Ümran Dağaşan Özlük

Çoruh\'un Kızı
(d. 23 Mayıs 1954 / ö. -)
Dr. Mikrobiyoloji, Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı , Roman Yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum/Oltu’da dünyaya geldi. Baba adı Adil, ana adı Makbule’dir. Altı kardeşin dördüncüsüdür. Oltu 25 Mart İlkokulu'nu, Oltu Ortaokulu'nu ve Oltu Lisesi'ni bitirdi. Liseden sonra, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü'nden başarıyla mezun oldu. Aynı üniversitede yüksek lisans yaptı. 1976'da Gülhane Askeri Tıp Akademisi Biyoloji Enstitüsü ARGE Araştırma Laboratuvarı'nda göreve başlayan Ümran Dağaşan Özlük, 1983'te Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji dalında ABD’de ihtisas yapıp asistan oldu (Özlük 2019).

1986'da Kırıkkale Devlet Hastanesi’nde Dr. Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı olarak göreve başladı. 1993'te Dr. Yusuf Kenan Özlük ile evlendi. 2002’de Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi'ne kurucu başhekim yardımcısı olarak atanarak hastanenin daha aktif hâle getirilmesi için önemli çalışmalar yürüttü. Aktif çalışırken yarı zamanlı olarak şahsına ait Özel Merkez Tıbbi Tahlil Laboratuvarı'nı da yönetti. 28 Temmuz 2008 tarihinde emekli olduktan sonra tam zamanlı olarak Kırıkkale Hilal Hastanesi'nde ve kısmi zamanlı olarak da Kırıkkale Özel Yaşam Tıp Merkezi'nde çalıştı. Emekli olduktan sonra İzmir merkezde ve Balıkesir’in Edremit ilçesinde yaşamakta olan Ümran Dağaşan Özlük, Türkçe dışında iyi derecede İngilizce bilmektedir (Özlük 2019).

Ümran Özlük, çocukluğundan itibaren dedesinden dinlediği İstiklal Savaşı ve yakın tarih hatıralarına, halk edebiyatı geleneği içinde önemli yeri olan anlatmaya dayalı halk edebiyatı verimlerine karşı özel bir ilgi duyar. Muhayyilesi, ailesinin yaşanmış hikâyeleriyle şekillenir. Öyle ki dedesinden dinlediği, çoğu dedesinin ve aile büyüklerinin Kafkasya’da ve Kuzeydoğu Anadolu’da yakın tarihte yaşadığı trajik olayları yazıya aktarmak fikri çok küçük yaşlarda zihninde yer eder. Bir tıp doktoru olmasına rağmen, edebiyat her zaman öncelikleri arasında olur. Bu amaçla yazacağı nehir roman serisine malzeme olacak bilgileri yıllar içinde titizlikle derler, biriktirir. Kış Güneşi (2017) adlı romanı derlemiş olduğu tarihî malzemenin ilk kitabıdır (Özlük 2019).

Yazar ve akademisyen İlber Ortaylı Kış Güneşi romanının takdim yazısında eserle ve dolaylı olarak yazarla ilgili şu değerlendirmelerde bulunur: “Kış Güneşi” bizim yurt coğrafyasında az tanıdığımız bir bölgede geçiyor. 19. yüzyıl ve 20. yüzyıl dönemecindeki Türkiye tarihinin hareketliliği içinde bu bölgenin nelere tanık olduğunu pek öğrenemedik. Belki bundan yarım asır önce Şevket Süreyya Aydemir’in “Suyu Arayan Adam” adlı eserinde Birinci Dünya Savaşındaki Doğu Anadolu ve Kafkaslar birlikte tasvir edildikten sonra bu tip bir edebiyatın noksanlığı hep hissedildi. Ümran Dağaşan Özlük’ün “Kış Güneşi” böyle bir ailenin göçünü, ortam değişimini anlatıyor. Tarihi sadece kuru tarih çalışmalarından öğrenemeyiz ve Türkiye halkının dramı henüz edebiyatın konusu oluyor.” Ortaylı, Ümran Dağaşan Özlük’ün eserinin Türk edebiyatında eksikliği hissedilen yerine işaret ederken bundan sonraki çalışmaların da ipucunu vermektedir.

Serinin ikinci kitabı 2022 yılında yayımlanan Kırk Kara Yıl adlı romandır. Kış Güneşi’nde yaşananlar, anılarıyla, acılarıyla Kırk Kara Yıl’da da akmaya devam eder.  

Serinin üçüncü kitabı da yayına hazırlık aşamasındadır. Roman yazarı Özlük, şiirle de ilgilidir. Bir kısım şiirleri antolojilerde yayımlanmıştır (Özlük 2019). 

Kaynakça

Özlük, Ümran Dağaşan (2022). [Temel Vural tarafından yapılan mülakat, Ümran Dağaşan’ın kendisi hakkında gönderdiği bilgi notları].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: TEMEL VURAL
Yayın Tarihi: 04.07.2019
Güncelleme Tarihi: 08.03.2023

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kış Güneşi, Göç 1. KitapKanas Yayınları / İstanbul2017Roman
Kırk Kara YılÇoban Yayınları / İstanbul2022Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KEMÂLÎ, Ali Kemâlî Paşa, Erzurumlud. 1819 - ö. 1898Doğum YeriGörüntüle
2DİVANÎ, Cemal Alperd. 01.02.1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hande Koçakd. 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Kadri Öztopçud. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ABBAS GÜLELİYEVd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hasan Yiğitd. 15 Ekim 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Attilâ Damard. 01 Ocak 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Adnan Gizd. 1914 - ö. 13 Haziran 1989MeslekGörüntüle
9Altay Martıd. 28 Şubat 1963 - ö. 05 Aralık 2017MeslekGörüntüle
10İbrahim Oluklud. 25 Kasım 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Emine Sevgi Özdamard. 10 Ağustos 1946 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Adnan Satıcıd. 17 Haziran 1962 - ö. 13 Şubat 2007Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13REFİKA TANRIVERDİ KIZI ALİSGANDAROVAd. 1981 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14AĞCA GÜLAĞCA KIZId. 1890 - ö. 1971Madde AdıGörüntüle
15GENDAP HACI KIZI SAİBOVAd. 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle