Madde Detay
Ümit Denizer
(d. 25 Şubat 1948 / ö. -)
Tiyatro oyuncusu, eleştirmen, yönetmen, şair, yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ankara’da dünyaya geldi. Babası subay olduğu için ilk ve orta öğrenimini Anadolu'nun çeşitli illerinde tamamladı. İstanbul, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Harita Mühendisliği Bölümünden mezun oldu.
Muhsin Ertuğrul, Beklan Algan ve Ayla Algan'ın verdiği tiyatro eğitimlerine katıldı. Kardeşi Turgut Denizer ile birlikte 1973 yılında, AÇOK kısa adıyla anılan ve ülkemizin en önde gelen çocuk-gençlik tiyatrosu olarak kabul edilen “Anadolu Çocuk Oyunları Kolu”nu kurdu. AÇOK olarak Avrupa’da pek çok festivale çağrıdı, uzun süreli turnelere çıkmış ve seçkin ödüllere layık görüldü.
Ümit Denizer, Kurucu Muhsin Ertuğrul başlıklı sempozyumda sunduğu bildirisinde tiyatrolarının adının nereden geldiğini şu cümlelerle açıklar: "Tiyatromuzun adını; İstanbul’un Anadolu yakasında yaşadığımız için… Seyirci olarak çocukları seçtiğimiz için… Ve gezginci geleneksel tiyatrolar gibi salonsuz olduğumuz için… “Anadolu Çocuk Oyunları Kolu” olarak belirlemiştik... Fakat hep “AÇOK” kısa adımızla anıldık."
AÇOK tarafından sahnelenen “Ferhad ile Şirin” oyunu ile 1975 yılında “İsmet Küntay Ödülü”nü kazandı. 1976 yılında ise "Keloğlan" oyunu, yetişkinlere yönelik tüm ödenekli ve özel tiyatrolar arasından seçilerek “Yılın Oyunu” ödülüne layık görüldü.
Bir AÇOK projesi olarak Turgut Denizer ile birlikte Muhsin Ertuğrul’un hayatını oyun haline getirdiler. “Perdeci” adını verdikleri bu oyunu, seyir halinde bir Boğaziçi vapurunun içinde ve Boğaziçi iskelelerinde sergileyerek “Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Ödülü”nü aldılar. Ayrıca Ümit Denizer, 2016 yılında Direklerarası Tiyatro Ödülleri kapsamında "Emek Ödülleri"ne layık görülen isimlerden biridir.
Ümit Denizer, hâlen İstanbul'da oyunlar yazıp yönetmektedir.
Ümit Denizer'in kardeşiyle birlikte kurdukları AÇOK'un Türk tiyatro tarihinde önemli projelere imza attığı söylenebilir. Ayrıca yazar, AÇOK ile Türk Çocuk Tiyatrosu'na büyük katkı sağlamıştır.
Denizer'in yazdığı Al Balonla Mor Balon adlı manzum masal, iki balonun birbirine olan içten sevgisini anlatır. Metinde yoğun bir yaşama sevinci işlenir. Birbirinden ayrılınca mutluluğu yitiren balonlar, iki ayrı baloncunun elinde karşı karşıya gelir, çocukların elinde birbirine kavuşunca mutluluğu yakalarlar.
Yazar, Uçan Şemsiye adlı çocuk oyunu, çocukların çevre kirliliğiyle mücadelesi üzerine kurulmuştur. Çocuklara geri dönüşüm bilinci ve alışkanlığı kazandırmayı amaçlar.
Kaynakça
Denizer, Ümit. "AÇOK Deneyimi". son güncelleme 31.07.2019. Mimesis. http://www.mimesis-dergi.org/2015/03/kurucu-muhsin-ertugrul-acok-deneyimi/. [erişim tarihi: 31.07.2019]
Dural, G. (2003). "Denizer, Ümit (1948-)". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Cilt 3. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. s. 147.
Işık, İhsan (2007). "Denizer, Ümit". Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Cilt: 3. Ankara: Elvan Yayınları. s. 1033.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: SABANUR YILMAZ
Yayın Tarihi: 01.08.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Al Balon ile Mor Balon | Gözlem Yayınevi / İstanbul | 1976 | Mensur Şiir |
Şiir Nedir ki | Edebiyat Gazetesi / İstanbul | 1991 | Şiir |
Uçan Şemsiye | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1993 | Tiyatro |
Ferhad ile Şirin | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 1993 | Tiyatro |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Eren Safi | d. 03 Mart 1977 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Levent Gönül | d. 1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Muzaffer Abayhan | d. 4 Eylül 1956 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Sabahattin Sezair | d. 15 Ocak 1948 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Aydın Balcı | d. 10 Ocak 1948 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ahmet Özdemir | d. 25 Nisan 1948 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Doğu Yücel | d. 15 Nisan 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Hicabi Kırlangıç | d. 31 Ocak 1966 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Emine Işınsu | d. 17 Mayıs 1938 - ö. 5 Mayıs 2021 | Meslek | Görüntüle |
10 | Şöhret Doğruyol Sağbaş | d. 1981 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Hasan Kallimci | d. 16 Nisan 1949 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Gülten Dayıoğlu | d. 15 Mayıs 1935 - ö. - | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Ümit Kardaş | d. 18 Mart 1950 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Ümit Fehmi Sorgunlu | d. 01 Ocak 1949 - ö. 26 Haziran 2010 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Ahmet Ümit | d. 12 Temmuz 1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |