencilliklerine karşın daima iyi niyetlidirler. Hayal kurmaktan, kedilerden, birlikte olmaktan hoşlanırlar. İletişim kanalları açıktır. Kültürel mirasa saygılıdırlar. Bunun yanında problemlerin çözümünde soğukkanlıdırlar. Akıl yürütüp bağlantıları birleştirebilme becerisine sahiptirler. Onların aksine yetişkinler ise büyük oranda yaşadıkları topluma yabancıdırlar. Empati kurup başkasının derdiyle dertlenemezler. Her zaman çıkarlarını düşünürler. Pek çok zaman kutsalları yoktur. Örgütlenmeleri ve bir araya gelmeleri ancak ortak çıkarlarının zedelenmesi ile mümkün olabilmektedir.

Hayvan karakterler de yazarın kurgularında dikkat çeken detaylar arasındadır. Karga, yaban domuzu, ayı, karaca ve kedi gibi hayvanlar yazarın kurgularına misafir olur. Yazar özellikle insanların hayvanların yaşam alanlarına müdahale etmesinden, onların yaşam alanlarını dilediklerince ve keyiflerince sınırlamalarından rahatsızdır. Onun eserlerinde pek çok hayvan doğasına müdahale edildiği için istemsizce kendini şehrin ortasında bulur ve panikler. Ancak insanlar bunun nedenleri üzerine düşünmek yerine şehirde zamansız ve kendilerine göre nedensizce beliren hayvanların yakalanmasını magazinsel bir boyuta dönüştürür. Aktaş’ın eserlerinde hayvanları anlayan ve onlara yardım etmeye çalışan ya gün görüp geçirmiş, içindeki çocuğu kaybetmemiş yaşlılardır ya da henüz masumiyetini kaybetmemiş çocuklardır.

Gizemli olaylar yazarın kurgularının vazgeçilmezidir. Merak duygusunu eserlerinde üst düzeyde tutarak sürekli olarak okurun ilgisini canlı tutmaya çalışır. Bunu yaparken de bu merakı abartmamaya dikkat eder. Başlangıçta müstakil olaylarmış gibi düşünülse de esrarengiz olayların tümünün birbiriyle bağlantısı vardır ve kurgunun sonunda yapbozun bir parçası oldukları açık şekilde anlaşılmaktadır.

Yazar eserlerinde bir metnin dokusuna başka eserlerden parçaların dâhil edilmesi şeklinde adlandırılan metinler arasılık ilkesinden fazlasıyla faydalanır. Eserlerinde pek çok yazar, şair, resim, masal ve şiire göndermelerde bulunulur. Van Gogh, Selim İleri, Hasan Ali Toptaş, Andersen, Yalnızız, Kibritçi Kız, Gurebâhâne-i Laklakan, Pieter Bruegel ve Frankfurt Seyahatnamesi bunlardan bazılarıdır. Bu göndermelerle kurgunun akışı içinde işlevsel olarak kullanılır. Söz gelimi televizyondan işittiği bir haber karşısında donakalan karakterlerden birinin ruh halini anlatmak için yazar “Eğer yaşlı kız, Selim İleri adlı yazarın Sona Ermek romanını yüksek sesle okuyor olsaydı, yazarın bir cümlesinin o anki halini anlattığını fark eder miydi ‘Çocukluğunun, bir gecede pörsüyen uçan balonları gibisin, sönmüş, buruşuk, çirkin.” şeklinde cümleler kurar.

Eserlerinde doğrudan iletilerden sakınan yazar, söylemek istediğini edebiyatın sınırları içinde söyler. Eğiticiliğe kaçmaz. Dili itibariyle erken yaşlardaki çocuklar için uygun olmayan yazarın eserleri ilk gençlik ve gençlik çağından itibaren okunabilir.

Kaynakça

7 Nisan 2019 tarihinde sosyal medya aracılığıyla yapılan görüşme.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN YILMAZ
Yayın Tarihi: 13.10.2019
Güncelleme Tarihi: 04.12.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Çarpık EvDoğan Egmont / İstanbul2016Roman
Durmayalım DüşerizDoğan Egmont / İstanbul2017Roman
İstasyonda ValsDoğan Egmont / İstanbul2019Roman
Vahşi ŞeylerDoğan Egmont / İstanbul2019Roman
Düşüşten Sonra (Selim İleri ile)Everest / İstanbul2021Deneme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sinan Sülünd. 12 Haziran 1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
2Aslı Akarsakaryad. 1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
3Melisa Kesmezd. 30 Eylül 1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
4Behiç Duygulud. 1933 - ö. 2 Nisan 1985MeslekGörüntüle
5Naşide Gökbudakd. 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
6Hacer Kılcıoğlud. 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
7Ayşegül Ererd. 30 Ocak 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8Ahmethan Yılmazd. 05 Ocak 1967 - ö. -Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9Oya Abacıd. 3 Ocak 1958 - ö. -Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10AHMET, Ahmet Aktaşd. 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11BEKİR, Bekir Aktaşd. 1948 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12ÜLFETÎ, Muharrem Aktaşd. 01.07.1922 - ö. 25.02.1969Madde AdıGörüntüle