KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat

(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.

Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.

Kaynakça

Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.

Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.

Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor AraştırmalarıMayıs. 3 (262): 5970.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sadullah Paşad. 1838 - ö. 1891Doğum YeriGörüntüle
2Bilsen Başarand. 13 Mayıs 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Sadullah Paşad. 1838 - ö. 1891Doğum YılıGörüntüle
5Bilsen Başarand. 13 Mayıs 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Sadullah Paşad. 1838 - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
8Bilsen Başarand. 13 Mayıs 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Sadullah Paşad. 1838 - ö. 1891MeslekGörüntüle
11Bilsen Başarand. 13 Mayıs 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
12HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Sadullah Paşad. 1838 - ö. 1891Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Bilsen Başarand. 13 Mayıs 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sadullah Paşad. 1838 - ö. 1891Madde AdıGörüntüle
17Bilsen Başarand. 13 Mayıs 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle