Madde Detay

Muhlis Deniz, 1 Ocak 1954 tarihinde Kars’ın Sarıkamış Köroğlu köyünde doğmuştur (Özhan vd. 1992:107; Demirok ve Maden 2008:435; Çandır 2017: 121). Annesinin adı Gülizar babasının adı Ahmet’tir. Muhlis Deniz, 1968 yılında ailesiyle birlikte Ankara’ya yerleşmiştir (Turan 2019). Deniz, ilkokul ve ortaokulu Ankara’da okumuştur. Sivaslı Halil’den saz çalmayı öğrenmiştir (Turan 2019). 1974 yılında Kıbrıs Barış Harekatına katılmıştır. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığında mali işler büro memuru olarak çalışmıştır (Halıcı 1992:174). 2000 yılında devlet memurluğundan emekli olmuştur. Denizer, 1973’te Zemzem Hanım’la evlenmiştir ve dört erkek iki kız altı çocuk ve sekiz torun sahibidir (Turan 2019). Hâlen Ankara’da ikamet etmektedir.

Muhlis Deniz, şiir söylemeye 1969 yılında başlamıştır. İlk şiiri, “Ferhat mıyım, Kerem miyim? Bilmem ya neyim?/ Sırrı çözülmeyen kul oldum yârim” dizeleriyle başlayan şiiridir (Demirok ve Maden 2008:435). Rüyaya inanan Deniz, 1976 yılında gördüğü rüyadan sonra “Nereye baksam hayâlin hep gözümde/ Âh çekip de eriyorum sevdiğim/ Beni Mecnûn ettin sen oldun Leylâ/ Ardın sıra yürüyorum sevdiğim” şiirini söyler. Deniz, rüyadan sonra hedefinin ve amacının daha da belirginleştiğini söyler.

Muhlis Deniz’in ustası Âşık Reyhanî’dir. Reyhani’ye çırak olmasında İlhami Demir vesile olmuştur. Ustasını “Elli yıl boyunca çaldı söyledi/ Gerçek sözlü eli sazlı Reyhani” diye anlatır. Muhlis Deniz, Reyhanî’ye çırak olduğu 1970 yılından onun ölümüne kadar onun yanında olmuştur, ondan feyz almıştır. Muhlis Deniz, Âşık Reyhanî’yi ve Mevlüt İhsanî’yi “Başının tacı” olarak nitelendirmektedir. Mahlası Âşık Reyhanî tarafından, soyadının Deniz olmasına binaen Denizer olarak verilmiştir (Demirok ve Maden 2008: 435). Başta ustası Reyhanî olmak üzere, Ercişli Emrah, Mevlüt İhsanî, İlhamî Demir, Davut Sularî, Deryamî Baba, Âşık Veysel ve Mahzuni Şerif’in şiirlerini beğenmekte ve icra etmektedir. Muhlis Denizer; Ziyaettin Yıldız, Adem Aydıner ve Oğuzhan Horasanlı’yı yetiştirmiştir. Muhlis Deniz hem kendi şiirlerini hem de usta mallarını bir arada söylemektedir. Denizer, Ercişli Emrah, Hüseyin ile Senem, Necip ile Telli ve Köroğlu’ndan hikâyeler de anlatmaktadır (Turan 2019). Reyhani’nin vasiyeti olarak atışmalara katılmamaktadır (Turan 2019). Denizer halk şiirinin bütün şekil ve türlerinde şiir söylemektedir. Hecenin 8’li, 11’li ve 15’li kalıpları ile şiir yazmakta, tam ve yarım kafiyeyi kullanmaktadır (Karahancı 2017: 27). “Türk’üm Türklüğümü bilen/ Tarihimin varıyım ben” dizelerinde olduğu gibi şiirlerinde milli konular vatan, millet, devlet, bayrak sevgisi, istiklal, birlik, kahramanlık gibi konular ön plana çıkar. Denizer, ayrıca şiirlerinde hasret, gurbet, sevda ve ilahi aşk tasavvufî konulara da yer verir.

Yurt içi ve yurtdışı programlara, festivallere, âşık meclislerine, yarışmalara ve konserlere katılan Muhlis Deniz’in yüzden fazla ödülü bulunmaktadır. Denizer, 1991 yılında Çobanoğlu, Müslüm Sümbül ve Şeref Taşlıova ile Almanya, Hollanda, Fransa, İngiltere, Belçika ve Avusturya'da düzenlenen Dünya Kültür Festivali'ne Türkiye'yi temsilen katılmıştır. Sanat hayatı boyunca 18 ülkede şiirlerini icra etmiştir. Televizyon ve radyo programlarına katılmaktadır. Yirmi tane kaset ve cd’si vardır. Dergi ve gazetelerde de şiirleri yayınlanmaktadır (Turan 2019). Muhlis Deniz hakkında Gazi Üniversitesinde Caylan Karahancı tarafından 2017 yılında yüksek lisans tezi hazırlanmıştır.