Madde Detay

Meral Gökkaya, Denizli'nin Babadağ ilçesinde 1 Nisan 1960'ta doğmuştur (Işık 2007: 1462). İlkokulu bitirdikten sonra çok arzu etmesine ve öğretmenlerinin babasına “bu çocuk konservatuarda yetiştirilmeli” yönündeki telkinlerine rağmen eğitim öğretim hayatına devam edememiştir. Küçük yaşlarda beliren okuma ve şiir sevgisi sayesinde yazmaya merak sardı. İleriki yaşlarda Anadolu’da gezip gördüğü birçok kent ve bu kentlerdeki türbe, yatır ve cami gibi dinî mekânlar kendisinde bir heyecan yarattı ve bu heyecanın neticesinde ilk şiirlerini kaleme almaya başladı (Gökkaya 2003: 2). İlk şiirlerini 1986 yılında yazmaya başlayan Meral Gökkaya yaklaşık 1500 şiir yazmıştır. Meral Gökkaya genç yaşta evlendikten sonra eşinin durumundan dolayı Denizli’den ayrılmış ve başka şehirlerde yaşamaya devam etmiştir. Bu ayrılıktan dolayı kendine “Gurbetçi, Gurbetçi Ozan” denilmeye başlanmış, kendisi de bunları beğenerek “Gurbetçi Ozan”ı mahlas olarak kullanmaya başlamıştır. Fakat şiirlerinin çok azında bu mahlasına yer verir. İlk şiir kitabı Gülüver Gitsin 2003 yılında, ikinci şiir kitabı Gönülden Kaleme ise 2013 yılında yayımlanmıştır.

Meral Gökkaya’nın şiir ve yazılarının bazıları Denizli ve Fethiye’deki Hizmet, Denge, Fethiye gazetelerinde, Ankara’daki “Gülpınar”, Edirne’deki “Ozan Ağacı”, Söke’deki “Sarı Zeybek” dergilerinde yayımlanmıştır. Şiirlerinin bazıları İhsan Ermiş, Erdoğan Tozoğlu ve İbrahim Davulcu tarafından çeşitli makamlarda bestelenmiştir. Denizli’deki yerel radyo Bizim İller’de “Kültürümüz Kimliğimiz” adlı programı hazırlayıp sunmuştur (Işık 2007: 1462). 2003 yılında asıl adı Egeli Araştırmacılar Yazarlar Birliği olan EGAYDER tarafından Türk Kültürünü Teşvik Ödülünü, 2005 yılında Honaz’da düzenlenen şiir yarışmasında ise jüri özel ödülünü almıştır. Halen Denizli’de şiir yazmaya devam eden Meral Gökkaya üç çocuk annesidir (Gökkaya 2013).

Meral Gökkaya’nın edebî kişiliği ve şiirlerinde işlediği konular yayımladığı iki kitabında biraz farklılıklar gösterir. İlk şiir kitabı Gülüver Gitsin, edebî kişilik ve konu bakımından Gönülden Kaleme adlı ikinci şiir kitabından daha güçlüdür. Gülüver Gitsin adlı kitabında aşk, gurbet, ayrılık, sıla, tabiat güzellikleri gibi lirik konuların yanısıra sosyal hayat, toplumsal sorunlar, hayat mücadelesi, hak ve hukuk, toplumsal çarpıklık, ahlaki çöküntü gibi sosyal konuları ve bazı mistik konuları işlemiştir. Bu bağlamda ilk şiir kitabındaki “Bir damla mutluluğu nehyetti yaradanım ne çare, iram bağı değil midir dervişin sabrındaki gaye” deyişi şiirlerindeki konular hakkında ip uçları verir. İlk şiir kitabında Türk tasavvufun zirve ismi Yunus Emre etkisi hissedilir derecede fazladır.

“Bir kere gelirmiş, insan dünyaya/ Kimse incitip, kırmalı değil,/ Dört kitabın manasına bakıp da,/ Sevmeli insanı dövmeli değil” (Gökkaya 2003: 5). Bu dörtlükte olduğu gibi bazı şiirleri Yunus Emre şiirlerine nazire örneği sayılır durumdadır. Bunun yanısıra birçok şiirinde de Yunus Emre’nin ismine ve yaşamına ithafta bulunur. Bağışlamanın önemine dikkatlerin çekildiği, ariflerin dergâhına çağrının yapıldığı, kâmil insan olmanın öneminin açıklandığı, erenlerin öneminin belirtildiği ve Kerbala olayına telmihlerde bulunulan bazı şiirlerinde apaçık bir Türk mistisizm geleneği hissedilir (Gökkaya 2003: 36).

Gülüver Gitsin adlı ilk kitabındaki şiirlerin büyük kısmını gurbette olduğu dönemlerde yazdığından bu kitabında Denizli’yi anlattığı şiirler de yer alır. Şiirlerinde geleneği devam ettiren âşıklar ve Özay Gönlüm gibi Denizli için önemli kültür adamlarının yanısıra Denizli’nin kültürel ögelerine yer vermeye çalışır. Bunun yanısıra Hatay gibi yaşadığı diğer bölgeleri de şiirlerinde anlatmayı ihmal etmez. Meral Gökkaya ilk şiir kitabında toplumsal konulara sıklıkla yer verir. Türkiye’deki terör olaylarını işlediği “Analar Ağlamasın” adlı şiirinde hassasiyetlerini dile getirir. Köyden kente göçün yaratacağı travma da şiirlerinde yer bulur. Meral Gökkaya’nın ikinci şiir kitabı Gönülden Kaleme'de ise aşk, gurbet ve ayrılık gibi lirik konular ağır basar. Bu şiir kitabında aynı zamanda bestekârlar tarafından bestelenen şiirlerine de yer verir (Gökkaya 2013: 23).

Meral Gökkaya şiirlerini yazarken hecenin sekizli ve onbirli kalıbını sıklıkla kullanır. Dörtlük birimini tercih eden Meral Gökkaya, uyak konusunda kararlıdır. Bazı şiirlerini ise şekil olarak serbest yazmıştır. Meral Gökkaya şiirlerinde açık ve anlaşılır bir dil kullanır. Bazı şiirlerinde Denizli ağzı kendini hissettirir.