Ümit Denizer

(d. 25 Şubat 1948 / ö. -)
Tiyatro oyuncusu, eleştirmen, yönetmen, şair, yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ankara’da dünyaya geldi. Babası subay olduğu için ilk ve orta öğrenimini Anadolu'nun çeşitli illerinde tamamladı. İstanbul, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Harita Mühendisliği Bölümünden mezun oldu.

Muhsin Ertuğrul, Beklan Algan ve Ayla Algan'ın verdiği tiyatro eğitimlerine katıldı. Kardeşi Turgut Denizer ile birlikte 1973 yılında, AÇOK kısa adıyla anılan ve ülkemizin en önde gelen çocuk-gençlik tiyatrosu olarak kabul edilen “Anadolu Çocuk Oyunları Kolu”nu kurdu. AÇOK olarak Avrupa’da pek çok festivale çağrıdı, uzun süreli turnelere çıkmış ve seçkin ödüllere layık görüldü.

Ümit Denizer, Kurucu Muhsin Ertuğrul başlıklı sempozyumda sunduğu bildirisinde tiyatrolarının adının nereden geldiğini şu cümlelerle açıklar: "Tiyatromuzun adını; İstanbul’un Anadolu yakasında yaşadığımız için… Seyirci olarak çocukları seçtiğimiz için… Ve gezginci geleneksel tiyatrolar gibi salonsuz olduğumuz için… “Anadolu Çocuk Oyunları Kolu” olarak belirlemiştik... Fakat hep “AÇOK” kısa adımızla anıldık."

AÇOK tarafından sahnelenen “Ferhad ile Şirin” oyunu ile 1975 yılında “İsmet Küntay Ödülü”nü kazandı. 1976 yılında ise "Keloğlan" oyunu, yetişkinlere yönelik tüm ödenekli ve özel tiyatrolar arasından seçilerek “Yılın Oyunu” ödülüne layık görüldü.

Bir AÇOK projesi olarak Turgut Denizer ile birlikte Muhsin Ertuğrul’un hayatını oyun haline getirdiler. “Perdeci” adını verdikleri bu oyunu, seyir halinde bir Boğaziçi vapurunun içinde ve Boğaziçi iskelelerinde sergileyerek “Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Ödülü”nü aldılar. Ayrıca Ümit Denizer, 2016 yılında Direklerarası Tiyatro Ödülleri kapsamında "Emek Ödülleri"ne layık görülen isimlerden biridir.

Ümit Denizer, hâlen İstanbul'da oyunlar yazıp yönetmektedir.

Ümit Denizer'in kardeşiyle birlikte kurdukları AÇOK'un Türk tiyatro tarihinde önemli projelere imza attığı söylenebilir. Ayrıca yazar, AÇOK ile Türk Çocuk Tiyatrosu'na büyük katkı sağlamıştır.

Denizer'in yazdığı Al Balonla Mor Balon adlı manzum masal, iki balonun birbirine olan içten sevgisini anlatır. Metinde yoğun bir yaşama sevinci işlenir. Birbirinden ayrılınca mutluluğu yitiren balonlar, iki ayrı baloncunun elinde karşı karşıya gelir, çocukların elinde birbirine kavuşunca mutluluğu yakalarlar.

Yazar, Uçan Şemsiye adlı çocuk oyunu, çocukların çevre kirliliğiyle mücadelesi üzerine kurulmuştur. Çocuklara geri dönüşüm bilinci ve alışkanlığı kazandırmayı amaçlar.

Kaynakça

Denizer, Ümit. "AÇOK Deneyimi". son güncelleme 31.07.2019. Mimesis. http://www.mimesis-dergi.org/2015/03/kurucu-muhsin-ertugrul-acok-deneyimi/. [erişim tarihi: 31.07.2019]

Dural, G. (2003). "Denizer, Ümit (1948-)". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Cilt 3. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. s. 147.

Işık, İhsan (2007). "Denizer, Ümit". Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Cilt: 3. Ankara: Elvan Yayınları. s. 1033.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: SABANUR YILMAZ
Yayın Tarihi: 01.08.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Al Balon ile Mor BalonGözlem Yayınevi / İstanbul1976Mensur Şiir
Şiir Nedir kiEdebiyat Gazetesi / İstanbul1991Şiir
Uçan ŞemsiyeKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara1993Tiyatro
Ferhad ile ŞirinGerçek Sanat Yayınları / İstanbul1993Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Güner Sümerd. 18 Mart 1936 - ö. 27 Nisan 1977Doğum YeriGörüntüle
2Cüneyt Ülseverd. 1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Altand. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4FERHAD ESBANOĞLUd. 1948 - ö. 1985Doğum YılıGörüntüle
5Feyza Hepçilingirlerd. 26 Ocak 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Avni Abdullahd. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Pınar Başaland. 1983 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Şahabettin Uzunkayad. 10 Temmuz 1919 - ö. 5 Eylül 2000MeslekGörüntüle
9N. Adem Adıyokd. 10 Ocak 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Göktürk Mehmet Uytund. 27 Eylül 1935 - ö. 2 Temmuz 2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Elvan Pektaş Denizd. 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Alper Uygurd. 15 Ocak 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Ümit Ünald. 14 Nisan 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Ümit Körekend. 1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Ümit Okay Hamurcud. 1976 - ö. ?Madde AdıGörüntüle