ENGÜNÎ, Yaşar Köksal

(d. 1944 / ö. -)
âşık, çiftçi, şoför
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yaşar Köksal, 1944'te Artvin'in Ardanuç ilçesine bağlı Aydın köyünde doğmuştur. Şiirlerinde Engünî mahlasını kullanan âşığın ailesi, Rusya'nın zulmünden dolayı Ahıska'dan Ardanuç'a göç etmiştir (Bahadır 2016: 11). Küçük yaşlarda güreşmeye meraklı olduğu için ilkokulu ikinci sınıftan terk eder ve köy düğünlerinde geleneksel olarak yapılan güreş müsabakalarına katılır. On dört yaşında köyde çiftçilik ve çobanlık yaptığı sıralarda yorgun düşen Engünî, rüyasında pirleri görüp bade içer ve mahlas alır. Şavşatlı Yangunî tarafından sınanıp olumlu görüş alındıktan sonra âşıklığa başlar (Bahadır 2016: 15). Köyde bulunan demirciye derme çatma bir saz yaptırdıktan sonra saz çalmaya başlar. Gençliğini ekonomik sıkıntılarla geçiren âşık, sevdiği kızla evlendikten sonra askere gider, sonrasında da askerlikte öğrendiği şoförlük mesleğini 30 yıl yaptıktan sonra emekli olur. Bu süre zarfında sazı elinden bırakmamış, işinden arta kalan zamanlarda festivallere gidip atışmalarda bulunmuştur. İlk eşi öldükten sonra iki evlilik daha yapan Engünî, ilk eşini unutamadığı için mutlu olamaz (Bahadır 2016: 17). Engünî, hâlen Ardanuç'ta yaşamakta ve hayvancılıkla uğraşmaktadır.

Engünî'nin şiir söylemesi, ailesi tarafından engellendiği için âşıklığını geliştiremez (Bahadır 2016: 16). Gençliğinde Karacaoğlan'ın şiirlerinin yer aldığı kitapları okuyarak bir şeyler öğrenmeye çalışır. Artvin ve çevresinde tanınan Âşık Efkarî ve Bulanî'den etkilenmiştir (Bahadır 2016: 17). Reyhanî, Çobanoğlu, Mevlüt İhsanî, Ruhanî gibi ünlü âşıklarla atışma yapar; Gülhanî, Coşarî gibi âşıklarla da festivallerde karşılaşmalarda bulunur (Bahadır 2016: 17). Başta mutsuzluk olmak üzere her konuda şiir yazıp söyleyen Engünî sade bir dil kullanmış, Ardanuç ilçesinin mahalle ağzını şiirlerine ustaca yansıtmıştır.

Kaynakça

Bahadır, Sedat (2016). Ardanuçlu Aşık Engünî. İstanbul: Pamiray Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 12.03.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GÜLZAROĞLUd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞÖHRETÎ, Şerifd. 1795 - ö. 1860Doğum YeriGörüntüle
3ATE SULTAN/SONAd. 1858 - ö. 1968Doğum YeriGörüntüle
4KADRİYE, Hamdiye Demird. 01.01.1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5COME GULİ GURBANÎd. 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ESMANÎ, Esmani Doğand. 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KUL CEMALİ, Cemal Kılıçd. 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
8TEKİNÎ/DOST TEKİN, Tekin Polatd. 1979 - ö. ?MeslekGörüntüle
9NOVRUZ KARATEHLELİd. 1921 - ö. 1961MeslekGörüntüle
10MEHMET CANd. 1927 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11BİRGÜL, Birgül Kapaklıkayad. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ALİ SEZERd. 10.10.1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MESUT, Mesut ALTUNKAYNAKd. 21.08.1984 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ESME KÖSEd. 1939 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ABBAS, Abbas Yardımcıd. 1947 - ö. ?Madde AdıGörüntüle