COŞKUNÎ, Ümit Karaman

(d. 01.01.1955 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ümit Karaman olan Âşık Coşkunî, 1 Ocak 1955 tarihinde Erzurum'un Şenkaya ilçesine bağlı Göreşken köyünde doğmuştur. Baba adı Şevket, ana adı Mafire'dir (Vural 2012: 211). İlkokul mezunu olan âşık evli ve dört çocuk babasıdır. Âşıklığın yanı sıra ticaretle de uğraşmıştır. 20 yaşlarına kadar köyünde yaşayan Coşkunî, askerlik dönüşü adını yörede duyurmuş ve yöredeki meclislere katılmaya başlamıştır. 1983'te meydana gelen Erzurum depreminden sonra İstanbul’a yerleşmiştir (www.ozanlar.biz). Bu dönemden sonra başka âşıklarla da tanışıp dostluk kurmuş ve deyişmelerde bulunmuştur. Kendisinden önce yetişen usta âşıkların etkisiyle âşıklığa yönelmiş (Özarslan 2001: 116), özellikle Bardızlı Nihani, (1885-1967) ve Mevlüt İhsanî (1928-2010) başta olmak üzere yöredeki birçok âşıktan etkilenerek küçük yaşlarda saz çalmayı öğrenmiştir. Yine aynı dönemlerde şiir yazmaya ve türkü söylemeye başlamıştır. Ustası yoktur, çırak yetiştirmemiştir. Mahlasını Âşık Mevlüt İhsanî'nin dayısı (Şamil Dayı) vermiştir. Âşıklık yeteneğini çalışarak elde etmiş, 1983 yılından iti­baren de irticalen şiir söylemeye başlamıştır (Özarslan 2001: 519-520). Astım rahatsızlığı sebebiyle 20 yıla yakın bir süre âşıklığa ara vermiştir (Vural 2012: 212). İstanbul Gaziosmanpaşa'da "Halk Ozanları Kültür Derneği" adlı bir derneğin yöneticiliğini yapmaktadır.

Saza ve söze hâkimiyeti yüksek bir âşık olan Coşkunî şiirlerinde aşk, gurbet, ölüm, ayrılık, yurt ve millet sevgisi, kaderden şikâyet, zamanın kötülüğü, insanların vefasızlığı gibi temaları işler. Ayrıca bazı şiirlerinde de sazla dertleşmesi neticesinde öğütlemeler ortaya çıktığı görülmektedir. Koşma, semai ve divan biçimlerini kullanan âşık, çeşitli zeminlerde düzenlenen fasıllarda hem serbest hem de sistemli deyişler bakımından kendini göstermektedir.

"Şehit Yavrum" [Özlem Plak 1984] ve "Deprem" [Harika Plak 1986] isimleriyle iki kaset ve "Gurbet" [Gül Kasteçilik 1988] ismiyle birer kaset ve cd doldurmuştur. Günümüz âşıklık geleneği içinde TV programları, dernek toplantıları, düğünler ve âşık kahvehaneleri ve muhtelif festivallerde sanat icra etmekte olan Coşkunî'nin icra ve eserleriyle ilgili sosyal medyada kayıtlar bulunmaktadır.

Kaynakça

http://www.ozanlar.biz/umit-coskuni.html [Erişim Tarihi: 12.11.2018].

Özarslan, Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Vural, Temel (2012). Sümmânî'den Günümüze Oltu Havzası Şairleri. Ankara: Bizim Büro Basımevi Yayın Dağıtım.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Demet Çizmelid. 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NOKSANÎ, Erzurumlud. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Selami Şimşekd. 10 Ocak 1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Demet Çizmelid. 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5NOKSANÎ, Erzurumlud. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Selami Şimşekd. 10 Ocak 1974 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Demet Çizmelid. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8NOKSANÎ, Erzurumlud. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9Selami Şimşekd. 10 Ocak 1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10Demet Çizmelid. 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11NOKSANÎ, Erzurumlud. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12Selami Şimşekd. 10 Ocak 1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle