Madde Detay
KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat
(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.
Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.
Kaynakça
Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.
Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.
Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.
Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor Araştırmaları. Mayıs. 3 (262): 5970.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLANYayın Tarihi: 15.03.2019Güncelleme Tarihi: 15.08.2022
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 15.03.2019Güncelleme Tarihi: 15.08.2022
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | GÜRYANÎ, Şeref GÜR | d. 1950 - ö. 27.06.2010 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NİHANÎ (BARDIZLI), Mustafa Gedik | d. 1885 - ö. 14.03.1967 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ÇİFTLİKÇİ UMMANÎ, Hanifi Örs | d. 1966 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | GÜRYANÎ, Şeref GÜR | d. 1950 - ö. 27.06.2010 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | NİHANÎ (BARDIZLI), Mustafa Gedik | d. 1885 - ö. 14.03.1967 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ÇİFTLİKÇİ UMMANÎ, Hanifi Örs | d. 1966 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | GÜRYANÎ, Şeref GÜR | d. 1950 - ö. 27.06.2010 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | NİHANÎ (BARDIZLI), Mustafa Gedik | d. 1885 - ö. 14.03.1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ÇİFTLİKÇİ UMMANÎ, Hanifi Örs | d. 1966 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | GÜRYANÎ, Şeref GÜR | d. 1950 - ö. 27.06.2010 | Meslek | Görüntüle |
11 | NİHANÎ (BARDIZLI), Mustafa Gedik | d. 1885 - ö. 14.03.1967 | Meslek | Görüntüle |
12 | ÇİFTLİKÇİ UMMANÎ, Hanifi Örs | d. 1966 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | GÜRYANÎ, Şeref GÜR | d. 1950 - ö. 27.06.2010 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | NİHANÎ (BARDIZLI), Mustafa Gedik | d. 1885 - ö. 14.03.1967 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | ÇİFTLİKÇİ UMMANÎ, Hanifi Örs | d. 1966 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | GÜRYANÎ, Şeref GÜR | d. 1950 - ö. 27.06.2010 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | NİHANÎ (BARDIZLI), Mustafa Gedik | d. 1885 - ö. 14.03.1967 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ÇİFTLİKÇİ UMMANÎ, Hanifi Örs | d. 1966 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |