KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat

(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.

Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.

Kaynakça

Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.

Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.

Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor AraştırmalarıMayıs. 3 (262): 5970.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TÂ'İB, İsmail Tâ'ib Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Yusuf Alperd. 10 Mart 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4TÂ'İB, İsmail Tâ'ib Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Yusuf Alperd. 10 Mart 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7TÂ'İB, İsmail Tâ'ib Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Yusuf Alperd. 10 Mart 1956 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10TÂ'İB, İsmail Tâ'ib Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11Yusuf Alperd. 10 Mart 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
13TÂ'İB, İsmail Tâ'ib Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yusuf Alperd. 10 Mart 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TÂ'İB, İsmail Tâ'ib Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Yusuf Alperd. 10 Mart 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?Madde AdıGörüntüle