KERİM (NİHALÎ, NİHAL)

(d. ?/1834 - ö. ?/1905)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Kerim, Tarsus’un Muzur (Damlama) köyünde 1834 yılında doğmuştur. Şiirlerinde Nihâl, Nihâli, Âşık Nihâli, mahlaslarını kullanan şair, ailesinin fakirliği sebebiyle okuma imkânı bulamamıştır. Sekiz yaşında çobanlık yapmaya başlamıştır. Saz çalmayı on yaşında öğrenmiş; şairliğe, gördüğü bir rüyadan ve bu rüyada içtiği badeden sonra başlamıştır. Kışları köyünde, yazları Hasan Dağı yaylasında geçiren şair, 1905’te Hasan Dağı’nda ölmüştür. Mezarı bilinmemektedir (Aksoy 2006: 38). 

Sazıyla köyleri dolaşmış, köy düğünlerinde saz çalmış, birçok şâirle de atışmalar yapmıştır. Okuyup yazmayı yirmi yaşından sonra kendi kendine öğrenmiştir. Âşık Kerim’in en belirgin vasfı âşıklığıdır. Âşıklığı, yalnız, şiirleriyle sınırlı değildir. O, ruhuyla âşıktır. En güzel şiirleri de aşk konusundaki şiirleridir. Âşık Kerim, halk edebiyatımızın hemen her şekillerinde örnekler vermiştir. Ona asıl şöhretini sağlayan şiirler ise aşk konusunda yazdıkları ile Sivastopol, Ermeni, Hacın destanları olmuştur (Aksoy 2006: 38).

 

Kaynakça

Aksoy, Halil (2006). Tarsus Şairleri 1. Mersin: Tarsus Beldiyesi Yay.

Toros, Taha (1939). "Muzurlu Kerim (Âşık Nihalî)", İçel (Mersin Halkevi Dergisi).  21: 6-14.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÖZDE TEKİN
Yayın Tarihi: 16.12.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Derler

Ulûm-ı ferzendi bilmeyenlere

Hele sen bu ilmi belle mi derler?

Yüreği taş olmuş, kalağı mermer

İçi boş kafaya kelle mi derler?

 

İnsanın ahvali bilinmez fakat

İrfanda noksandır, akılda sakat

Okutan hocadan olmazsa tokat

Bizim vurmamıza sille mi derler?

 

Dalâlet merci’ne kurb-ı insanı

Bülbül kafesinde bilmez lisanı

Sengistan eylese dört bir vatanı

Ötme bilmez kuşa kalle mi derler?

 

Acaip bir iştir Nihalî görse

Nasihat babında her sözü derse

Allah’ın kelâmın mekruh ederse

Böyle bir deyyusa mola mı derler?

Aksoy, Halil (2006). Tarsus Şairleri 1. Mersin: Tarsus Beldiyesi Yay. 39.

 

Gözlerin

Methedeyim kirpiğin hilâl kaşların

İnciyi mercanı değer gözlerin

Yedi padişahlık hem yedi kral

Tunus, Âl’Osman’ı değer gözlerin

 

Deste gül vereyim nazik eline

Dök siyah saçını ince beline

Acem’i, Bağdad’ı versem yoluna

Sivas, Elbistan’ı değer gözlerin

 

Sorsam ki o dilberin adı ne

Bir buse verse de baksam tadına

Kalır ise Mekke ile Medine

Mısır, Hindistan’ı değer gözlerin

 

Âşık Kerim methediyor zatını

Gel yayla ver ak göğsünün katını

Bedel olmaz bin İngiliz altını

Şam’ı, Gürcistan’ı değer gözlerin

Aksoy, Halil (2006). Tarsus Şairleri 1. Mersin: Tarsus Beldiyesi Yay. 40.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AVŞARÎd. 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KADİR BABA, Kadir Kartald. 1932 - ö. 25.05.2001Doğum YeriGörüntüle
3SADIK, Sadık Metind. 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4VÂFÎ, Osman Vâfî Efendid. 1834-35 - ö. 1890-91Doğum YılıGörüntüle
5ZİHNÎ, İsmail Zihnî Efendid. 1834 - ö. 1886-87Doğum YılıGörüntüle
6RECÂÎ, Muhammedd. 1834 - ö. 1907Doğum YılıGörüntüle
7DİLAVER AĞAd. ? - ö. 1900-1905?Ölüm YılıGörüntüle
8FECRÎd. ? - ö. 1905-06’da hayattaÖlüm YılıGörüntüle
9FİGÂNÎ, Silleli Osmand. 1863 - ö. 1904-1905Ölüm YılıGörüntüle
10ŞEYHÎ/ŞEVKÎ, Mehmet Şeyhîd. 1815 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11DEVRÂNÎ, Mirzad. 1865 - ö. 1915Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12DEDEMOĞLUd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HAYRETTİNd. 1899 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14MİSALÎ, Adem Aslandoğand. 1967 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KEMAL, Kemal Özgürd. 1943 - ö. 12.07.2012Madde AdıGörüntüle