HAYRÎ, Hayreddîn Lâmî Efendi

(d. 1195/1780-81 - ö. 1267/1851)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hayreddîn Lâmî Efendi, “Dâimâ bir gül-izârın nâr-ı aşkıyla yanar / İbn-i Vehbî nesl-i Sünbülzâde’den Hayrî-i zâr” beytinde de belirtildiği üzere Sünbülzâde Vehbî Efendi’nin oğludur. 1195/1780-81 yılında İstanbul’da doğdu. Fatîn Tezkiresi, Kâmûsu’l-A’lâm ve Sicill-i Osmânî’de adı Hayrullah Hayrî olarak yazılmıştır. Kadılık ve pek çok görevde bulunmuşsa da hayatının son zamanlarında fakir bir duruma düşmüş ve bu yüzden devlet ricâlinden kişilere tarih ve kasideler sunarak az da olsa aldığı caizelerle geçimini sağladı. Zilkade 1267/Ağustos-Eylül 1851’de vefat etti. 

Dîvânı olup olmadığı hususunda kaynaklarda bilgi verilmezken, şiirlerinden örnek olarak iki matla beyti (Kurnaz ve Tatcı 2001: I/265; M. Şemseddin Sami 1996: III/2076) ve bir gazeline yer verilir.  Tuhfe-i Nâilî şair hakkında kaynak olarak Ârif Hikmet Tezkiresi'ni gösterir. Söz konusu tezkirede sadece Lâmî adına bir gazel vardır. Bu gazelde de Lâmi mahlası kullanılmıştır. Şair ya iki mahlas kullandı ya da Ârif Hikmet Tezkiresi'ndeki Lâmi başka bir şairdir.

Kaynakça

Çifçi, Ömer (hzl.) Fatîn Davud Hâtimetü’l-Eş’âr. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf. [Erişim Tarihi: 23.01.2015].127-28.

Erdem, Sadık (hzl.) (2014). Ârif Hikmet Tezkire-i Şuarâ. Ankara: TTK Yay. 

Kurnaz, Cemal- Tatcı, Mustafa (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. I/265.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu’l-A’lâm. C. III. İstanbul: Kaşgar Neşriyat.

Mehmed Süreyyâ (1308-15). Sicill-i Osmânî. C. II, C. IV. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 28.01.2015
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

O Yûsûf-kıymetin bir dürlü kaçmazdım bahâsından

Harîdârân elin çekseydi zıll-i ibtilâsından

 

İsâbet itdim ammâ hâline ta‘bîr-i anberde

Hatın müşke müşâbihdir didim tevbe hatâsından

 

Tasavvur eyledikçe sînesin âğûş-ı vuslatda

Dil-i âşık döner mir’ât-ı hurşîde safâsından

 

Varup meyhâneye ferş-i hasîr-i ayş u nûş itsek

Usandık zâhid-i mescid-nişînin bu riyâsından

 

Ruh-ı sâki ne mihr-i âlem-ârâdır ki aks itse

Döner câm u hilâli bedre te’sîr-i ziyâsından

 

Anıp gülnâr-ı la‘lin eyleme âzürde-i dendân

Ki cân virsek de sonra kurtuluş yok diş kirâsından

 

Bu gülşende açılmaz gonce-i ümmîd-i ehl-i dil

Gelürse nefha-i Îsâ dahi bâd-ı sabâsından

 

Viren bu âb u tâbı eşk u âh-ı âşıkân sanma

Sitanbul dilberi nâzik olur âb u havâsından

 

Bu rû-yı tâb-nâk ile ne bâğa cilve-rîz olsa

Gül-i hurşîd olur üşküfte zerrât-ı fezâsından

 

Bana pîrân-ı devrân ile ülfet hoş gelir Hayrî

Cihânın nev-cüvânân ü atâsız bî-vefâsından

(Çifçi, Ömer (hzl.) Fatîn Davud Hâtimetü’l-Eş’âr. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf. 127-28.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TÂ'İB, Ömer Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SÂLİK, Kasımpaşalıd. 1717-18 - ö. 1800\'den sonraDoğum YeriGörüntüle
3GENCÎ, Mustafad. ? - ö. 1650Doğum YeriGörüntüle
4TÂ'İB, Ömer Çelebid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SÂLİK, Kasımpaşalıd. 1717-18 - ö. 1800\'den sonraDoğum YılıGörüntüle
6GENCÎ, Mustafad. ? - ö. 1650Doğum YılıGörüntüle
7TÂ'İB, Ömer Çelebid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8SÂLİK, Kasımpaşalıd. 1717-18 - ö. 1800\'den sonraÖlüm YılıGörüntüle
9GENCÎ, Mustafad. ? - ö. 1650Ölüm YılıGörüntüle
10TÂ'İB, Ömer Çelebid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11SÂLİK, Kasımpaşalıd. 1717-18 - ö. 1800\'den sonraMeslekGörüntüle
12GENCÎ, Mustafad. ? - ö. 1650MeslekGörüntüle
13TÂ'İB, Ömer Çelebid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SÂLİK, Kasımpaşalıd. 1717-18 - ö. 1800\'den sonraAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15GENCÎ, Mustafad. ? - ö. 1650Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TÂ'İB, Ömer Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17SÂLİK, Kasımpaşalıd. 1717-18 - ö. 1800\'den sonraMadde AdıGörüntüle
18GENCÎ, Mustafad. ? - ö. 1650Madde AdıGörüntüle