Abdülkadir Paksoy

(A. Kadir)
(d. 10 Mayıs 1954 / ö. -)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Malatya’nın Darende ilçesinde doğdu. Çiftçilik yapan, işçi ve çerçi olarak çalışan Mustafa Hilmi Paksoy ile ev hanımı Zeynep Hanım’ın oğludur. 1966’da Sakarya İlkokulu’nu, 1969’da Darende Ortaokulu’nu ve 1972 yılında Osmaniye Lisesi’ni bitiren Paksoy, 1979 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü, Sosyal Bilimler Bölümü’nden ve 1991 yılında Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu.

1976'da memur olarak girdiği Ankara Belediyesi’nde iki yıl çalışan Paksoy, 1979'da İzmit'te öğretmenlik görevine başladı. 1983'te İstanbul’a, Halkalı Taştepe Ortaokulu’na atandı. Öğretmenliğinin yanı sıra bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne devam etti. Iğdır, Taşburun Köy okulu öğretmenliğine atanınca hukuk öğrenimini bıraktı. 2002'de Ankara Çankaya Lisesi tarih öğretmenliğinden emekli oldu.

1987’de bir grup genç ozanla birlikte Yeni Şiir dergisini çıkardı. 16 sayı yayımlanan bu dergiyi kapatarak ürünlerini 1990’da Ümit Sarıaslan’la birlikte çıkardıkları Anadolu Ekini dergisinde yayımlamaya başladı. Anadolu Ekini, Ocak 2001’e dek aralıklarla 40 sayı yayımlandı. 2005 sonunda tek başına çıkarmaya başladığı Tan Edebiyat dergisini ise ancak 6 sayı yayımlayabildi. “Barış” adlı şiiriyle 1986 yılında TMMOB Özel Ödülü’nü, Usulca adlı kitabıyla 1992 yılında Kıyı dergisince düzenlenen “Nabi Üçüncüoğlu Şiir Ödülü”nü, “Troyalı Körpe Kiraz Dalı” şiiriyle 1993’te Yarımca Kültür Festivali Şiir Dalı birincilik Ödülü’nü, “Ankara” adlı şiiriyle 1996’da Ankara Üniversitesi’nin 50. Yılı için düzenlenen edebiyat ödüllerinde mansiyon ödülü aldı. Öte Beri adlı şiir kitabıyla 2000 yılında Şevket Aysan Şiir Ödüllerinde övgüye değer bulundu.

Şiirlerinde "A. Kadir" imzasını da kullanan Abdülkadir Paksoy; Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, BESAM ve Sanat Kurulu üyesidir.

İlk şiirleri 1977 yılında Ankara’da çıkan Gerçek dergisinde yayımlanan Abdülkadir Paksoy, daha sonraki yıllarda şiirlerini ve yazılarını Yeni Şiir, Anadolu Ekini, abece, Milliyet Sanat, Güney Rüzgârı, Tan Edebiyat gibi dergilerde yayımladı. Güneş Batarken adlı şiir kitabında yer alan şiirlerinin bir bölümü 1989'da Çekçe’ye tercüme edilen Paksoy’un Hacı Bektaş Destanı kitabında yer alan şiirlerinden bir tanesi Ekrem Ataer tarafından bestelendi.

Edebiyata başladığı ilk yıllardan itibaren Toplumcu Gerçekçilik akımı çizgisinde eserler veren Paksoy, şiirlerinde toplumcu ve lirik bir dil kullandı. Edebiyatın insanla insan arasında bir köprü olduğuna inanan şair, şiirinde kullandığı dil ve üslup ile bu anlayışını pratikte de ortaya koyma gayreti göstermiştir. Bu durumu “Ama köprülerimiz güzel olmalı. Güzellik yetmez, sağlam olmalı; yıkılmamalı bir sel suyuyla, depremle. Köprülerimiz köprü olmalı…/Hele hele olmayacak yerlere köprü kurulmamalı; boğazların güzelliğini, kentlerin estetiğini demirle, betonla bozmamalı.” mısraları ile dile getiren Paksoy'un şiirlerinde toplumcu gerçekçi anlayışın etkisiyle, tabiat ve insan, ideoloji ile birlikte harmanlanarak verilir. Bununla birlikte mesleğinin etkisiyle Paksoy'un şiirlerinde zaman zaman tarih ve tarihin gerçekliğine dair göndermelere de rastlanırken kimi zaman tarihi gerçekliklerin kullanılarak günümüz hadiselerinin kastedildiği de görülür. Ömrünün büyük bir kısmını Ankara'da geçiren Paksoy'un şiirlerinde tarihiyle, tabiatıyla, insanıyla, "bozkır kenti" olarak tabir ettiği Ankara, geniş bir yer tutar.

Kaynakça

Işık, İhsan (2004). “Paksoy, Abdülkadir”. Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: Elvan Yay. 1487-1488.

https://www.siir.gen.tr/siir/a/a_kadir_paksoy/a_kadir_paksoy.htm [Erişim Tarihi: 18.04.2019]

http://sukrukirkagac.blogspot.com/2016/02/abdulkadir-paksoy.html [Erişim Tarihi: 18.04.2019]

https://sozsanatcilari.blogspot.com/2014/04/a-kadir-paksoy.html [Erişim Tarihi: 07.05.2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ONUR HASDEDEOĞLU
Yayın Tarihi: 15.05.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Ayrılığın ve Ölümün DışındaYeditepe Yayınları / İstanbul1984Şiir
Güneş BatarkenAyko Yayınları / Ankara1986Şiir
Yenigün AryasıYeni Şiir / Ankara1988Şiir
ŞiirlerAygül Matbaası / Ankara1989Şiir
Hacı Bektaş DestanıAnadolu Ekini Yayınları / Ankara1992Şiir
UsulcaAnadolu Ekini Yayınları / Ankara1992Şiir
Kadir Bey TarihiProspero Yayınları / Ankara1994Şiir
Yaralı TemmuzArdıç Yayınları / Ankara1995Şiir
Başak ve Asma Ankara GüzellemesiE Yayınları / İstanbul1996Şiir
Pireotu (yazılar)Karşı Yayınları / Ankara1996Deneme
Tarihin TalihsizliğiÜrün Yayınları / Ankara1997İnceleme
İki Bulut Yardan AşağıAkşam Sanat Okulu Matbaası / Ankara1998Şiir
Dizelerden DenizlereKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara1999Diğer
Öte-BeriAnadolu Ekini Yayınları / Ankara2000Şiir
Anadolu AnadoluKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara2001Gezi Yazısı
Vatandaşlık ve İnsan Hakları EğitimiOKYAY Yayınları / Ankara2002Diğer
Tetik ve KalemEtikus Yayınları / İstanbul2003Şiir
Tan AğrısıTan Edebiyat Yayınları / Ankara2005Şiir
İnsana İnanTan Edebiyat Yayınları / Ankara2008Şiir
Ankara AydınlığıTan Edebiyat Yayınları / Ankara2008Şiir
Ulus Devlet ve Tarih EğitimiÖğretmen Dünyası Yayınları / Ankara2009İnceleme
Tut Elinden AydınlığınTan Edebiyat Yayınları / Ankara2011Şiir
Şiirin KıyılarındaTan Edebiyat Yayınları / Ankara2013Şiir
Complainte Amoureuse (Acı Türküsü Seven Kadının)Tan Edebiyat Yayınları / Ankara2014Şiir
Gelirse Beklediğimi SöyleyinTan Edebiyat Yayınları / Ankara2015Şiir
Bozkır Gemisi (Ankara Şiirleri)Tan Edebiyat Yayınları / Ankara2016Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Bedirhan Toprakd. 19 Temmuz 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2EKBERÎ, Ali Ekber Gülbaşd. 07.08.1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KADİMÎ/SEFİL KADİMÎ, Yusuf Kenan Gözcüd. 20.08.1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Zübeyde Seven Turand. 19 Kasım 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Abdullah Çağrı Elgünd. 20 Aralık 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KARAYİĞİT OSMAN, Osman İperd. 01.10.1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Siyami Yozgatd. 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Cenk Koyuncud. 27 Haziran 1967 - ö. 14 Mayıs 2006MeslekGörüntüle
9ALİ, Ali İhsan Gürbüzd. 01.10.1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Ender Emiroğlud. 23 Haziran 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Osman Balcıgild. 10 Temmuz 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ayten Uğuralpd. 26 Şubat 1931 - ö. 25 Temmuz 2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KÂDİRÎ, Abdülkadir Hamîdî Efendid. ? - ö. 1548Madde AdıGörüntüle
14KADİRd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KAYNARÎ, Kadir Akaland. 1934 - ö. 12.05.1989Madde AdıGörüntüle