Madde Detay
HÜRREMİ/SEFİL SEYYİD, Veliyettin Çelebi
(d. 1867 / ö. 1940)
?
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Veliyettin Çelebi, 1867 yılında dünyaya gelmiştir. Hacıbektaş Veli Dergâhı Çelebi postnişinlerinden Feyzullah Çelebi’nin oğludur. Nerede doğduğu bilinmemektedir. Büyük kardeşi Ahmet Cemalettin Çelebi’nin vefatının ardından Hacı Bektaş Veli Dergâhı’na postnişin olmuştur. Aynı zamanda dergâhın vakıf mütevellisi görevini yerine getirmiştir. 30 Teşrinisani 1341 tarih (1925) ve 677 sayılı kanunun (tekke ve zaviyelerin kapatılması hakkındaki kanun) yürürlüğe girdiği tarihe kadar da bu görevde kalmıştır. Uzun yıllar eğitim görmüş olan Veliyettin Çelebi, çevresinde oldukça bilgili ve aydın bir kişi olarak tanınmıştır. Kaynaklarda Arapça ve Farsçayı oldukça iyi düzeyde bildiği aktarılmıştır. Veliyettin Çelebi de tıpkı büyük kardeşi kendisinden önceki Hacı Bektaş Dergâhı postnişini Cemalettin Çelebi gibi Atatürk ile yakın ilişki içinde olmuş, ülkenin her yanında dergâha bağlı olan talip topluluklarına birlik bildirileri göndererek Atatürk’ün desteklenmesi için çaba sarf etmiş, ülke ve ulus bütünlüğü için uğraş vermiştir. Baki Öz, Kurtuluş Savaşı’nda Alevi – Bektaşiler adlı eserinde Atatürk’ün Veliyettin Çelebi hakkında “Çok büyük insan. Onunla konuşunca adeta ruhum yıkanıyor. Kaynak suyu gibi temiz, okyanus gibi geniş ve derin...” biçiminde bir betimlemesi olduğunu aktarmıştır. Veliyettin Çelebi, 1940 yılında vefat etmiş ve Hacı Bektaş Veli Dergâhı’ndaki Çilehane’de kendisi için yapılan türbesinde toprağa verilmiştir (Özmen 1998: 59).
Alevi-Bektaşi geleneği içerisinde doğup büyüyen Veliyettin Çelebi, Bektaşi Tarikatı’nın Çelebi koluna mensup bir ailenin çocuğu olması ve sonraki yıllarda da postnişin olarak hizmet almasının da tesiriyle şiirlerinde Alevi - Bektaşi inancını ve tasavvufunu konu edinmiştir. Şiirlerini hece ölçüsüyle kaleme alan Veliyettin Çelebi’nin tasavvufu ve Bektaşi Tarikatı’nın derinlemesine bilen bir kişi olduğunu şiirlerinden anlamak mümkündür. Şiirlerinde “Hürremi” ve “Sefil Seyyid” mahlaslarını kullanan şair, akıcı ve etkili bir söyleyişe sahip olduğu gibi dili de sade ve anlaşılırdır. Arapça ile Farsça bilmesinin ve tasavvufi yönünün de etkisiyle şiirlerinde zaman zaman yabancı sözcüklere yer vermişse de bunlar yaygın ve bilinen kelimelerdir. Veliyettin Çelebi’nin şiirlerinin bir kısmı vefatından sonra oğlu Cemalettin Ulusoy tarafından hazırlanan Pirevinden Nefesler adlı kitapta yayımlanmıştır (Özmen 1998: 59-62).
Kaynakça
Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. 5. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. BÜLENT AKINYayın Tarihi: 21.08.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 21.08.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Galiesgar Gafurov-Çığtay | d. 16 Eylül 1867 - ö. 20 Ağustos 1942 | Doğum Yılı | Görüntüle |
2 | FAKİR/FAKİRÎ, Cafer Serim | d. 1867 - ö. 1932 | Doğum Yılı | Görüntüle |
3 | CEMÂL, Yûsuf Cemâl Molla Bey | d. 1867 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
4 | CEMALİ/SELMAN, Selman Cemali Baba | d. ? - ö. 1940\'lar | Ölüm Yılı | Görüntüle |
5 | Ali Hüseyin (Hüseyinzâde) Turan | d. 8 Mart 1864 - ö. 17 Mart 1940 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
6 | HACI RAMAZAN | d. ? - ö. 1940 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
7 | AHMED CELALEDDİN DEDE, Ahmet Celalettin Baykara | d. 1853 - ö. 1946 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
8 | KÂŞİF, Mehmet | d. 1874 - ö. 1929 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
9 | KUL FAKİR ALİ, Ali Oymak | d. 1860? - ö. 1938 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
10 | KÜÇÜK, Güccük Abdal | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
11 | BALIM SULTAN, Hızır Bali | d. 1462 ? - ö. 1516 ? | Madde Adı | Görüntüle |
12 | BÎKESÎ, Bîkesî Hüseyin Efendi | d. ? - ö. 1604 | Madde Adı | Görüntüle |