Ayhan Hünalp

(d. 1927 / ö. 21 Mart 2013)
Şair, Yazar, Gazeteci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1927 yılında Bitlis'te doğan Ayhan Hünalp, Ankara Mimar Kemal İlkokulu, Ankara Atatürk Lisesi (1947), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Türkoloji Bölümü'nü (1953) bitirdi. Öğrencilik yıllarında gazeteciliğe başladı; Ulus, Tercüman, Hürriyet, Son Saat gazeteleri ve Kaynak dergisinde muhabir, düzeltmen, yazar, yazı işleri müdürü olarak çalıştı. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'nda basın sekreterliği görevini yürüttü. Şişe Cam Genel Müdürlüğü'nde basın müşaviri iken emekli oldu (1978). Sonraki yıllarda özel kuruluşlarda basın müşavirliği, özel eğitim kurumlarında öğretmenlik yaptı. İLESAM, Türkiye Yazarlar Sendikası üyeliğinde bulundu (Işık 2004: 920). Yazar, şair ve gazeteci Ayhan Hünalp, 21 Mart 2013 tarihinde İstanbul'da vefat etti.

Kamuoyu tarafından daha çok gazetecilik yönüyle bilinen Ayhan Hünalp; yazdığı şiir, roman ve anı kitaplarıyla Türk edebiyatı açısından kayda değer bir isimdir. Ayhan Hünalp'ın edebiyata ilgisi lise öğretmeni Fevziye Abdullah Tansel ile tanışmasından sonra başlamıştır. İlk şiiri 1943'te Yarımay'da, ilk hikâyesi de aynı yıl Çocuk Esirgeme Kurumu'nun çıkardığı Çocuk dergisinde yayımlanmıştır. 1940'lı yıllarda şiir yazmaya başlayan Hünalp'in ilk şiirlerinde Garip akımının izleri görülür. Hece vezniyle yazdığı birkaç şiir haricinde bütün şiirlerini serbest tarzda kaleme almıştır. Toplumcu şiir anlayışını benimseyen Ayhan Hünalp'in şiirlerinde işçiler, köylüler, onların yaşadıkları sefalet, sıkıntılar, haksızlıklar geniş yer tutmuştur. Bunların yanı sıra aşk ve özlem, şairin şiirlerinde en çok işlediği temalardandır. Aşk ve özlem temalarının yer aldığı şiirlere melankoli ve hüzün hâkimdir. Toplumsal sorunlar ve yaşanan güncel olaylar, şairin beslendiği kaynaklar arasındadır.

Ayhan Hünalp'ın en yenilikçi olduğu tür romandır. Yazmış olduğu üç romanı da "sineroman" olarak nitelendiren ve Türk edebiyatında bu türün öncüsü sayılan yazar; konu, kurgu ve gerçekliği anlatmada bir yenilik arayışı içinde olmuştur (İldoğan 2012: 95). Klasik roman tekniğini kırmayı amaçlayan yazar; bilinç akışı, iç monolog gibi tekniklerle anlatımı zenginleştirir. Yazar, biyografisinden yoğun izler taşıyan ilk romanı Küçük İstasyonlar'da başkişi Alev Topuz aracılığıyla yaşamını romanın imkânları doğrultusunda kurgular. Romanda Alev Topuz'un gençlik yılları, meslek hayatı, yaşadığı aşklar ve hayal kırıklıkları anlatılır. Yazarın ikinci romanı Vapur Düdükleri, âdeta Küçük İstasyonlar romanının devamı niteliğindedir. Romanın başkişisi Gazeteci Adam, Küçük İstasyonlar'daki Alev Topuz'dur. İlk romanda öğretmen olarak Rumeli'de bir kasabaya atanan roman kişisi, bu romanda Rumeli'den döner ve gazetecilikle meşgul olmaya başlar. Romandaki ana izlek gazetecinin, yine gazetede çalışan Pışık ve Berna ile yaşadığı aşktır. Bu aşk anlatılırken gazetecilik mesleğinin sıkıntıları, zorlukları ifade edilir. Yazarın son romanı Şarkısız Dünyaların Orkinosları'dır. Romanın başkişisi Patavatsız, gazetecidir ve önceki romanlardaki başkişilerle benzerlik göstermektedir. Romanda Patavatsız'ın yaşadığı sorunlar, sıkıntılar, aşklar ve toplumun aksayan yönleri konu edilir.

Anı kitabı olan Dağlara Giden Yollar'da yazar; Atatürk, İsmet İnönü, Cemal Gürsel, Fahri Korutürk, Adnan Menderes gibi siyasetçilere dair hatıralar ve değerlendirmelerinin yanı sıra Orhan Veli, Nurullah Ataç, Yaşar Kemal, Sait Faik, Orhan Kemal, Cahit Sıtkı gibi sanatçılara dair yazı ve hatıralara da yer verir (İldoğan 2012: 183).

Kaynakça

Işık, İhsan (2004). "Hünalp, Ayhan". Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları. C. 2. s. 920.

İldoğan, Murat (2012). Ayhan Hünalp'in Hayatı, Sanatı ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ SİNAN ULU
Yayın Tarihi: 24.05.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Üç Otuz ParaÖzel Yayınları / İstanbul1950Şiir
Küçük İstasyonlarBilgi Basım ve Yayınevi / İstanbul1954Roman
Vapur DüdükleriDost Yayınları / İstanbul1962Roman
Bir Martı ÖttüYeni Matbaa / İstanbul1964Şiir
Dağlara Giden Yollar3 Yayınları / İstanbul1974Hatıra
Uzak MavilerAğaoğlu Yayınevi / İstanbul1982Şiir
Şarkısız Dünyaların OrkinoslarıYazko Yayınları / İstanbul1983Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞÜKRÎ, Molla Şükrîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İbrahim Altund. 30 Temmuz 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Alptekind. 12 Ekim 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Yılmaz Çetinerd. 13 Aralık 1927 - ö. 2 Ağustos 2006Doğum YılıGörüntüle
5Ali Naili Erdemd. 17 Şubat 1927 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6YUSUF/YUSUFÎ, Yusuf Ohanesd. 08.08.1927 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Turgut Özakmand. 1 Eylül 1930 - ö. 28 Eylül 2013Ölüm YılıGörüntüle
8İHSANÎ/İHSAN/BABACAN, İhsan Babacand. 1927 - ö. 23.09.2013Ölüm YılıGörüntüle
9HACI CELİL, Celil Kapland. 10.10.1934 - ö. 17.02.2013Ölüm YılıGörüntüle
10Zafer Sönmezd. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Emel Koşard. 10 Haziran 1981 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Didar Amantayd. 05 Şubat 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
13M. Güner Demirayd. 01 Ocak 1940 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yaşar Ürükd. 11 Ağustos 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Burak Mikail Uçard. 19 Ekim 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ayhan İnald. 7 Haziran 1933 - ö. 13 Şubat 2021Madde AdıGörüntüle
17Ayhan Cand. 09 Mart 1937 - ö. 21 Mart 2012Madde AdıGörüntüle
18NURŞANÎ, Ali Ayhand. 01.02.1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle