Madde Detay
FİGÂNÎ, Silleli Osman
(d. 1280/1863 - ö. 1320/1904-1905)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İbrahim Aczî Kendi’nin Türk Şairleri ve Âşıkları’nda (1. Risale) verdiği bilgiye göre asıl ismi Osman’dır. 1863 yılında Sille'de dünyaya gelen âşık, Sille’de Cincioğulları namıyla şöhret bulan sülaledendir. Silleli Figânî’nin büyükbabası da âşıktır. Büyükbabasının adı Feşânî olup asıl adı Bekir’dir. Okuması yazması olmayan Feşânî, iyi saz çalan ve çok sayıda şiiri olan bir âşıktır. Figânî'nin mezar taşında vefat tarihi 1320/1904-5 olarak belirtilir (Ergun-Uğur 1926: 85; Akça 1940: 101-124; Gazimihâl 1946b: 7; Özönder 1998: 277-279). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı’nda vefatı 1318/1900 olarak kayıtlıdır.
Figânî, Silleliler Mahalle Okulunda tahsil görmüş olup zekâ ve hafızası da kuvvetli idi. Kendisine şiir zevkini veren Âşık Merdânî olmuştur. Figânî gördüğü herhangi bir şeyden ilham alarak düzgün ve içten şiir söyleyen saz şairlerindendir. Kendi el yazısıyla mecmuası vardır. Destan ve koşmaları canlı ve parlaktır. Bundan önce Yapmakonak Sille Şairleri adındaki eserde ayrıtılar bulunmaktadır (Kendi yty: 58). Kendisi gibi âşık olan büyükbabası Feşânî'den de etkilenmiş olması muhtemeldir.
Kaynakça
Akça, Kemal (1939). “Anadolu Halk Şairlerinden Âşık Figânî”. Konya. 30: 1582-1585.
Akça, Kemal (1940). Sille’nin Halk Şairleri. Konya: Konya Halkevi.
Akça, Kemal (1945). “Baybağanlı Âşık Kul Mustafa, Hayatı ve Eserleri”. Folklor Postası. 1 (5): 7-8.
Akça, Kemal (1946). “Figanî’nin Yemek Destanı”. Folklor Postası. 2 (18): 11-12.
Akça, Kemal (1946). “Seferberlik Destanı (Figânî)”. Folklor Postası. 2 (19): 11-12.
Kendi, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Kütüphanesi D NO 10470/1. 58.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 18.03.2014Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Aceb nedir benim isyanım bilmem
Şu fani dünyada şaşırdım felek
Cihana geleli şad olup gülmem
Enginden engine düşürdün felek
Bir perişan ara yerde kul oldum
Kıymeti yok bir belirsiz kul oldum
Derd ü mihnetle yandım kül oldum
Bu kadar bağrımı pişirdin felek
Pek tıfılken mahzun idim kederden
Küçücükken yetim koydun pederden
Kıymetimi kidre attın kaderden
Yokluğu serimden aşırdın felek
Gezmesem maderin ben kucağında
Kalmışam girdâbın ta kucağında
Derdli Figaniyi aş ocağında
Kaynadı kaynadı daşırdın felek
Firakın ateşi cihanı yakar
Yıkılası gurbet eli yolları
Derd ile mihneti boynuna takar
Aşıp giden yüce yüce dağları
Niceler var ah edip de ağlaşır
Didelerden abı buran çağlaşır
Ateş vurup ciğerini dağlaşır
Mevlâm esirgese edna kulları
Kimi aglar gezer kimi şad olur
Cihanda derdsiz kul azdan az olur
Geçer bun günümüz elbet yaz olur
Kimse bilmez gizli gizli halleri
Ben geda da gitti derdin yazarak
Ah ede, vah ede candan gezerek
Garib mecnun gibi bağrın ezerek
Geçti Figani bunca yılları
Kendi, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Kütüphanesi D NO 10470/1. 58.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 18.03.2014Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Aceb nedir benim isyanım bilmem
Şu fani dünyada şaşırdım felek
Cihana geleli şad olup gülmem
Enginden engine düşürdün felek
Bir perişan ara yerde kul oldum
Kıymeti yok bir belirsiz kul oldum
Derd ü mihnetle yandım kül oldum
Bu kadar bağrımı pişirdin felek
Pek tıfılken mahzun idim kederden
Küçücükken yetim koydun pederden
Kıymetimi kidre attın kaderden
Yokluğu serimden aşırdın felek
Gezmesem maderin ben kucağında
Kalmışam girdâbın ta kucağında
Derdli Figaniyi aş ocağında
Kaynadı kaynadı daşırdın felek
Firakın ateşi cihanı yakar
Yıkılası gurbet eli yolları
Derd ile mihneti boynuna takar
Aşıp giden yüce yüce dağları
Niceler var ah edip de ağlaşır
Didelerden abı buran çağlaşır
Ateş vurup ciğerini dağlaşır
Mevlâm esirgese edna kulları
Kimi aglar gezer kimi şad olur
Cihanda derdsiz kul azdan az olur
Geçer bun günümüz elbet yaz olur
Kimse bilmez gizli gizli halleri
Ben geda da gitti derdin yazarak
Ah ede, vah ede candan gezerek
Garib mecnun gibi bağrın ezerek
Geçti Figani bunca yılları
Kendi, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Kütüphanesi D NO 10470/1. 58.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Aceb nedir benim isyanım bilmem
Şu fani dünyada şaşırdım felek
Cihana geleli şad olup gülmem
Enginden engine düşürdün felek
Bir perişan ara yerde kul oldum
Kıymeti yok bir belirsiz kul oldum
Derd ü mihnetle yandım kül oldum
Bu kadar bağrımı pişirdin felek
Pek tıfılken mahzun idim kederden
Küçücükken yetim koydun pederden
Kıymetimi kidre attın kaderden
Yokluğu serimden aşırdın felek
Gezmesem maderin ben kucağında
Kalmışam girdâbın ta kucağında
Derdli Figaniyi aş ocağında
Kaynadı kaynadı daşırdın felek
Firakın ateşi cihanı yakar
Yıkılası gurbet eli yolları
Derd ile mihneti boynuna takar
Aşıp giden yüce yüce dağları
Niceler var ah edip de ağlaşır
Didelerden abı buran çağlaşır
Ateş vurup ciğerini dağlaşır
Mevlâm esirgese edna kulları
Kimi aglar gezer kimi şad olur
Cihanda derdsiz kul azdan az olur
Geçer bun günümüz elbet yaz olur
Kimse bilmez gizli gizli halleri
Ben geda da gitti derdin yazarak
Ah ede, vah ede candan gezerek
Garib mecnun gibi bağrın ezerek
Geçti Figani bunca yılları
Kendi, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Kütüphanesi D NO 10470/1. 58.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Koşma
Aceb nedir benim isyanım bilmem
Şu fani dünyada şaşırdım felek
Cihana geleli şad olup gülmem
Enginden engine düşürdün felek
Bir perişan ara yerde kul oldum
Kıymeti yok bir belirsiz kul oldum
Derd ü mihnetle yandım kül oldum
Bu kadar bağrımı pişirdin felek
Pek tıfılken mahzun idim kederden
Küçücükken yetim koydun pederden
Kıymetimi kidre attın kaderden
Yokluğu serimden aşırdın felek
Gezmesem maderin ben kucağında
Kalmışam girdâbın ta kucağında
Derdli Figaniyi aş ocağında
Kaynadı kaynadı daşırdın felek
Firakın ateşi cihanı yakar
Yıkılası gurbet eli yolları
Derd ile mihneti boynuna takar
Aşıp giden yüce yüce dağları
Niceler var ah edip de ağlaşır
Didelerden abı buran çağlaşır
Ateş vurup ciğerini dağlaşır
Mevlâm esirgese edna kulları
Kimi aglar gezer kimi şad olur
Cihanda derdsiz kul azdan az olur
Geçer bun günümüz elbet yaz olur
Kimse bilmez gizli gizli halleri
Ben geda da gitti derdin yazarak
Ah ede, vah ede candan gezerek
Garib mecnun gibi bağrın ezerek
Geçti Figani bunca yılları
Kendi, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Kütüphanesi D NO 10470/1. 58.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Muammer Yüzbaşıoğlu | d. 2 Ekim 1927 - ö. 10 Ekim 2014 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Gültekin Emre | d. 31 Mayıs 1951 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Celâl Çumralı | d. 05 Ağustos 1916 - ö. 1990 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SÂBİT, Abdülkerîm Sâbit Bey, İstanbullu | d. 1863 - ö. 1913 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | İBRAHİM CUDİ | d. 20.07.1863 - ö. 12.04.1926 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Zakir Hadi | d. 1863 - ö. 1933 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | SÂBİT, Abdülkerîm Sâbit Bey, İstanbullu | d. 1863 - ö. 1913 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | İBRAHİM CUDİ | d. 20.07.1863 - ö. 12.04.1926 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Zakir Hadi | d. 1863 - ö. 1933 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SÂBİT, Abdülkerîm Sâbit Bey, İstanbullu | d. 1863 - ö. 1913 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | İBRAHİM CUDİ | d. 20.07.1863 - ö. 12.04.1926 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Zakir Hadi | d. 1863 - ö. 1933 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | SÂBİT, Abdülkerîm Sâbit Bey, İstanbullu | d. 1863 - ö. 1913 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | İBRAHİM CUDİ | d. 20.07.1863 - ö. 12.04.1926 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Zakir Hadi | d. 1863 - ö. 1933 | Madde Adı | Görüntüle |