KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat

(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.

Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.

Kaynakça

Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.

Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.

Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor AraştırmalarıMayıs. 3 (262): 5970.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2YAVUZER, İhsan Yavuzerd. 01.02.1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hande Koçakd. 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5YAVUZER, İhsan Yavuzerd. 01.02.1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hande Koçakd. 1982 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8YAVUZER, İhsan Yavuzerd. 01.02.1960 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Hande Koçakd. 1982 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11YAVUZER, İhsan Yavuzerd. 01.02.1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Hande Koçakd. 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14YAVUZER, İhsan Yavuzerd. 01.02.1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hande Koçakd. 1982 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17YAVUZER, İhsan Yavuzerd. 01.02.1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hande Koçakd. 1982 - ö. ?Madde AdıGörüntüle