Madde Detay
HÂSİM, İbrahim Hâsim Efendi
(d. 1075/1665 - ö. 1151/1738-39)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1075 yılı sonlarında (1665) Diyarbakır’da doğdu. İlköğrenimini memleketinde tamamladı. 1119/1707-08 yılında İstanbul’a geldi. Şeyhülislâm Ebezâde Abdullah Efendi’den dersler alarak mülâzım oldu. Bu arada birçok fazıl ve ediple tanıştı. 1135/1722-23 yılında İzmir müftüsü oldu. İki yıl müftülük yaptıktan sonra İstanbul’a döndü. 1137/1724-25 yılında Şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi’nin yapmış olduğu imtihanda başarılı olarak hariç rütbesiyle Saniye-i Ahaveyn Medresesi müderrisliğine getirildi. 1141/1728-29 yılında Şah Sultan Medresesi, Zilkade 1146/Nisan-Mayıs 1734’te Mimar Kasım Medresesi ve 21 Recep 1151/4 Kasım 1738’de Sahn medreselerinden birine müderris atandı. Zilkade 1151/Şubat-Mart 1739’da Süleymaniye Subaşı Medresesi’ne geçti. Davud Paşa Mahkemesi’nde naiplik yaptı. 1151/1738-39 yılında vefat etti. Tuhfe-i Nâilî (Kurnaz veTatçı 2001: 174)’ye göre Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 650)’nin vefat tarihini 1152/1739-40 olarak göstermesi doğru değildir. Pek çok öğrenci yetiştirdi. Şâir Hâmî de bunlardan biridir.
Arapça ilimde akranlarından üstün olduğu gibi diğer ilimlerde de çok başarılı idi. Şiir ve inşası beğenilen bir şairdi.
Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ali Emirî (1328: 165-175), Safayî (Çapan 2005: 168-170), Râmiz (Erdem 1994: 66), Sâlim (İnce 2005: 278-279), Es'ad (Oğraş 2001: 105-106) tezkirelerinde şiirlerinden örnekler verilmiştir.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 650.
Ali Emirî (1328). Tezkire-i Şu‘arâ-i Âmid. C. I. Matbaa-i Âmidî. 165-175.
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 168-170.
Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 65-66.
Güner, Galip ve M. Güner (hzl.) (2003). Ali Emîrî Efendi Esâmî-i Şu‘arâ-yı Âmid. Ankara: Anıl Matbaa ve Ciltevi Yay. 15-16.
İnce, Adnan (2004). “Hâsim”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 411.
İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 278-279.
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 189.
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 174.
Oğraş, Rıza (hzl.) (2001). Esad Mehmed Efendi ve Bağçe-i Safâ-Endûz’u İnceleme-Metin. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10734,bahcepdf.pdf?0 [erişim tarihi: 21.05.2014]. 105-406.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “Hâsim, İbrahim Efendi”. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 137.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 23.05.2014Güncelleme Tarihi: 18.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Lutf-ı hatt-ı siyehin hüsn-i cihân-tâbdadır
Ragbet-i sürme-i şeb dîde-i meh-tâbdadır
Magz-ı bâdâm şeker-pûş kadar şîrîndir
Gûşe-i çeşmi o şûhun ki şeker-hâbdadır
O siyeh-mest-i günehiz ki çü çeşm-i dildâr
Bâde-i ve sâgarımız gûşe-i mihrâbdadır
Zerk için âlemi ser-geşte edipdir gûyâ
Mîzbân-ı felegin sofrası gird-âbdadır
Leb-i dildârda tebhâle degildir Hâsim
Jâledir dâ’ire-i gonce-i sîr-âbdadır
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 278.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 23.05.2014Güncelleme Tarihi: 18.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Lutf-ı hatt-ı siyehin hüsn-i cihân-tâbdadır
Ragbet-i sürme-i şeb dîde-i meh-tâbdadır
Magz-ı bâdâm şeker-pûş kadar şîrîndir
Gûşe-i çeşmi o şûhun ki şeker-hâbdadır
O siyeh-mest-i günehiz ki çü çeşm-i dildâr
Bâde-i ve sâgarımız gûşe-i mihrâbdadır
Zerk için âlemi ser-geşte edipdir gûyâ
Mîzbân-ı felegin sofrası gird-âbdadır
Leb-i dildârda tebhâle degildir Hâsim
Jâledir dâ’ire-i gonce-i sîr-âbdadır
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 278.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 18.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Lutf-ı hatt-ı siyehin hüsn-i cihân-tâbdadır
Ragbet-i sürme-i şeb dîde-i meh-tâbdadır
Magz-ı bâdâm şeker-pûş kadar şîrîndir
Gûşe-i çeşmi o şûhun ki şeker-hâbdadır
O siyeh-mest-i günehiz ki çü çeşm-i dildâr
Bâde-i ve sâgarımız gûşe-i mihrâbdadır
Zerk için âlemi ser-geşte edipdir gûyâ
Mîzbân-ı felegin sofrası gird-âbdadır
Leb-i dildârda tebhâle degildir Hâsim
Jâledir dâ’ire-i gonce-i sîr-âbdadır
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 278.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Lutf-ı hatt-ı siyehin hüsn-i cihân-tâbdadır
Ragbet-i sürme-i şeb dîde-i meh-tâbdadır
Magz-ı bâdâm şeker-pûş kadar şîrîndir
Gûşe-i çeşmi o şûhun ki şeker-hâbdadır
O siyeh-mest-i günehiz ki çü çeşm-i dildâr
Bâde-i ve sâgarımız gûşe-i mihrâbdadır
Zerk için âlemi ser-geşte edipdir gûyâ
Mîzbân-ı felegin sofrası gird-âbdadır
Leb-i dildârda tebhâle degildir Hâsim
Jâledir dâ’ire-i gonce-i sîr-âbdadır
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 278.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NİSBETÎ, Ali Nisbetî Efendi | d. ? - ö. Haziran-Temmuz 1679 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | VECDÎ, İsmail Vecdî Efendi | d. ? - ö. 1844 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | NA'ÎM, Mehmed | d. 1842 - ö. 1884 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KÂŞİF, Es'ad-zâde Seyyid Sa'deddin Efendi | d. 1665-66 - ö. 14 Ekim 1699 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | NAHîFî, Süleyman | d. 1665-66 - ö. 1738 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KÂŞİF, Es'ad-zâde Seyyid Sa'deddin Efendi | d. 1665-66 - ö. 14 Ekim 1699 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
7 | NAHîFî, Süleyman | d. 1665-66 - ö. 1738 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KÂŞİF, Es'ad-zâde Seyyid Sa'deddin Efendi | d. 1665-66 - ö. 14 Ekim 1699 | Meslek | Görüntüle |
9 | NAHîFî, Süleyman | d. 1665-66 - ö. 1738 | Meslek | Görüntüle |
10 | KÂŞİF, Es'ad-zâde Seyyid Sa'deddin Efendi | d. 1665-66 - ö. 14 Ekim 1699 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | NAHîFî, Süleyman | d. 1665-66 - ö. 1738 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | KÂŞİF, Es'ad-zâde Seyyid Sa'deddin Efendi | d. 1665-66 - ö. 14 Ekim 1699 | Madde Adı | Görüntüle |
13 | NAHîFî, Süleyman | d. 1665-66 - ö. 1738 | Madde Adı | Görüntüle |