KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat

(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.

Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.

Kaynakça

Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.

Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.

Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor AraştırmalarıMayıs. 3 (262): 5970.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Nevin Soysal Aydınd. 16 Ocak 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2COŞKUNÎ, Ümit Karamand. 01.01.1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NUSRET, Mehmed Nusret Beyd. 1833 - ö. 1854Doğum YeriGörüntüle
4Nevin Soysal Aydınd. 16 Ocak 1962 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5COŞKUNÎ, Ümit Karamand. 01.01.1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6NUSRET, Mehmed Nusret Beyd. 1833 - ö. 1854Doğum YılıGörüntüle
7Nevin Soysal Aydınd. 16 Ocak 1962 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8COŞKUNÎ, Ümit Karamand. 01.01.1955 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9NUSRET, Mehmed Nusret Beyd. 1833 - ö. 1854Ölüm YılıGörüntüle
10Nevin Soysal Aydınd. 16 Ocak 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
11COŞKUNÎ, Ümit Karamand. 01.01.1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
12NUSRET, Mehmed Nusret Beyd. 1833 - ö. 1854MeslekGörüntüle
13Nevin Soysal Aydınd. 16 Ocak 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14COŞKUNÎ, Ümit Karamand. 01.01.1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NUSRET, Mehmed Nusret Beyd. 1833 - ö. 1854Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Nevin Soysal Aydınd. 16 Ocak 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17COŞKUNÎ, Ümit Karamand. 01.01.1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18NUSRET, Mehmed Nusret Beyd. 1833 - ö. 1854Madde AdıGörüntüle