Madde Detay

1173/1759-60 yılında Akka’da doğdu (Küçük 1995: 188). Asıl adı Hasan Kâmil’dir. Enderun’da yetiştiği için Enderunlu Hasan Kâmil Bey olarak tanındı. Akkâ muhafızı Tâhir Ömer’in torunu ve Tâhir Ali Bey’in oğludur. Sultan I. Abdülhamid zamanında (1174-1789) devlete isyan eden dedesinin ve babasının idam edilmesiyle Cezayirli Gazi Hasan Paşa tarafından kardeşi Fâzıl Hüseyin Bey’le birlikte İstanbul’a getirildi. Kardeşiyle birlikte Enderun’a alınarak iyi bir öğrenim gördü. Sarayda Seferli koğuşunda görevli iken 1201/1786-87 yılında vefat etti. Vefat ettiğinde yirmi sekiz yaşında idi. 

Osmanlı Müellifleri (Mehmed Tâhir 2000: 371)’ne göre orta dereceli bir şairdi. Mehmed Âkif (Uysal Bozaslan 2012: 2564), asrının ender şairlerinden olabilecekken vefat ettiğini belirttikten sonra şiirlerinin ve eserlerinin kaybolduğunu söylemektedir. Fatîn (Çifçi yty.: 353), Tayyarzâde Atâ (Arslan 2010: 547-548) ve Mehmed Âkif (Uysal Bozaslan 2012: 2564)’te matla beyti eksik bir gazeli yer almaktadır.

Arslan, Mehmet (hzl.) (2010). Tayyâr-zâde Atâ Osmanlı Tarihi, Târîh-i Enderûn. C. 4. İstanbul: Kitabevi Yay. 547-548.

Bursalı Mehmed Tâhir (2000). Osmânlı Müellifleri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay. 371.

Çifçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatîn Davud Hâtimetü’l- Eş‘âr (Fatîn Tezkiresi). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 26.05.2014]. 353.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 840-841.

Küçük, Sabahattin (1995). “Enderunlu Fâzıl”. İslâm Ansiklopedisi. C. 11. İstanbul: 1995: 188-189.

Oğraş, Rıza (hzl.) (2001). Esad Mehmed Efendi ve Bağçe-i Safâ-Endûz’u İnceleme-Metin. Burdur: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10734,bahcepdf.pdf?0 [erişim tarihi: 02.04.2014]. 153.

Şemsettin Sami (1996). Kâmûsu’l-‘Alâm. Tıpkıbasım. C. 5. Ankara: Kaşgar Neşriyat Yay. 3816.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). C. 5. “Kâmil Hasan Bey”. İstanbul: Dergâh Yay. 132.

Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2004). “Kâmil”. C. 5. Ankara: AKM Yay. 310.

Uysal Bozaslan, Seda (2012). “Enderunlu Mehmet Âkif’in Mir’ât-i Şi’r Adlı Tezkiresinin Muhtasar Bir Nüshası”. Turkish Studies=Türkoloji Araştırmaları 7 (2): 2531-2568. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/503051239_142Uysal%20Bozaslan%20Seda_S-2531-2568.pdf [erişim tarihi: 26.05.2014]. 2564.

Gazel

Âferinler yine koz bekcisine

Seyr idenler didiler cümle belî

Pehlivân böyle gerekdür hakkâ

Şimdi meydânun odur bî-bedeli

Tutışan kimdir anunla acabâ

Birinin var ise gelmiş eceli

Berk-i hâtif gibi tâbun göricek

Âteş-i darb ile yandı Fereli

Aldı koz bekcisi meydânı yine

Ayagı yer mi basar hîç Tekeli

Kâmilün oldı hoş-âyende yine

Pehlivânâne bu zîbâ gazeli

(Uysal Bozaslan, Seda (2012). “Enderunlu Mehmet Âkif’in Mir’ât-i Şi’r Adlı Tezkiresinin Muhtasar Bir Nüshası”. Turkish Studies=Türkoloji Araştırmaları 7 (2): 2531-2568. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/503051239_142Uysal%20Bozaslan%20Seda_S-2531-2568.pdf [erişim tarihi: 26.05.2014]. 2564).