KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat

(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.

Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.

Kaynakça

Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.

Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.

Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor AraştırmalarıMayıs. 3 (262): 5970.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RUHSAT, Mehmed Ruhsat Efendid. ? - ö. 1727-28Doğum YeriGörüntüle
2Zeynep Delavd. 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4RUHSAT, Mehmed Ruhsat Efendid. ? - ö. 1727-28Doğum YılıGörüntüle
5Zeynep Delavd. 1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7RUHSAT, Mehmed Ruhsat Efendid. ? - ö. 1727-28Ölüm YılıGörüntüle
8Zeynep Delavd. 1980 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10RUHSAT, Mehmed Ruhsat Efendid. ? - ö. 1727-28MeslekGörüntüle
11Zeynep Delavd. 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
13RUHSAT, Mehmed Ruhsat Efendid. ? - ö. 1727-28Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Zeynep Delavd. 1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RUHSAT, Mehmed Ruhsat Efendid. ? - ö. 1727-28Madde AdıGörüntüle
17Zeynep Delavd. 1980 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle