Ümit Denizer

(d. 25 Şubat 1948 / ö. -)
Tiyatro oyuncusu, eleştirmen, yönetmen, şair, yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ankara’da dünyaya geldi. Babası subay olduğu için ilk ve orta öğrenimini Anadolu'nun çeşitli illerinde tamamladı. İstanbul, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Harita Mühendisliği Bölümünden mezun oldu.

Muhsin Ertuğrul, Beklan Algan ve Ayla Algan'ın verdiği tiyatro eğitimlerine katıldı. Kardeşi Turgut Denizer ile birlikte 1973 yılında, AÇOK kısa adıyla anılan ve ülkemizin en önde gelen çocuk-gençlik tiyatrosu olarak kabul edilen “Anadolu Çocuk Oyunları Kolu”nu kurdu. AÇOK olarak Avrupa’da pek çok festivale çağrıdı, uzun süreli turnelere çıkmış ve seçkin ödüllere layık görüldü.

Ümit Denizer, Kurucu Muhsin Ertuğrul başlıklı sempozyumda sunduğu bildirisinde tiyatrolarının adının nereden geldiğini şu cümlelerle açıklar: "Tiyatromuzun adını; İstanbul’un Anadolu yakasında yaşadığımız için… Seyirci olarak çocukları seçtiğimiz için… Ve gezginci geleneksel tiyatrolar gibi salonsuz olduğumuz için… “Anadolu Çocuk Oyunları Kolu” olarak belirlemiştik... Fakat hep “AÇOK” kısa adımızla anıldık."

AÇOK tarafından sahnelenen “Ferhad ile Şirin” oyunu ile 1975 yılında “İsmet Küntay Ödülü”nü kazandı. 1976 yılında ise "Keloğlan" oyunu, yetişkinlere yönelik tüm ödenekli ve özel tiyatrolar arasından seçilerek “Yılın Oyunu” ödülüne layık görüldü.

Bir AÇOK projesi olarak Turgut Denizer ile birlikte Muhsin Ertuğrul’un hayatını oyun haline getirdiler. “Perdeci” adını verdikleri bu oyunu, seyir halinde bir Boğaziçi vapurunun içinde ve Boğaziçi iskelelerinde sergileyerek “Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Ödülü”nü aldılar. Ayrıca Ümit Denizer, 2016 yılında Direklerarası Tiyatro Ödülleri kapsamında "Emek Ödülleri"ne layık görülen isimlerden biridir.

Ümit Denizer, hâlen İstanbul'da oyunlar yazıp yönetmektedir.

Ümit Denizer'in kardeşiyle birlikte kurdukları AÇOK'un Türk tiyatro tarihinde önemli projelere imza attığı söylenebilir. Ayrıca yazar, AÇOK ile Türk Çocuk Tiyatrosu'na büyük katkı sağlamıştır.

Denizer'in yazdığı Al Balonla Mor Balon adlı manzum masal, iki balonun birbirine olan içten sevgisini anlatır. Metinde yoğun bir yaşama sevinci işlenir. Birbirinden ayrılınca mutluluğu yitiren balonlar, iki ayrı baloncunun elinde karşı karşıya gelir, çocukların elinde birbirine kavuşunca mutluluğu yakalarlar.

Yazar, Uçan Şemsiye adlı çocuk oyunu, çocukların çevre kirliliğiyle mücadelesi üzerine kurulmuştur. Çocuklara geri dönüşüm bilinci ve alışkanlığı kazandırmayı amaçlar.

Kaynakça

Denizer, Ümit. "AÇOK Deneyimi". son güncelleme 31.07.2019. Mimesis. http://www.mimesis-dergi.org/2015/03/kurucu-muhsin-ertugrul-acok-deneyimi/. [erişim tarihi: 31.07.2019]

Dural, G. (2003). "Denizer, Ümit (1948-)". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Cilt 3. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. s. 147.

Işık, İhsan (2007). "Denizer, Ümit". Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Cilt: 3. Ankara: Elvan Yayınları. s. 1033.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: SABANUR YILMAZ
Yayın Tarihi: 01.08.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Al Balon ile Mor BalonGözlem Yayınevi / İstanbul1976Mensur Şiir
Şiir Nedir kiEdebiyat Gazetesi / İstanbul1991Şiir
Uçan ŞemsiyeKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara1993Tiyatro
Ferhad ile ŞirinGerçek Sanat Yayınları / İstanbul1993Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Eren Safid. 03 Mart 1977 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Levent Gönüld. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Muzaffer Abayhand. 4 Eylül 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Sabahattin Sezaird. 15 Ocak 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Aydın Balcıd. 10 Ocak 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Özdemird. 25 Nisan 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Doğu Yüceld. 15 Nisan 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Hicabi Kırlangıçd. 31 Ocak 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Emine Işınsud. 17 Mayıs 1938 - ö. 5 Mayıs 2021MeslekGörüntüle
10Şöhret Doğruyol Sağbaşd. 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Hasan Kallimcid. 16 Nisan 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Gülten Dayıoğlud. 15 Mayıs 1935 - ö. -Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Ümit Kardaşd. 18 Mart 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Ümit Fehmi Sorgunlud. 01 Ocak 1949 - ö. 26 Haziran 2010Madde AdıGörüntüle
15Ahmet Ümitd. 12 Temmuz 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle