İrem Uşar

(d. 23 Temmuz 1975 / ö. -)
Editör, Yazar, Muhabir
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Sırasıyla İlhami Ahmed Örnekal İlkokulu, Notre Dame da Sion'un ortaokulu ve lisesinde öğrenim gördü. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon Sinema Bölümünden mezun oldu. Muhabirlik, editörlük ve metin yazarlığı yaptı. Çocuk Edebiyatı ile yakından ilgilenen İrem Uşar, Kuuzu ve Lunapark Ailesi (2011) adlı kitabıyla Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği (ÇGYD) Yılın En İyi Çocuk Öyküleri Kitabı 2011 Jüri Özel Ödülü’ne layık görüldü. Uzun yıllar tai chi çalışan yazar, İstanbul’da yaşamakta ve yazı çalışmalarını burada sürdürmektedir.

Çocuk edebiyatımızın başarılı yazarlarından biri olan İrem Uşar, bu sahada hem çocukların psiko-sosyal gelişimine hem de onların pedagojik gelişimlerine katkı sağlayacak nitelikli kitaplar kaleme almıştır. Yazarın bambaşka insanları ve onların hayatlarını genç kahramanının mektuplarıyla buluşturup, hepsinin hayatlarını ayrı birer öykü tadıyla tek çatı altında topladığı Ayrıkotu (2018) adlı ilk romanı; bir gencin yaşamındaki özel bir döneme, onun saklanmak ve erişmek, silikleşmek ve görünür olmak arasındaki gelgitine tanıklık etmekle birlikte okuru gerçeklik ve hayal dünyası arasında usulca gezdirmektedir. İnsanın karmaşık duygu durumlarını, iç hesaplaşmalarını ustalıkla çözen romana İstanbul’un birbirinden farklı ve özel mekânları ev sahipliği yapmaktadır. Sarıdoğan, bu eser ekseninde yazarı şu cümlelerle değerlendirmiştir: "İrem Uşar, son derece sakin fakat bir o kadar da dinamik bir üsluba sahip. Bu sayede hem her bir ayrıntıya hiç sıkılmadan ve lafı uzatmadan onunla birlikte dalmamızı, hem de kısa kesitler ile çok sayıda karakteri ve olayı sıkılmadan okumamızı sağlıyor. Bunu başarıyla yapamasaydı, orta uzunluktaki bir kitaba bu kadar farklı kişi, mekan ve olay sığdırılamamakla birlikte böylesi bir 'hikayeler silsilesi' de sıkılmadan okunamazdı." (Sarıdoğan 2016).

İrem Uşar, 2010’da Belçika’nın Antwerp kentinde kaldığı yazarevinde, Assos yakınlarındaki Sivrice Deniz Feneri için Fenerden Taşınan Işık (2011) adlı resimli çocuk kitabını kaleme almıştır. Yazar, bu ilk çocuk kitabını gerçek bir deniz feneri üzerine kurgulamış; kültürel mirasın en bilindik, en sempatik sembollerinden olan deniz fenerlerini, teknolojik gelişmelerin değiştirdiği hayatlarımızda yitirilen değerlerin simgesi olarak, öykünün merkezine yerleştirmiştir. Yakın arkadaşları hayvanlar olan, doğayla iç içe yaşayan küçük bir çocuğun hayatının kısa bir dönemine tanıklık ederken, onun fenerin ışığıyla kurduğu duygusal ilişkiyi, masalsı bir anlatımla ele almıştır. Ardından, gülümseten aile öykülerini içtenlikle kaleme aldığı Kuuzu ve Lunapark Ailesi (2011)'nde İrem Uşar, ailesinden renkli insanların anılarını, yine o denli renkli bir dille öyküleştirmiştir. Çoğunlukla “komik dede” Ahmet Bey’in başrolde olduğu birbirinden eğlenceli on üç öykü, günümüzde özlemi duyulan aile neşesine, yaşama sevincine tanıklık etmektedir. Zıtlıklar üzerine düşündüren Lataşiba (2013) adlı çocuk romanıyla adından söz ettiren yazar, Uykusunu Arayan Çocuk (2016)'ta ise uykuya dalamayan bir çocuğun yarı mahmur yolculuğunu eğlenceli ve şiirsel bir üslupla dile getirmiştir. Bir çocuğun çizgilerle derdini konu edinen Düz Çizgi Tepetaklak (2018) doğadaki çeşitliliğe ve renkliliğe rağmen insan eliyle yaratılan yaşamın tekdüzeliğini düşündüren kitaptır. Yazar, felsefi okumaların kapısını aralamakla birlikte toplumsal kalıpları ve düzen kavramını zekice sorgulamaktadır. Doğayı ve insanları derinlemesine gözlemleyerek öyküleştiren İrem Uşar, sade ve akıcı üslûbuyla ön plana çıkmış; öykülerinde özellikle nesiller arası iletişim, aile bağları, yaşama sevinci gibi tema ve izlekleri içtenlikle işlemiştir.

Kaynakça

Sarıdoğan, Koray (2016). "İrem Uşar ve ‘Ben Ayrıkotu’ Üzerine". Kalem-Kahve-Klavye. 8 Ocak 2016. http://kalemkahveklavye.com/2016/01/irem-usar-ve-ben-ayrkotu-uzerine-koray.html [Erişim Tarihi: 27. 07. 2019]

Uşar, İrem (2011). Fenerden Taşınan Işık. İstanbul: Günışığı Kitaplığı.

http://gunisigikitapligi.com/kisiler/irem-usar/ [Erişim Tarihi: 27. 07. 2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İSA KOYUNCU
Yayın Tarihi: 05.08.2019
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Fenerden Taşınan IşıkGünışığı Kitaplığı / İstanbul2011Hikâye
Kuuzu ve Lunapark AilesiGünışığı Kitaplığı / İstanbul2011Hikâye
Lataşiba: İki Kentin ArasındaGünışığı Kitaplığı / İstanbul2013Roman
Ayrıkotuİletişim Yayınları / İstanbul2015Roman
Uykusunu Arayan ÇocukGünışığı Kitaplığı / İstanbul2016Hikâye
Düz Çizgi TepetaklakGünışığı Kitaplığı / İstanbul2018Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Doğum YeriGörüntüle
2ŞÂKİR, Cerrâh Şâkir Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
3ŞÂHÎ, Şehzâde Bayezidd. 1527 - ö. 1562Doğum YeriGörüntüle
4Ferhat Ünlüd. 05 Ekim 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5EYYUBÎ, Eyyup Demirerd. 03.03.1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Bahar Asland. 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Hüseyin Hatemid. 12 Aralık 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
8İbrahim Demircid. 20 Ağustos 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Dursun Ege Göçmend. 20 Şubat 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Önay Sözerd. 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Metin Balayd. 22 Ekim 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Nermi Uygurd. 15 Ocak 1925 - ö. 21 Şubat 2005Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İrem Uzunhasanoğlud. 27 Ağustos 1983 - ö. ?Madde AdıGörüntüle