CEVRÎ, Konyalı

(d. 1236/1820 - ö. 1311/1894/1895?)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Cevrî, 1820 yılında Konya’da doğmuştur (Köprülü 1962: 542). Konya’daki Özdemir Medresesinde öğrenim gördü. Konya merkez ilçeye bağlı Sızma köyünde imamlık yaptı. Bu köyden bir hanımla evlenerek bu köye yerleşti. Sızma köyünden şiirlerinde söz etmektedir (Yakıcı 1994: 196). Açık fikirli, hoşsohbet bir insandır. Bir salgında kolera hastalığına yakalandı. 1895 yılında Konya’da vefat etti (Önder 1951: 366). Kimi kaynaklarda vefat yılı 1894 olarak verilmektedir (Çelik 2006: 196).

Cevrî’nin halk şiirinin özellikle koşma nazım şekliyle şiirler söyledi. Âşık fasıllarına katıldı. Âşıklarla atışmalar yaptı. Cevrî’nin özellikle yaşadığı dönemdeki Konyalı âşıklardan Hikmetî ile yaptığı atışmalar meşhurdur (Önder 1951: 366). Şair hakkında bilgi veren en eski makale Mehmet Önder tarafından 1951 yılında Türk Folklor Araştırmaları dergisinde yayımlanmıştır. Birçok halk şiiri/saz şiiri ansiklopedisi ve antolojisinde şiirlerine yer verildi. Bunların başında Fuat Köprülü’nün Türk Saz Şairleri adlı eseri gelmektedir. 

Kaynakça

Çelik, Ali (2006). Türk Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Timaş Yay.

Köprülü, M.Fuad (1962). Türk Saz Şairleri. C.I-V. Ankara: Millî Kültür Yay.

Önder, Mehmet (Haziran 1951). “Konyalı Âşık Cevrî ve Hikmetî”, Türk Folklor Araştırmaları. 23: 366.

Yakıcı, Ali (1994). “Başlangıcından 20. Yüzyıla kadar Konya’da Âşıklık Geleneği”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi/GEFAD Bahar. 177-204.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ALİ YAKICI
Yayın Tarihi: 04.03.2015
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Aşk babına hangi yönden dâhilsin

Güzellerden ferman aldım hoş musun?

Bu âlemde acep neye mâilsin

Dolu musun yoksa kuru boş musun?

 

Boyun eğdim güzellerin şâhına

Gönül düşkün vech-i Enver mâhına

Anın için düştüm gurbet râhına

Aşk babında bilmem bana eş misin?

 

Cevrî der ki usanmışım gezmeden

Kalem alıp nice kaş göz yazmadan

Bir âşığım indim geldim Sızma’dan

Tatlı şeker yoksa kaya taş mısın?

Köprülü, M. Fuad (1962). Türk Saz Şairleri C.I-V. Ankara: Millî Kültür Yay. 612.

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TAHİRÎ, Tahird. 1861 - ö. 1926Doğum YeriGörüntüle
2HÂFIZ/İBÂDÎ, Enderunlu İbâdî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3FİGÂNÎ, Silleli Osmand. 1863 - ö. 1904-1905Doğum YeriGörüntüle
4NEVRES, Osmân Nevresd. 1820-1821 - ö. 1876Doğum YılıGörüntüle
5PERİŞAN, Vartand. 1820 - ö. 1881Doğum YılıGörüntüle
6MUHTÂR, Hasırcı-zâde Sülün Efendi-zâde Ahmed Muhtâr Efendid. 1820 - ö. 1901Doğum YılıGörüntüle
7NEVRES, Osmân Nevresd. 1820-1821 - ö. 1876Ölüm YılıGörüntüle
8PERİŞAN, Vartand. 1820 - ö. 1881Ölüm YılıGörüntüle
9MUHTÂR, Hasırcı-zâde Sülün Efendi-zâde Ahmed Muhtâr Efendid. 1820 - ö. 1901Ölüm YılıGörüntüle
10NEVRES, Osmân Nevresd. 1820-1821 - ö. 1876MeslekGörüntüle
11PERİŞAN, Vartand. 1820 - ö. 1881MeslekGörüntüle
12MUHTÂR, Hasırcı-zâde Sülün Efendi-zâde Ahmed Muhtâr Efendid. 1820 - ö. 1901MeslekGörüntüle
13NEVRES, Osmân Nevresd. 1820-1821 - ö. 1876Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14PERİŞAN, Vartand. 1820 - ö. 1881Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MUHTÂR, Hasırcı-zâde Sülün Efendi-zâde Ahmed Muhtâr Efendid. 1820 - ö. 1901Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NEVRES, Osmân Nevresd. 1820-1821 - ö. 1876Madde AdıGörüntüle
17PERİŞAN, Vartand. 1820 - ö. 1881Madde AdıGörüntüle
18MUHTÂR, Hasırcı-zâde Sülün Efendi-zâde Ahmed Muhtâr Efendid. 1820 - ö. 1901Madde AdıGörüntüle