Madde Detay
Hamdullah Köseoğlu
(d. 1 Ocak 1945 / ö. -)
Eğitimci, Yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Aslı Hanım ile Çiftçi Hamit Köse'nin olarak Kars’ta doğdu. ilk ve orta öğrenimini Kars’ta tamamladı. 1969’da Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu. 1970-1980 yılları arasında Tire Lisesi'nde, 1980-1996 yılları arasında Tire İmam-Hatip Lisesi'nde edebiyat öğretmenliği yaptı. İlk öyküsü "Gülenaz" lisedeyken Varlık Yıllığı’nda çıktı. 1981 yılında Kırık Testi, Gül Açar Yüreğimde; 1984 yılında Kara Bir Gecede (Halkevi Öykü Ödülü) adlı kitapları yayımlandı.
Uzun bir süre yazmaya ara verdikten sonra, 1997 yılında Saksı ile Çekirdek (BU Yayınevi Mansiyon Ödülü), Aynalı Geyik (Mevlüt Kaplan Roman İkincilik Ödülü); 1998 yılında Canı Sıkılan Kitap (Vedat Dalokay Öykü Ödülü); Kar Çiçekleri (BU Yayınevi Masal İkincilik Ödülü); 1999 yılında Çocukluğum Hoşça Kal (Mevlüt Kaplan Öykü Ödülü); Barış Koyağı (Tömer Masal Üçüncülük Ödülü); Sevgi ile Barış, Okuma Sevgisi; Yiğit’in Arkadaşları; 2000 yılında Uzak Yaz (BU Yayınevi Roman Ödülü); Kardelen (BU Yayınevi Roman Dördüncülük Ödülü) aldı.
Ömer Seyfettin, Gezginler Kulübü, Samim Kocagöz, Ümit Kaftancıoğlu öykü ödüllerinin de sahibi olan yazar, 1997 yılında emekli oldu. İzmir Tire’de yaşamaktadır.
Eserlerinde çocuk okurlarını insan, doğa ve yaşam gerçeği üzerinde düşündürmeyi amaçlayan Köseoğlu, ele aldığı konuları çocuk gerçekliğine uygun bir anlayışla oluşturmaktadır. Anlatımın duru ve yalın tümcelerle yapılandırıldığı yapıtlar, çocuklarda ve gençlerde Türkçeye karşı sevgi uyandıracak özellikleri örneklendirmektedir. Kullanılan dil çocuk okura anadilini sevdirmeye, dil bilinci ve duyarlığı geliştirmeye dönük bir kullanım içermektedir. Anadilimizi kullanma duyarlığını şiirsel anlatımla birleştiren yazar, yapıtlarını bir dil işçisi titizliği ile oluşturmaktadır.
Yazarın eserlerinde dikkati çeken bir diğer unsur da kadınlara verilen değerdir. Kadın erkek rollerinin çağdaş yaşamın gereklerine uygun olarak örneklendirdiği eserlerinde, kadın yüceltilmiş, rol model bir karakter çerçevesi ile okura sunulmaktadır. Kadınlarında birçok işte başarılı olabileceklerini, yaşamı devam ettirmede etkin bir sorumluluk üstlenebileceklerini yapıtlarındaki kadın karakterlerin üstlendikleri roller aracılığı ile duyumsatan Köseoğlu, çocuk ve gençlik edebiyatının üretken yazarları arasında yer almaktadır. Anadolu’yu karış karış gezerek okullarda söyleşiler yapan yazar çocukları ve gençleri nitelikli okur olma konusunda bilinçlendirmesiyle de önemli bir sorumluluk üstlenmektedir (Saltık 2016: 285-286).
Kendini Arayan Çocuk'ta, hayallerinin peşinden koşarken kendini kaybeden çocukların "gerçekçi" dünyalarına doğru masalsı bir yolculuğa çıkaran yazar, Küçük Ressam'da resim sanatına tutkuyla bağlı Ezgi'nin, gözü pek bir tavşanla karşılaşmasını anlatır. Yazınsal kurgu aracılığıyla çocuk ve gençleri haklar ve özgürlükler üstüne düşünmesine olanak sağlar.
Yazma sürecine dair çarpıcı öykülerin yer aldığı Yazarına Direnen Öyküler'de hayatın gerçeklerini sorgulatan yazar, deprem felaketinde yaşanan acılara mercek tuttuğu Elimi Bırakma Anne'de, duygu yüklü bir hikâye anlatıyor. Bir anne ile küçük kızının, yaşamla ölüm arasındaki o ince çizgide yaşamları, umuda tutunmaları duygu dolu bir anlatımla okurlarına seslenir.
Korkak Oğlan'da korkularının üzerine gitmesi için okurlarına cesaret aşılayan Hamdullah Köseoğlu, masalda yer alan olaylar aracılığıyla korkularıyla yüzleşen kahramanın kişiliğinde oluşan değişimi anlatır. Masal şiirsel ve tekerlemeli anlatımı ile dikkati çeker.
Gerçeğin peşine düşen meraklı bir afacanın annesiyle ilişkisini konu edinen Çocuk ve Leylek'te insan yüreğinin güzelliklerini sayfalara taşıyan yazar, çocukların yaşam çevresinden güncel bir konuyu ele alır. “Seni leylekler getirdi yavrum” sözüne kanmayıp gerçeğin peşine düşen bir çocuğun masalı içten ve yalın bir Türkçe ile dilsel anlatıma konu olur.
Az Gittim Uz Gittim şiir tadında iki masalın yer aldığı bir eserdir. Memiş’in bey kızına kavuşmak için verdiği savaşım, "Barış Koyağı" adlı ikinci masalda ise insanları doğayla barış içinde yaşatma çabası anlatılır. Masallar azim ve kararlı olmanın, doğaya karşı duyarlı olmanın önemini yalın ve akıcı bir dille dile getirir.
Okurlarına doğaya saygı bilinci edindirmeye çalıştığı Ormanın Sakladıkları adlı romanında yazar, doğa katliamına kayıtsız kalamayan bir grup çocuğun umut verici birlik ve dayanışma öyküsünü dile getirmektedir. Doğaya ilişkin duyarlığın anlatıldığı roman, şiirlerle zenginleştirilmiş öyküsü ile dikkati çeker. Çocukları Türkçenin duygu ve düşünceleri anlatmadaki çeşitliliğini yazınsal bir kurgu aracılığı ile özetler.
Mavi Irmak'ta Köseoğlu, masal kahramanı Demirkentli çocukları Mavi Irmak ile birlikte düşsel bir yolculuğa çıkarır. Bu yolculuğun giriş bölümünde, Mavi Irmak'la Demirkentli çocukların ilişkisi anlatılır.
Kaynakça
Saltık, Olcay (2016). Derlenmiş Masallar ile Kurgulanmış Masalların Çocuğa Göreliği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniveristesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
"Hamdullah Köseoğlu". http://www.wikizero.net/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvSGFtZHVsbGFoX0vDtnNlb8SfbHU [erişim tarihi: 16.05.2018].
"Hamdullah Köseoğlu'yla Düşler ve Gerçekler". http://www.tudem.com/images/yazarkutu/pages_from_2017_etkinlik_rehberi_guz_full32.pdf [erişim tarihi: 16.05.2018].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. OLCAY SALTIKYayın Tarihi: 06.06.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 06.06.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Kara Bir Gecede | Gündem Yayınları / İzmir | 1984 | Hikâye |
Saksı ile Çekirdek | Bu Yayınevi / İstanbul | 1997 | Hikâye |
Aynalı Geyik | Tudem / İzmir | 1998 | Roman |
Başı Bulutlu Uçurtma | Kültür Bakanlığı Yayınevi / Ankara | 2000 | Hikâye |
Kar Kuşları | Tudem / İzmir | 2002 | Hikâye |
Çöl Çiçeği | Tudem / İzmir | 2002 | Masal |
Yazarına Direnen Öyküler | Tudem / İzmir | 2003 | Hikâye |
Kardelen | Bu / İstanbul | 2003 | Roman |
Çocuk ve Leylek | Tudem / İzmir | 2004 | Masal |
Mavi Irmak | Tudem / İzmir | 2004 | Masal |
Az Gittim Uz Gittim | Tudem / İzmir | 2004 | Masal |
Korkak Oğlan | Tudem / İzmir | 2008 | Masal |
Kent Düşleri | Tudem / İzmir | 2009 | Roman |
Küçük Tay | Bu / İstanbul | 2009 | Roman |
Bir Yıldız Geçiyor | Bu / İstanbul | 2010 | Roman |
Uzak Yaz | Bu / İstanbul | 2010 | Roman |
Yayla Çiçeği | Bu / İstanbul | 2010 | Roman |
Küçük Savaşçı | Bu / İstanbul | 2010 | Hikâye |
Barış’ın Günlüğü | Bu / İstanbul | 2011 | Roman |
Keloğlan Masalları | Bu / İstanbul | 2012 | Masal |
Kar Çiçekleri | Bu / İstanbul | 2012 | Masal |
Yorgunum Anne | Bu / İstanbul | 2012 | Hikâye |
Kendini Arayan Çocuk | Özlem / Ankara | 2013 | Hikâye |
Dilara’ya Mektuplar | Bu / İstanbul | 2013 | Roman |
Sesini Özledim Anne | Şimşek / İstanbul | 2013 | Roman |
Çocuk ve Dede | Doğan Egmont Yayıncılık / İstanbul | 2014 | Hikâye |
Küçük Balık | Doğan Egmont Yayıncılık / İstanbul | 2014 | Hikâye |
Çılgın Ezgi | Doğan Egmont Yayıncılık / İstanbul | 2014 | Hikâye |
Konuşan Kitap | Bu / İstanbul | 2015 | Hikâye |
Sezer’in Sezgisi | Özlem / Ankara | 2016 | Roman |
Kınalı Keklik | Özlem / Ankara | 2016 | Roman |
İki Arkadaş | Özlem / Ankara | 2016 | Hikâye |
Küçük Ressam | Tudem / İzmir | 2016 | Hikâye |
Elimi Bırakma Anne | Tudem / İzmir | 2016 | Hikâye |
Karlı Sokak | Özlem / Ankara | 2017 | Hikâye |
Işığın Atlası | Özlem / Ankara | 2017 | Hikâye |
Telli Turnam | Özlem / Ankara | 2017 | Roman |
Uçurum Kent | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / İstanbul | 2017 | Roman |
Benim Adım Çocuk | Doğan Egmont Yayıncılık / İstanbul | 2018 | Hikâye |
Ormanın Sakladıkları | Tudem / İzmir | 2018 | Roman |
Telli Kavak | Doğan Egmont Yayıncılık / İstanbul | 2018 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ŞAHBAZOĞLU, Veysel Deniz | d. 1924 - ö. 07.12.1995 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NEJDET KUYUMCU | d. 1974 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | DEMİROĞLU, Nuri Ağdemir | d. 1946 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Nusret Ertürk | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Memduh Şenol | d. 26 Eylül 1945 - ö. 23 Aralık 2018 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ÜMMÜGÜLSÜM, Ümmü Gülsüm Demir | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mehmet İhsan Tatari | d. 25 Temmuz 1980 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Hıfzı Tevfik Gönensay | d. 1892 - ö. 13 Kasım 1949 | Meslek | Görüntüle |
9 | Mustafa Ulusoy | d. 01 Mart 1965 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Haktan Kaan İçel | d. 1984 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Turgut Erbek | d. 20 Ağustos 1959 - ö. 24 Ocak 2011 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Safter Korkmaz | d. 01 Ocak 1972 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullu | d. ? - ö. 1899 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | HAMDULLAH/KEMTERÎ/BÜRYANÎ, Hamdullah Aykut | d. 1926 - ö. 07.11.1990 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ZEYNÎ, Şeyh Mehmed Zeynî b. Mehmed Hamdullah Efendi | d. 1491-92 - ö. 1569-70 | Madde Adı | Görüntüle |