HAYRET, Bahâeddîn Hayret Efendi

(d. ?/? - ö. 1304/1886)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Buhara’dan gelerek Antep’e yerleşen Nakşibendî şeyhi Hüseyin Efendi‘nin oğludur. Müftü Bahâeddîn Efendi’nin oğlu Mehmed Nizameddîn de Müftü-zâde diye şöhret bulmuştur (Güzelbey 1979). Bahâeddîn Efendi’nin devam eden soyu şimdilerde Özgül soyadını taşımaktadır. Tahsilini Kayseri‘de tamamlamıştır. Babası, Kayseri’deki Özbek Tekkesi‘nde şeyhlik yapmış; vefatından sonra yerine Bahâeddîn Efendi geçmiştir. İstanbul Üsküdar'da bulunan Sultan Tepesi’ndeki Özbek Tekkesinde bir sene kadar kalmış daha sonra Antep’e dönmüştür. Bu sıralarda yaşı yirmiyi henüz geçmeyen Bahâeddîn Efendi on sene kadar Antep Evkaf Müdürlüğü görevini yürütmüştür (Güzelbey 62: 7). 21 Ramazan 1289/1880 tarihinde Antep Müftüsü olmuş, 13 Ramazan 1297/1879 tar­ihli fermanla İzmir Mevleviyeti payesine mazhar olmuştur. Bu tarihten ölümüne kadar medresede her türlü dersleri okutmuş ve fetva işleriyle uğraşmıştır. Hayret mahlasıyla şiirler yazan Bahâeddîn Efendi 23 Şevval 1304/Haziran 1886 tarihinde 75 yaşında vefat etmiştir. Mezarı, postnişini olduğu Antep Şeyhcan Mahallesi'nde bulunan Uşşakî Köse Mehmed Paşa Dergahı’nda imiş (Yener 1934: 116). Bu dergâh yıkılmıştır.

Gaziantep’te şimdilerde otel olarak kullanılan Belediye Hanı’na bir tarih manzumesi yazmıştır (Yener 1958: 52).

Kaynakça

Güzelbey, Cemil Cahit (1962), “Antep’te Nakşibendi Tekkesi”. Gaziantep Kültür Dergisi (5): 7.

Güzelbey, Cemil Cahit (1966). Gaziantep Şer’i Mahkeme Sicilleri. C. 1. Gaziantep: Sanat Matbaası.

Güzelbey, Cemil Cahit (5-12.10.1979). “Müftü Bahaeddin Efendi ve Oğlu Nizamettin Efendi”. Gaziantep Sabah Gazetesi.

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları.

Yener, Şakir Sabri (1934). Gaziantep Büyükleri. Gaziantep: Gaziantep Halk Fırkası Matbaası.

Yener, Şakir Sabri (1958). Gaziantep Kitabeleri. Gaziantep: Kardeşler Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKAR
Yayın Tarihi: 25.09.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Ol ahad hamdini nakd-i cân eden nakşîleriz

Haşr u neşrinde dahi îmân eden nakşîleriz

Hem salâvât ile selâm eyleriz leyl ü nehâr

Ol resûl-i hâdiye kurbân eden nakşîleriz

Âl ile ashâbına olsun dürûd ile selâm

Nice kim ol hûbları bürhân eden nakşîleriz

Dem-be-dem hamd eyleriz etmiş bizi ehl-i tarîk

Nakşbendiye olup cevlân eden nakşîleriz

Sâhib-i telkîne biz fânî olup irşâd ile

Cümle sâlikleri biz handân eden nakşîleriz

Hem fenâî fi’r-resûlin rütbesinde erişip

Mürselin evsâfını cûyân eden nakşîleriz

Hem devâm-ı zikrimizden olmuşuz fi’llah fenâ

Bu sıfatla tâlibi hayrân eden nakşîleriz

Evliyâlar intihâsı ibtidâmızdır bizim

Zikrile kalbimizi ummân eden nakşîleriz

Hâhiş-i nefsin durur Hayret seni hor eyleyen

Der ne fakr ehlini biz sultân eden nakşîleriz

(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları. 168.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908Doğum YeriGörüntüle
2RAHMÎ, Gülahmed-zâded. ? - ö. 1786Doğum YeriGörüntüle
3SİRÂCİ, Sirâceddin Efendid. ? - ö. 1759-60Doğum YeriGörüntüle
4HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908Doğum YılıGörüntüle
5RAHMÎ, Gülahmed-zâded. ? - ö. 1786Doğum YılıGörüntüle
6SİRÂCİ, Sirâceddin Efendid. ? - ö. 1759-60Doğum YılıGörüntüle
7HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908Ölüm YılıGörüntüle
8RAHMÎ, Gülahmed-zâded. ? - ö. 1786Ölüm YılıGörüntüle
9SİRÂCİ, Sirâceddin Efendid. ? - ö. 1759-60Ölüm YılıGörüntüle
10HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908MeslekGörüntüle
11RAHMÎ, Gülahmed-zâded. ? - ö. 1786MeslekGörüntüle
12SİRÂCİ, Sirâceddin Efendid. ? - ö. 1759-60MeslekGörüntüle
13HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RAHMÎ, Gülahmed-zâded. ? - ö. 1786Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SİRÂCİ, Sirâceddin Efendid. ? - ö. 1759-60Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle
17RAHMÎ, Gülahmed-zâded. ? - ö. 1786Madde AdıGörüntüle
18SİRÂCİ, Sirâceddin Efendid. ? - ö. 1759-60Madde AdıGörüntüle