ÇEŞMÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

19. yüzyılda yaşayan ve asıl adı bilinmeyen Çeşmî, Kastamonuludur. Doğum ve ölüm tarihleri bilinmemektedir. Yoksul ve perişan bir hayat sürdüğü ve gezgin bir âşık olduğu bilinmektedir (Şenel 1995: 49). Çeşmî, saz çalan âşıklar arasında yetişti. Rivayete göre bir gün saz şairleri kendisine mahlas vermek için Fuzulî’nin Divanı’ndan beyit açarlar; “Defter-i a’mâlimin hattı hatandır siyâh / Kan döker çeşmim hayal ettikçe hevl-i mahşeri" beyti çıkar. O günden sonra Çeşmî mahlasıyla şiirler söyler (Tan 1985: 95). Güçlü bir saz şairidir. Şairin, örneği verilen cinaslı koşması onun şiir kudretini gösterir (Yücel 1993: 72). 

Kaynakça

Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası.

Şenel, Süleyman (1995). "Kastamonu Halk Şairleri Üzerine". Türkiye İş Bankası Kültür ve Sanat Dergisi. 27.

Tan, Nail (1985). "Kastamonu Halk Şairleri". Halk Kültürü Dergisi. 2.

Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÜLŞAH YÜKSEL HALICI
Yayın Tarihi: 27.10.2013
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Derd-i dilim arttı, yarımın derdim,

Seksende, doksanda, yüzde seyreyle!

Gonca güllerini yârımın derdim,

Gerdanda, dudakta yüzde seyreyle!

 

Sen gelince yıkılırmış yar dedim,

Al hançeri, ur sinemi yar dedim,

Yeter cevr ü cefa etme, yâr dedim,

Cism ü bedenimi yüz de seyreyle!

 

Çeşmiya! Bin gazel yazdım divane,

El bağladım yâra durdum divane,

Dedi: Var yıkıl git behey divane,

Aşkın deryasında yüz de seyreyle!

 

Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası. 395.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Basri İmeced. 1924 - ö. 1977Doğum YeriGörüntüle
2Ali Emred. 1 Ocak 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞÂVUR/ŞÂVERd. ? - ö. 1553Doğum YeriGörüntüle
4Basri İmeced. 1924 - ö. 1977Doğum YılıGörüntüle
5Ali Emred. 1 Ocak 1968 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ŞÂVUR/ŞÂVERd. ? - ö. 1553Doğum YılıGörüntüle
7Basri İmeced. 1924 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Ali Emred. 1 Ocak 1968 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ŞÂVUR/ŞÂVERd. ? - ö. 1553Ölüm YılıGörüntüle
10Basri İmeced. 1924 - ö. 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Ali Emred. 1 Ocak 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ŞÂVUR/ŞÂVERd. ? - ö. 1553Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Basri İmeced. 1924 - ö. 1977Madde AdıGörüntüle
14Ali Emred. 1 Ocak 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ŞÂVUR/ŞÂVERd. ? - ö. 1553Madde AdıGörüntüle