Madde Detay
Ayhan Hünalp
(d. 1927 / ö. 21 Mart 2013)
Şair, Yazar, Gazeteci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1927 yılında Bitlis'te doğan Ayhan Hünalp, Ankara Mimar Kemal İlkokulu, Ankara Atatürk Lisesi (1947), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Türkoloji Bölümü'nü (1953) bitirdi. Öğrencilik yıllarında gazeteciliğe başladı; Ulus, Tercüman, Hürriyet, Son Saat gazeteleri ve Kaynak dergisinde muhabir, düzeltmen, yazar, yazı işleri müdürü olarak çalıştı. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'nda basın sekreterliği görevini yürüttü. Şişe Cam Genel Müdürlüğü'nde basın müşaviri iken emekli oldu (1978). Sonraki yıllarda özel kuruluşlarda basın müşavirliği, özel eğitim kurumlarında öğretmenlik yaptı. İLESAM, Türkiye Yazarlar Sendikası üyeliğinde bulundu (Işık 2004: 920). Yazar, şair ve gazeteci Ayhan Hünalp, 21 Mart 2013 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
Kamuoyu tarafından daha çok gazetecilik yönüyle bilinen Ayhan Hünalp; yazdığı şiir, roman ve anı kitaplarıyla Türk edebiyatı açısından kayda değer bir isimdir. Ayhan Hünalp'ın edebiyata ilgisi lise öğretmeni Fevziye Abdullah Tansel ile tanışmasından sonra başlamıştır. İlk şiiri 1943'te Yarımay'da, ilk hikâyesi de aynı yıl Çocuk Esirgeme Kurumu'nun çıkardığı Çocuk dergisinde yayımlanmıştır. 1940'lı yıllarda şiir yazmaya başlayan Hünalp'in ilk şiirlerinde Garip akımının izleri görülür. Hece vezniyle yazdığı birkaç şiir haricinde bütün şiirlerini serbest tarzda kaleme almıştır. Toplumcu şiir anlayışını benimseyen Ayhan Hünalp'in şiirlerinde işçiler, köylüler, onların yaşadıkları sefalet, sıkıntılar, haksızlıklar geniş yer tutmuştur. Bunların yanı sıra aşk ve özlem, şairin şiirlerinde en çok işlediği temalardandır. Aşk ve özlem temalarının yer aldığı şiirlere melankoli ve hüzün hâkimdir. Toplumsal sorunlar ve yaşanan güncel olaylar, şairin beslendiği kaynaklar arasındadır.
Ayhan Hünalp'ın en yenilikçi olduğu tür romandır. Yazmış olduğu üç romanı da "sineroman" olarak nitelendiren ve Türk edebiyatında bu türün öncüsü sayılan yazar; konu, kurgu ve gerçekliği anlatmada bir yenilik arayışı içinde olmuştur (İldoğan 2012: 95). Klasik roman tekniğini kırmayı amaçlayan yazar; bilinç akışı, iç monolog gibi tekniklerle anlatımı zenginleştirir. Yazar, biyografisinden yoğun izler taşıyan ilk romanı Küçük İstasyonlar'da başkişi Alev Topuz aracılığıyla yaşamını romanın imkânları doğrultusunda kurgular. Romanda Alev Topuz'un gençlik yılları, meslek hayatı, yaşadığı aşklar ve hayal kırıklıkları anlatılır. Yazarın ikinci romanı Vapur Düdükleri, âdeta Küçük İstasyonlar romanının devamı niteliğindedir. Romanın başkişisi Gazeteci Adam, Küçük İstasyonlar'daki Alev Topuz'dur. İlk romanda öğretmen olarak Rumeli'de bir kasabaya atanan roman kişisi, bu romanda Rumeli'den döner ve gazetecilikle meşgul olmaya başlar. Romandaki ana izlek gazetecinin, yine gazetede çalışan Pışık ve Berna ile yaşadığı aşktır. Bu aşk anlatılırken gazetecilik mesleğinin sıkıntıları, zorlukları ifade edilir. Yazarın son romanı Şarkısız Dünyaların Orkinosları'dır. Romanın başkişisi Patavatsız, gazetecidir ve önceki romanlardaki başkişilerle benzerlik göstermektedir. Romanda Patavatsız'ın yaşadığı sorunlar, sıkıntılar, aşklar ve toplumun aksayan yönleri konu edilir.
Anı kitabı olan Dağlara Giden Yollar'da yazar; Atatürk, İsmet İnönü, Cemal Gürsel, Fahri Korutürk, Adnan Menderes gibi siyasetçilere dair hatıralar ve değerlendirmelerinin yanı sıra Orhan Veli, Nurullah Ataç, Yaşar Kemal, Sait Faik, Orhan Kemal, Cahit Sıtkı gibi sanatçılara dair yazı ve hatıralara da yer verir (İldoğan 2012: 183).
Kaynakça
Işık, İhsan (2004). "Hünalp, Ayhan". Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları. C. 2. s. 920.
İldoğan, Murat (2012). Ayhan Hünalp'in Hayatı, Sanatı ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ SİNAN ULUYayın Tarihi: 24.05.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 24.05.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Üç Otuz Para | Özel Yayınları / İstanbul | 1950 | Şiir |
Küçük İstasyonlar | Bilgi Basım ve Yayınevi / İstanbul | 1954 | Roman |
Vapur Düdükleri | Dost Yayınları / İstanbul | 1962 | Roman |
Bir Martı Öttü | Yeni Matbaa / İstanbul | 1964 | Şiir |
Dağlara Giden Yollar | 3 Yayınları / İstanbul | 1974 | Hatıra |
Uzak Maviler | Ağaoğlu Yayınevi / İstanbul | 1982 | Şiir |
Şarkısız Dünyaların Orkinosları | Yazko Yayınları / İstanbul | 1983 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Kenan Mümtaz Akışık | d. 1925 - ö. 25 Ağustos 2017 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞÜKRÎ, Molla Şükrî | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Veysel Gültaş | d. 17 Ocak 1949 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | AHMET TURAN YILMAZ | d. 1927 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | GÜLPAŞA, Gülpaşa Dursun | d. 1927 - ö. 1993 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Fethi Naci Kalpakçıoğlu | d. 3 Nisan 1927 - ö. 23 Temmuz 2008 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Şerif Aktaş | d. 5 Şubat 1945 - ö. 10 Haziran 2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Leyla Erbil | d. 12 Ocak 1931 - ö. 19 Temmuz 2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | KÜRŞADOĞLU, Yakup Yeşilyurt | d. 19.11.1956 - ö. 07.12.2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Tevfik Nevzat Çağdaş | d. 1885 - ö. 1969 | Meslek | Görüntüle |
11 | Feryal Tilmaç | d. 04 Eylül 1969 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Ali (Direktör) | d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899 | Meslek | Görüntüle |
13 | İsmail Dervişoğlu | d. 1965 - ö. 25 Şubat 2015 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Aydın Engin | d. 12 Şubat 1941 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Halil Güney | d. 22 Mart 1973 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Erdoğan Tokmakçıoğlu | d. 19 Nisan 1934 - ö. 04 Eylül 2017 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Ayhan Bozfırat | d. 1932 - ö. 30 Aralık 1981 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Sami Ayhan | d. 1929 - ö. 19 Mart 1982 | Madde Adı | Görüntüle |