Burhan Günel

Pınar Başak, Ferda Selçuk, Zeynep Balcılar
(d. 7 Nisan 1947 / ö. 21 Aralık 2012)
Romancı, öykücü, şair, radyo oyunu yazarı, yayıncı, editör, asker
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hatay'da doğmuştur. İlkokulu İskenderun, Antalya (Kumluca) ve Konya'da tamamlayan yazar, ortaokul ve liseyi günümüzde Atatürk Lisesi adını taşıyan Konya Erkek Lisesi'nde 1959-1965 yılları arasında parasız yatılı olarak okumuştur. Liseden sonra girdiği İzmir Hava Harp Okulu'nu 1967'de bitirmiş, jet eğitimi aşamasında uçuştan ayrılarak maliye subayı olmuştur. İzmir, Konya, İstanbul, Adana (İncirlik), Ankara ve Malatya'da görev yapan Günel, 1975-1979 arasında Adana Ticari Bilimler Akademisi'nde de okumuş, fakat dördüncü sınıftayken Ankara'ya tayini çıktığı için bitirememiştir. Binbaşı iken 1989'da kendi isteğiyle emekli olmuştur.

İlk öyküsü "Düş Gibi" 1971'de Cumhuriyet Sanat Eki'nde, ilk romanı Ökse 1972'de, ilk öykü kitabı Sevgi Bağı ise 1974'te yayınlanmıştır. Yazı hayatı boyunca 50'den fazla esere imza atan ve bu eserleriyle birçok ödüle layık görülen Günel'in yazı ve öyküleri, Varlık, Güney, Evrensel Kültür, Berfin Bahar, Hayal, Koridor, Damar, Patika, Aykırı Sanat, Şehir, Yansıma, Afrodisyas Sanat, Oluşum, Türk Dili, Yeni Ufuklar, Yeni Ortam, Öğretmen Dünyası, Yazko Edebiyat, Günümüzde Kitaplar, Karşı Edebiyat, Kıyı, Somut, Littera, Yankı, Yeni Olgu, Gündoğan Edebiyat, Adam Sanat, Üçüncü Öyküler, Yaba Öykü, İle, Ünlem, E, Aykırı Sanat, Ardıçkuşu, Konya Çalı, Türkiye Yazıları gibi süreli yayınlarda yayımlanmıştır.

Kültür Bakanlığı Çocuk Öyküleri Ödülü (1979), Türk Dil Kurumu Öykü Ödülü (1981), Mehmet Ali Yalçın Roman Ödülü (1981 ve 1982), Nevzat Üstün Öykü Ödülü (1983), Söylence adlı öyküsüyle 1994'de Ömer Seyfettin Öykü Ödülü, Yunus Nadi Roman Ödülü (1997 ve 2005), Yunus Nadi Öykü Ödülü (2000), Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği Jüri Özel Ödülü'nü (2012) kazanmıştır. 2005 yılında Truva Kültür Sanat Ödüllerince Yılın Edebiyatçısı ödülüne layık görülmüştür.

Günel, yayıncılık faaliyetleriyle de uğraşmış, Kerem Yayınları'nı kurmuş, buradan kendi kitapları dahil birçok eser yayınlamıştır. Arkadaşlarıyla beraber kurduğu ve uzun süre editörlüğünü yaptığı Karşı Edebiyat Dergisi'ni 1986-1997 yılları arasında 113 sayı çıkartmıştır. 600 bölümün üstünde radyo oyunu yazan Günel'in oyunlarının çoğu TRT'de seslendirilmiştir. İki dönem (1999-2000) Ankara'daki Edebiyatçılar Derneği başkanlığı yapan yazar, yurt içindeki birçok panel ve sempozyumda konuşmacı olarak bulunmuştur. Yurdun çeşitli yerlerinde düzenlenen öykü ve şiir yarışmalarında seçici kurullarda da yer alan Günel, yakalandığı amansız hastalığın neticesinde 21 Aralık 2012'de İstanbul'da vefat etmiştir.

Burhan Günel, roman, öykü, şiir, çocuk romanı ve öyküsü, inceleme, yaşantı, radyo oyunu gibi türlerde eserler vermiş olsa da öncelikli olarak romancıdır. 1972 yılında ilk romanı Ökse'nin yayımlanmasından vefat ettiği 2012 yılına kadar elli yıllık sanat hayatında birçok esere imza atmıştır. Günel, insanı ve insana ait değerleri anlatan bir yazardır (Sakallı, 2012: 363).

Ökse, Umut Zamanı, Yağmurla Giden, Kalanlar ve Gidenler adlı romanlarda, şehrin gecekondu mahallelerinde, kasabalarda yaşayan ve geçim mücadelesindeki insanların yaşam kavgalarını, umutlarını, çelişkilerini, arzularını, sevgilerini, sorun ve tutumlarını ele almıştır. Ve O Güzel Kadının Çocukları romanında 1970'leri eleştirmiştir. Acının Askerleri, Ateş ve Kuğu romanlarında bireysel ve sosyal acıları işlemiştir. Aksayan'da kendine ve çevresine yabancılaşan bireyin psikolojik durumunu ele alırken Yasak Odası'nda bireyin kendiyle hesaplaşmasını, sıkıntılarını, Baraka ve Ateş Uykusu romanlarında sevgisizlik yüzünden acı çeken insanları anlatmıştır. Eski Desenler romanıyla kadın erkek ilişkilerini irdelemiş, Bütün Zamanlar romanıyla geçmiş ile günümüz arasında bağlantılar kurmuştur. Güz de Geçer romanında birbirini seven iki genç etrafında Türkiye'nin dününü ve bugününü sorgulayan yazar, Ahtapot adlı romanında ise 12 Mart 1971 sonrasında insanımızın yaşadıklarını anlatmıştır. Son romanı Çakalkaplan'da ise bir yazarın yaşadıklarından hareketle denetim ve korku mekanizmasının insanlar üzerindeki etkilerini göstermek istemiştir. Onun roman anlayışı ve romancılığı için insanı seven ve ona ait değerlerin korunması gerektiğine inanan, bireylerden hareketle toplum yapısını anlatan, eleştirel gerçekçi bir yazar tanımlaması yapılabilir (Sakallı, 2012: 71).Yasak Odası, Baraka, Ateş ve Kuğu, Çakalkaplan, Güz de Geçer'de roman şahıslarını otobiyografik bir benlik olarak ele aldığı söylenebilir. (Sakallı, 2016: 426)

Öykülerinde gerçekçi tasvirleri ve derinlikli psikolojik tahlilleriyle yoksul Anadolu insanını anlatan Günel, yaşadığı dönemin toplumsal olaylarına kayıtsız kalmayarak bir dönemin sosyal ve siyasal panoramasını ortaya koymuş, yoksullukla mücadele eden insanları anlatırken diğer yandan bu kesime uzak bir hayat sürdüren insanlara eleştirel bir yaklaşım sergilemiştir (Yılmaz, 2017: 567).

 Yalın bir söyleyişle kurduğu zengin imge dünyası doğaya ait varlıklarla dile getirilmiştir.  Günel, 1990'lı yıllardan itibaren resim sergileri ve ressamlar üzerine çeşitli dergilerde yazılar yayımlamıştır.

Edebiyat incelemeleri de yazan Günel, Benzer Romanlar adlı eserde Aldous Huxley'nin Ses Sese Karşı romanı ile Adalet Ağaoğlu'nun Bir Düğün Gecesi romanını ve kendi romanı Eski Desenler ile Pınar Kür'ün Bitmeyen Aşk romanını benzerlikler açısından ele almıştır. Karşı Yazılar adlı kitapta ise 1995 yılına kadar çeşitli süreli yayınlarda neşrettiği deneme, eleştiri, inceleme, tartışma türündeki yazılarını bir araya getirmiştir.

Burhan Günel'in TRT radyolarında yayımlanan radyo oyunlarında daha çok çocukların dünyasına yönelik duygu ve düşüncelere yer verdiği görülür.

Çocuklar için yazdığı roman ve öyküler, çocukları seven, çocuk duyarlılığını ve o dünyanın saflığını yaşamı boyunca koruyan bir yazarın, çocukların dünyasına açılan kapısı olarak nitelendirilebilir. Günel, bu eserleriyle çocukların gündelik hayatta yaşayabileceği birçok meseleye değinmiş, böylece onların ruh ve hayal dünyalarını yansıtmaya çalışmıştır(Sakallı, 2013: 123).

Sonsuz Aşkım Hatay adlı eser, Hatay'ın kültür tarihine dair bilgilerle yazarın çocukluk ve gençliğinden izleri birleştirir.

Duru, akıcı, rahat bir dille yazan ve tarzını "şiirli gerçekçilik" olarak tanımlayan Günel (Sakallı, 2017: 17), edebiyatımızın üretken ve nitelikli yazarları arasındaki yerini almıştır.

Kaynakça

Sakallı, Fatih (2012). Şiiri Düzyazıyla Kuşatan Yazar: Burhan Günel'in Romancılığı. Ankara: Otorite Yay.

Sakallı, Fatih (2012). Burhan Günel'in Romanları Üzerine Bir İnceleme". 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum. 3: 46-71

Sakallı, Fatih (2013). Burhan Günel'in Çocuk Edebiyatı Alanındaki Eserleri Üzerine Bir İnceleme, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, S.6, 105-124

Sakallı, Fatih (2016). Burhan Günel'in Hayatı ve Eserleri, Aşkın ve Ateşin Sözcüsü Hatay Sevdalısı Bir Yazar: Burhan Günel. Editör: Nebih Nafile, İstanbul: Semerci Yay. 26-32.

Sakallı, Fatih (2016). Burhan Günel'in Romanlarında Otobiyografik Benlikler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9 (43): 420-426.

Uğurdağ, Canan (2014). Burhan Günel'in Şiirleri Üzerine Bir Değerlendirme. Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi. 2014/2:153-160.

Sakallı, Fatih (2017). Burhan Günel'in Romanlarında Olay Örgüsü ve Kurgu Dil. Şehir Kültür ve Edebiyat Dergisi. 103: 16-17.

Yılmaz, Ayfer (2017). Acının ve Umudun Yazarı Burhan Günel'in Öykücülüğü, Ankara: Gece Kitaplığı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. FATİH SAKALLI
Yayın Tarihi: 30.07.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
ÖkseRemzi Yayınevi / İstanbul1972Roman
Evcilik OyunuMilliyet Çocuk Kitapları / İstanbul1973Roman
Umut ZamanıRemzi Yayınevi / İstanbul1974Roman
Sevgi BağıOluş Yayınevi / İstanbul1974Hikâye
Yağmurla GidenBilgi Yayınevi / İstanbul1976Roman
Ağlama BebeğimMilliyet Çocuk Kitapları / İstanbul1976Roman
AksayanKerem Yayınları / Ankara1979Roman
Başka Bir YazKerem Yayınları / Ankara1980Hikâye
Dost EllerMilliyet Çocuk Kitapları / İstanbul1980Roman
Acının AskerleriMay Yayınları / İstanbul1981Roman
Kalanlar ve GidenlerYalçın Yayınları / İstanbul1984Roman
Dünyanın En Güzel KadınıDayanışma Yayınları / İstanbul1984Hikâye
Yine Bir GülnihalYaba Yayınları / İstanbul1984Hikâye
Ve O Güzel Kadının ÇocuklarıKerem Yayınları / Ankara1985Roman
NergizKerem Yayınları / Ankara1985Hikâye
Eski DesenlerKerem Yayınları / Ankara1986Roman
Benzer RomanlarKerem Yayınları / Ankara1986İnceleme
Yasak OdasıKerem Yayınları / Ankara1987Roman
Bisiklet GünleriKerem Yayınları / Ankara1987Hikâye
FaytonKerem Yayınları / Ankara1988Hikâye
Evet AşkKerem Yayınları / Ankara1990Hikâye
GüvercinlerOrhan Yayınları / İstanbul1990Hikâye
Kelebekler Uçar GiderOrhan Yayınları / İstanbul1990Hikâye
ZüleyhaOrhan Yayınları / İstanbul1990Hikâye
BarakaCem Yayınevi / İstanbul1991Roman
Ateşi SeçtimKarşı Yayınları / Ankara1993Hikâye
Karanfil ve HançerKarşı Yayınları / Ankara1994Hikâye
Karşı YazılarKarşı Yayınları / Ankara1995İnceleme
Ateş UykusuÖteki Yayınevi / Ankara1996Roman
Kayısı AğacıKarşı Yayınları / Ankara1998Hikâye
Sevinç Dolu Bir AkşamKarşı Yayınları / Ankara1998Hikâye
Çiçekler KorunağıCan Yayınevi / İstanbul1999Hikâye
Sonsuz ve GizliKarşı Yayınları / Ankara1999Şiir
Kar DüşleriCan Yayınevi / İstanbul2000Hikâye
Uzun Yol SürücüsüCan Yayınevi / İstanbul2001Hikâye
Bütün ZamanlarCan Yayınevi / İstanbul2002Roman
Evet Aşk - Dünyanın En Güzel KadınıEtikus Yayınevi / İstanbul2003Hikâye
Ateş ve KuğuAlkım Yayınevi / İstanbul2004Roman
TaraçaPapirüs Yayınları / İstanbul2005Hikâye
Sonsuz Aşkım HatayHeyamola Yayınları / İstanbul2006Araştırma
AdınlaKarşı Yayınları / Ankara2007Şiir
Güz de GeçerSarissa Yayınları / İstanbul2008Roman
Bülbülü ÖldürelimŞenocak Yayınları / İzmir2008Roman
AhtapotAbm Yayınevi / İstanbul2011Roman
Yalnız Değilsin ArtıkKoza Yayınları / Ankara2011Roman
Doğa Anaya YolculukKoza Yayınları / Ankara2011Roman
Doğa Ana ile Tarih BabaKoza Yayınları / Ankara2011Roman
ÇakalkaplanKurgu Kültür Merkezi Yayınları / Ankara2012Roman
Aşka YorgunKurgu Kültür Merkezi Yayınları / Ankara2012Hikâye
Aşk Dedim OnaKurgu Kültür Merkezi Yayınları / Ankara2012Şiir
Beşinci MevsimKoza Yayınları / Ankara2012Roman
Mantı Yiyen AtKoza Yayınları / Ankara2013Hikâye
Lolita ile PanKoza Yayınları / Ankara2013Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Yuşa Arışd. 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Meral Babacand. 01 Ocak 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MERYEM BACId. 1836 - ö. 1916Doğum YeriGörüntüle
4Mehmet Şemsi Akanyetid. 20 Mart 1947 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Bayram İbrahim Rogovalıd. 1947 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hüseyin Mazlumd. 1947 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Engin Karadenizd. 17 Ağustos 1939 - ö. 01 Nisan 2012Ölüm YılıGörüntüle
8Ali Rıza Akdemird. 1933 - ö. 10 Nisan 2012Ölüm YılıGörüntüle
9MAHFUZİ/YOKSUL, Durdu Mehmet Yoksuld. 1923 - ö. 23.11.2012Ölüm YılıGörüntüle
10Mine Ölced. 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
11İbrahim Mutlud. 1920 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Nihat Behramd. 18 Kasım 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mehmet Çilingird. 22 Mayıs 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Rıza Polat Akkoyunlud. 1 Temmuz 1911 - ö. 20 Ekim 1970Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Şadi Oğuzhand. 3 Kasım 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sabahattin Burhand. Haziran 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Burhan Arpadd. 19 Mayıs 1910 - ö. 3 Aralık 1994Madde AdıGörüntüle
18Emine Işınsud. 17 Mayıs 1938 - ö. 5 Mayıs 2021Madde AdıGörüntüle