DEVLETÎ, Çerkes Ahmed Çelebi, Hazîneli Devlet Ahmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1117/1705-06)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ahmed olan Devletî, Çerkez asıllıdır. Enderunlu olup (Kurnaz-Tatçı 2001: 1179/283) Vezir Abdî Paşa'nın hazinedarı, Hüseyin Ağa'nın kölelerinden idi. (Kurnaz 2005: 1179/283). Tayyarzâde Atâ'nın Osmanlı Saray Tarihi'nde ise "Hüseyinzâde" denilerek akrabalık ilişkisine vurgu yapılır (Arslan 2010: 378). Silahşör, binici, sözden anlayan biri olduğundan paşanın da yardımıyla saraya dahil olmuş ve önce hazine odasına, daha sonra Has odaya ulaşarak terbiye almış ve ilmi eksiklilerini tamamlamıştır. (Arslan 1994:67). 1102/1690-91'de Şeyhülislam Ebusâid-zâde Feyzullah Efendi'den mülâzım oldu. Çeşitli medreselerde müderris olarak çalıştı. (Arslan 1994:67). Ahmed Çelebi ünvanıyla meşhur oldu. 1107/1695-96'da Hammamiye, 1109/1997-98'de Ahi Çelebi, 1110/1698-99'da sahna ulaşarak Kürkçübaşı Medreseleri'ne nail oldu. 1112/1700-01'de Sahn-ı Seman Medreseleri'nden birine vasıl olmuştur. Aynı sene Siyavuş Paşa, 1114/1702-03'te Şah Sultan, 1115/1703-04'te Kılıç Ali Paşa, 1116/1704-05'te Kalenderhane Medreseleri müderrisi olarak tayin olunmuştur. Vebadan Ramazan 1117/ Aralık-Ocak 1705-06'da vefat etmiştir. (Arslan 1994:67; Kurnaz-Tatçı 2001: 1179/283). Ölümüne Osmanzâde Taib 1117/1705-06 tarihli şu mısrayı düşürmüştür: "Vah devletlü kalmadı gitti- 1117/1705-" (Abdülkadiroğlu 1999: 82; Kurnaz-Tatçı 2001: 1179/283). Koca Mustafa Paşa yakınında Bazergan Camii sahasında medfundur. (Arslan 1994:67, Kurnaz-Tatçı 2001: 1179/283)

Kaynakça

Abdülkadiroğlu, Abdülkerim (hzl.)(1999). İsmail Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti'l-Eşâr. Ankara: AKM Yay.

Arslan, Mehmet (hzl.)(2010). Tayyarzade Atâ Osmanlı Saray Tarihi Ata Tarihi -Tarih-i Enderûn-.İstanbul: Kitabevi Yay.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil TumanTuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım) Ankara: KB Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C. I. İstanbul: Matbaa-i Âmire. 

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri , Vakâyiü’l-Fuzalâ. C.3. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 02.03.2014
Güncelleme Tarihi: 25.11.2020

Eserlerinden Örnekler


Görüp sen vaz-ı nâ-şâyânın ey dil bî-huzûr olma

Cihânun hâleti gâhî cefâdır gâh devletdür

(Abdülkadiroğlu, Abdülkerim (hzl.)(1999). İsmail Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti'l-Eşâr. Ankara: AKM Yay. 82.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Doğum YeriGörüntüle
2İbnürrefik Ahmet Nurid. 03 Mart 1867 - ö. 06 Mart1935Doğum YeriGörüntüle
3MERÂKÎ, Hüseyin Refîk Efendid. ? - ö. 1768-69Doğum YeriGörüntüle
4ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Doğum YılıGörüntüle
5İbnürrefik Ahmet Nurid. 03 Mart 1867 - ö. 06 Mart1935Doğum YılıGörüntüle
6MERÂKÎ, Hüseyin Refîk Efendid. ? - ö. 1768-69Doğum YılıGörüntüle
7ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Ölüm YılıGörüntüle
8İbnürrefik Ahmet Nurid. 03 Mart 1867 - ö. 06 Mart1935Ölüm YılıGörüntüle
9MERÂKÎ, Hüseyin Refîk Efendid. ? - ö. 1768-69Ölüm YılıGörüntüle
10ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.MeslekGörüntüle
11İbnürrefik Ahmet Nurid. 03 Mart 1867 - ö. 06 Mart1935MeslekGörüntüle
12MERÂKÎ, Hüseyin Refîk Efendid. ? - ö. 1768-69MeslekGörüntüle
13ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İbnürrefik Ahmet Nurid. 03 Mart 1867 - ö. 06 Mart1935Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MERÂKÎ, Hüseyin Refîk Efendid. ? - ö. 1768-69Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Madde AdıGörüntüle
17İbnürrefik Ahmet Nurid. 03 Mart 1867 - ö. 06 Mart1935Madde AdıGörüntüle
18MERÂKÎ, Hüseyin Refîk Efendid. ? - ö. 1768-69Madde AdıGörüntüle