Madde Detay
ENÎS / ENİSÎ, Nu'mân Enisî Efendi
(d. ?/? - ö. 1180/1766-67)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Edirne'de doğdu. Babasının adı Mehmed, kendisinin adı Numan'dır. Genç yaşta Edirne'den ayrılarak İstanbul'a geldi. Öğrenimini müteakip divan hâceleri arasına katıldı. Önce birinci ve ikinci tezkereci oldu. Sonra cizye muhasebeciliğinde ve defter eminliğinde bulundu. Yeniçeri kâtipliği yaptı. 1176/1762 senesinde reisü'l-küttâb, 1177/1762-63 senesinde nişancı oldu. Bir ara azledildiyse de tekrar görevine döndü. Şair, 1180/1766-67 yılının kurban bayramında vefat etti. Yenikapı Mevlevihanesi haricine defnedildi.Vefatına Müstakimzâde vefatına şu tarihi düşürdü:
Okur cevher-şinâsân-ı ziyâret rûhuna târîh
Cenâb-ı Hak ide Nu'mân'ı sâbit câh-ı me'vâda (1180)
Şiir ve inşada tanınmış biri olan Enîs Nu'mân, tezkirelerin ifadesine göre zarif, nüktedan, sohbet ehli bir zat idi. Aynı zamanda hattat idi. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin, Râmiz ve Fatin tezkirelerinde şairliği ve hattatlığı birlikte övülür. Fatin Davud Efendi, ayrıca bu hattat şairin sülüs, nesih, divânı ve rik'a yazıda usta olduğunu zikrederken, Müstakimzâde, şairin hat sanatını İstanbul'da Mirahor Camii imam hatibi Emir Efendi'den meşk ettiğini belirtir. Enîs'in 1165 /1751-52 senesinde Ziver-i Bahrî adlı kalyonun deryaya inişine söylediği tarih meşhurdur.
Kaynakça
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî.Ankara: AKM Yay. 21.
Erdem, Sadık (hzl.) (1985). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı. Ankara: AKM Yay. 21.
Fatin (1271). Hatimetüşşuara. İstanbul.
İnal, İbnülemin Mahmud Kemâl (hzl.) (1928). Tuhfe-i Hattâtîn, Müstakîmzâde, Süleyman Sadeddin. İstanbul. 571.
İnce, Adnan (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şuarâ. Ankara: AKM Yay. 175.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). "Enis, Numan". C.III. İstanbul: Dergâh Yay. 48.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 13.12.2014Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
Târîh
Bahr-ı mevvâc-ı kerem kulzüm-i zehhâr-ı himem
Şeh-i ferhunde-şiyem gevher-i kân-ı nâ-yâb
Dâver-i devr-i zamân Hazret-i Mahmûd Han kim
Acemî bir kuludur sanki derinde Dârâb
Çerh-ı atlas ekâbir bârgeh-i nusrettir
Top-ı zerrîn alemi mihr ü meh-i âlem-tâb
Mihr-i bahşende eder kesb-i ziyâ mâh-ı münîr
Mevce-i yem kef-i cûdundan alır feyz-i nisâb
Böyle ma'mûrlugın gördü mü dehrin kimse
Yazmamış vak'a-nüvîsân-ı zamân işte kitâb
Bâ-husus cânîb-i tersâne-i ma'mûresi kim
Çeşm-i nuzzâre eder çerh-i garîbi i'câb
İtmemiş resmini levh-i dile ressâm-ı ezel
Böyle bir kalyonun inşâsı zihî re'y-i savâb
Kuvvet-i himmet-i ikbâl-i şehenşâhî ile
Az müddette ricâl ettiler itmâma şitâb
Lîk bu resm-i dil-ârâya nâzır olmaz hîç
Çeşm-i ahvâlde meger misli ola sûret-yâb
Müstedâm eyleye Hak pâdişeh-i devrânı
Tâ ki oldukça yem-i himmeti ber-mevc ü habâb
Beyt-i vâhidde Enîsâ bu mücevher târîh
Oldu silk-i suhanın zîneti çün fasl-ı hitâb
Bahr i cûd-ı şeh-i Cem-kudrete sürdü yüzünü
Süzülüp Zîver-i Bahrî yemme mânend-i ukâb
(Erdem, Sadık (hzl.) (1985). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı. Ankara : AKM Yay. 21.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 13.12.2014Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
Târîh
Bahr-ı mevvâc-ı kerem kulzüm-i zehhâr-ı himem
Şeh-i ferhunde-şiyem gevher-i kân-ı nâ-yâb
Dâver-i devr-i zamân Hazret-i Mahmûd Han kim
Acemî bir kuludur sanki derinde Dârâb
Çerh-ı atlas ekâbir bârgeh-i nusrettir
Top-ı zerrîn alemi mihr ü meh-i âlem-tâb
Mihr-i bahşende eder kesb-i ziyâ mâh-ı münîr
Mevce-i yem kef-i cûdundan alır feyz-i nisâb
Böyle ma'mûrlugın gördü mü dehrin kimse
Yazmamış vak'a-nüvîsân-ı zamân işte kitâb
Bâ-husus cânîb-i tersâne-i ma'mûresi kim
Çeşm-i nuzzâre eder çerh-i garîbi i'câb
İtmemiş resmini levh-i dile ressâm-ı ezel
Böyle bir kalyonun inşâsı zihî re'y-i savâb
Kuvvet-i himmet-i ikbâl-i şehenşâhî ile
Az müddette ricâl ettiler itmâma şitâb
Lîk bu resm-i dil-ârâya nâzır olmaz hîç
Çeşm-i ahvâlde meger misli ola sûret-yâb
Müstedâm eyleye Hak pâdişeh-i devrânı
Tâ ki oldukça yem-i himmeti ber-mevc ü habâb
Beyt-i vâhidde Enîsâ bu mücevher târîh
Oldu silk-i suhanın zîneti çün fasl-ı hitâb
Bahr i cûd-ı şeh-i Cem-kudrete sürdü yüzünü
Süzülüp Zîver-i Bahrî yemme mânend-i ukâb
(Erdem, Sadık (hzl.) (1985). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı. Ankara : AKM Yay. 21.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
Târîh
Bahr-ı mevvâc-ı kerem kulzüm-i zehhâr-ı himem
Şeh-i ferhunde-şiyem gevher-i kân-ı nâ-yâb
Dâver-i devr-i zamân Hazret-i Mahmûd Han kim
Acemî bir kuludur sanki derinde Dârâb
Çerh-ı atlas ekâbir bârgeh-i nusrettir
Top-ı zerrîn alemi mihr ü meh-i âlem-tâb
Mihr-i bahşende eder kesb-i ziyâ mâh-ı münîr
Mevce-i yem kef-i cûdundan alır feyz-i nisâb
Böyle ma'mûrlugın gördü mü dehrin kimse
Yazmamış vak'a-nüvîsân-ı zamân işte kitâb
Bâ-husus cânîb-i tersâne-i ma'mûresi kim
Çeşm-i nuzzâre eder çerh-i garîbi i'câb
İtmemiş resmini levh-i dile ressâm-ı ezel
Böyle bir kalyonun inşâsı zihî re'y-i savâb
Kuvvet-i himmet-i ikbâl-i şehenşâhî ile
Az müddette ricâl ettiler itmâma şitâb
Lîk bu resm-i dil-ârâya nâzır olmaz hîç
Çeşm-i ahvâlde meger misli ola sûret-yâb
Müstedâm eyleye Hak pâdişeh-i devrânı
Tâ ki oldukça yem-i himmeti ber-mevc ü habâb
Beyt-i vâhidde Enîsâ bu mücevher târîh
Oldu silk-i suhanın zîneti çün fasl-ı hitâb
Bahr i cûd-ı şeh-i Cem-kudrete sürdü yüzünü
Süzülüp Zîver-i Bahrî yemme mânend-i ukâb
(Erdem, Sadık (hzl.) (1985). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı. Ankara : AKM Yay. 21.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Târîh
Bahr-ı mevvâc-ı kerem kulzüm-i zehhâr-ı himem
Şeh-i ferhunde-şiyem gevher-i kân-ı nâ-yâb
Dâver-i devr-i zamân Hazret-i Mahmûd Han kim
Acemî bir kuludur sanki derinde Dârâb
Çerh-ı atlas ekâbir bârgeh-i nusrettir
Top-ı zerrîn alemi mihr ü meh-i âlem-tâb
Mihr-i bahşende eder kesb-i ziyâ mâh-ı münîr
Mevce-i yem kef-i cûdundan alır feyz-i nisâb
Böyle ma'mûrlugın gördü mü dehrin kimse
Yazmamış vak'a-nüvîsân-ı zamân işte kitâb
Bâ-husus cânîb-i tersâne-i ma'mûresi kim
Çeşm-i nuzzâre eder çerh-i garîbi i'câb
İtmemiş resmini levh-i dile ressâm-ı ezel
Böyle bir kalyonun inşâsı zihî re'y-i savâb
Kuvvet-i himmet-i ikbâl-i şehenşâhî ile
Az müddette ricâl ettiler itmâma şitâb
Lîk bu resm-i dil-ârâya nâzır olmaz hîç
Çeşm-i ahvâlde meger misli ola sûret-yâb
Müstedâm eyleye Hak pâdişeh-i devrânı
Tâ ki oldukça yem-i himmeti ber-mevc ü habâb
Beyt-i vâhidde Enîsâ bu mücevher târîh
Oldu silk-i suhanın zîneti çün fasl-ı hitâb
Bahr i cûd-ı şeh-i Cem-kudrete sürdü yüzünü
Süzülüp Zîver-i Bahrî yemme mânend-i ukâb
(Erdem, Sadık (hzl.) (1985). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı. Ankara : AKM Yay. 21.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | FERÂĞÎ, Mehmed Ferâğî Çelebi | d. ? - ö. 1605 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Ercan Ata | d. 08 Kasım 1973 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | NECÎB, Necîb, Damad-zâde Mehmed N. Efendi | d. ? - ö. Şubat-Mart 1703 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | FERÂĞÎ, Mehmed Ferâğî Çelebi | d. ? - ö. 1605 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ercan Ata | d. 08 Kasım 1973 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | NECÎB, Necîb, Damad-zâde Mehmed N. Efendi | d. ? - ö. Şubat-Mart 1703 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | FERÂĞÎ, Mehmed Ferâğî Çelebi | d. ? - ö. 1605 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Ercan Ata | d. 08 Kasım 1973 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | NECÎB, Necîb, Damad-zâde Mehmed N. Efendi | d. ? - ö. Şubat-Mart 1703 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | FERÂĞÎ, Mehmed Ferâğî Çelebi | d. ? - ö. 1605 | Meslek | Görüntüle |
11 | Ercan Ata | d. 08 Kasım 1973 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | NECÎB, Necîb, Damad-zâde Mehmed N. Efendi | d. ? - ö. Şubat-Mart 1703 | Meslek | Görüntüle |
13 | FERÂĞÎ, Mehmed Ferâğî Çelebi | d. ? - ö. 1605 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Ercan Ata | d. 08 Kasım 1973 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | NECÎB, Necîb, Damad-zâde Mehmed N. Efendi | d. ? - ö. Şubat-Mart 1703 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | FERÂĞÎ, Mehmed Ferâğî Çelebi | d. ? - ö. 1605 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Ercan Ata | d. 08 Kasım 1973 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | NECÎB, Necîb, Damad-zâde Mehmed N. Efendi | d. ? - ö. Şubat-Mart 1703 | Madde Adı | Görüntüle |