Madde Detay
Yusuf Koç
(d. 01 Ocak 1955 / ö. -)
Şair, Yazar, Oyuncu, Senarist, Yönetmen
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Sivas’ın Sarıdemir Köyü’nde Koç ailesinin ilk çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Turan Bey, annesi Feruza Hanım’dır. On bir nüfuslu bir ailede büyüyen Koç’un çocukluğu Sivas’ta iki odalı ahşap bir evde yedi kardeşi, babaannesi, anne ve babasıyla birlikte geçti. On bir nüfusun geçimine anne-babanın kazancı yetmediği için Yusuf, fırsat buldukça simit satıp ayakkabı boyayarak ailesine yardım ediyordu.
İlkokulu Sivas İstiklal İlkokulu’nda tamamladı. Ardından babasının da yönlendirmeleriyle cebir, fizik, trigonometri, tezyini ve teknik resim, elektrik, genel teknoloji, matematik ve Türkçe gibi alanlardaki eğitimleriyle döneminde öne çıkan Ulaştırma Bakanlığına bağlı Sivas Mesleki Sanat Okulu’na gitti. Okulda başarısı ve ahlakıyla dikkat çeken Koç, o yıllarda yılın sporcusu seçildi ve üçüncü ligde futbol oynamaya başladı. Okulun bitmesiyle Sivas Tüdemsaş Fabrikası’nda işe başladı. Babasının ısrarları ile erken bir evlilik yapan Koç’un futbol ve yüksekokul hayalleri son buldu. Bu dönemde okuma ve yazmanın onda bir tutku hâline geldiği Koç, yazdığı tiyatro oyunlarını sahnede seyirci karşısında canlandırdı. Ancak yine de profesyonel bir eğitimin eksikliğini hisseden yazar, özel hocalardan altı yıl anatomi, tıp, psikoloji, sosyoloji ve diksiyonel Türkçe eğitimleri aldı. Bu eğitimler esnasında, Tiyatro ve Diksiyon Bilgisi isimli kitabını hazırladı. Ardından 1984’te Kültür Bakanlığı’na bağlı Sivas Atatürk Kültür Merkezi’nde Tiyatro Birim Başkanlığı’na getirildi. Kendi kitabından eğitimler vermeye başlayan yazar, her kesimden yüzlerce öğrenci yetiştirdi. Aynı yıllarda İstanbul TRT’nin, Sivas Kongre Binası’nda çekeceği üç bölümlük belgesel için öğrencileriyle beraber ilk defa kamera karşısına geçip çekimlere katıldı.1990’lı yıllarda yazdığı Bolivya Okulu; Sivas, Urfa ve Burdur’da, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bazı okullar tarafından ödüllendirildi. Arkasından “Yedi Cüceler Devler Ülkesinde” oyunu Sivas Kültür Merkezi’nde gösterildi. 1992 SSK emekliliğinin ardından İstanbul’a yerleşti. İslamoğlu Yayıncılık’ın icra heyetinde yer aldı, sesli yayınlar ve yayınlar editörlüğüne getirildi. Bu sırada piyasadaki yeşil pop ismiyle şöhret bulan ezgileri çeşitli sanatçılara yaptırarak şirket adına albümler çıkarmaya başladı. Bu arada çok tanınan "İnfilak", "Bir Güneş Doğuyor" albümlerinin güftelerine imzasını attı. 1993’te 36 güftesi bestelendi. İstanbul’da başlayan sesli yayınlar görevi bu kez Konya’da devam etti. Bölgesel bir radyonun genel müdürlüğüne getirtilerek çalışmaya başladı. Türkiye genelinde 600 radyoda, hazırladığı 1750 paket radyo programı gerçekleştirildi. Bu tarihlerde Konya’nın bölgesel televizyonu Kontv’de genel koordinatörlük, genel sanat danışmanlığı ve program müdürlüğü yaptı. 1996’da Esra Film’in yapımcılığında, merhum yönetmen Yücel Çakmaklı’nın yönettiği, Çetin Tekindor’la başrolünü üstlendiği “Son Türbedar” filmiyle ikinci kez kamera karşısına geçti. Aynı yıl içerisinde peş peşe "Kumarbaz", "Kuşeller" ve "Aybüke" filmlerinde oynadı. 1997-1998 yılları arasında Avrupa’da beş ülkede ve değişik eyaletlerde son yüzyıldaki ekonomik gelişmeler üzerine konferanslar verdi. 2006’da Kontv için, kendi yazıp yönettiği “Anamas Efsanesi” isimli uzun metrajlı filmi çekti. 2009’da Konya’nın Bozkır ilçesinde “Bozkır’da Ayışığı” adlı uzun metrajlı filmi yazdı ve yönetti. 2014’te Yeni Konya Gazetesi’nde kültür-sanat editörü olarak tam sayfa yazmaya başladı. 2016’da Konya Büyük Şehir Belediyesi’nin açmış olduğu Kılıçarslan Gençlik Merkezi’nde, üç ayrı üniversiteden toplamda 300 öğrenciye drama, diksiyon, beden dili, senaryo ve sinema dersleri verdi. 2017’de Pusula Gazetesi’nde kültür-sanat editörü olarak tam sayfa yazmaya başladı. 2017’de İstanbul Film Yapımcılar Birliği’nin önerisi ve sipariş üzerine TRT’ye 30 bölümden oluşan “Yusuf” isimli bir dizi filmin senaristliğini yaptı. 2017 yılı içinde Konya İl Millî Eğitim Müdürlüğü ve Burç Yayınları’nın ortak projesi kapsamında sekiz ayrı şehirdeki altmış dört lisede dikkat eksikliği eğitimleri üzerine konferanslar düzenledi. Yaptığı çalışmalar pek çok kez ödüle layık görülen yazar, 2011’de Selçuk Üniversitesi bünyesinde hazırlanan "Hafi" isimli kısa film çalışmasıyla Uluslararası 10. Kar Film Festivali’nde, en iyi kısa film ve başroldeki performansıyla en iyi erkek oyuncu ödüllerinin sahibi oldu. 1994’te "Bolivya Okulu" ve "Yedi Cüceler Devler Ülkesinde" adlı oyunlarının film senaryosuna uyarlanmış hâli Esra Film Şirketi’nce en iyi senaryo olarak ödüllendirildi. Kızıldağın Efsanesi adlı gençlik romanı 1998’de Türkiye İş Bankası tarafından Gençlik Ödülü’ne layık görüldü. Koç, şu an Mustafa Kemal Atatürk’ün Sivas’a gelişinin 100. yılı münasebetiyle Sivas İl Kültür Turizm Müdürlüğü’nce gelen bir teklif üzerine uzun metrajlı bir drama-belgesel çalışması yapmaktadır. Proje; Sivas Valiliği ve Sivas İl Kültür Turizm Müdürlüğü’nce, 2019 yılı içinde Kültür Bakanlığı’na sunulacaktır. İki çocuk babası olan yazar, halen Konya’da kendi adını taşıyan Yusuf Koç Sanat Merkezi’nde (YKSM) uygulamalı drama, diksiyon, beden dili ve sinema dersleri vermeye devam etmektedir.
Henüz ilkokul beşinci sınıf öğrencisiyken Karanlık Dünya isimli bir roman yazan Koç, yazma uğraşını öğrenciliğinin sonraki yıllarında da devam ettirdi. 1970’lerde Bayburt’ta bulunan Koç, o zamanki hissiyatını “Ölüm Düşüncesi” isimli hikâyeyle kâğıda döktü. Millî Gazete’de yayımlanan bu çalışma, onun hikâye türünde ilk eseri oldu. Bunu diğer çalışmaları izledi.
Tiyatro etimolojisi, sahne tekniği, diksiyon, makyaj, kostüm ve tiyatro terimleri sözlüğü şeklinde altı bölümden oluşan Tiyatro ve Diksiyon Bilgisi adlı eseri, 2012’de ders kitabı olarak yayımlandı. 2002’de yayımlanan Şirin Babadan Masallar, her birinde altışar masal bulunan toplam beş kitaplık bir seridir. Seride yer alan hikâye kitapları Bülbül ile Dildade, Hırsızın Karnı Doymaz, Kekliğin Kurnazlığı, Oynak ile Kaymak, Sevcan ile Bircan’dır. Eserler, değer eğitimi açısından dikkat çekicidir. 1996’da yayımladığı Allah Var Şeriki Yok adlı eseri, Allah Var Şeriki Yok, Devletin Malı Deniz Yemeyen Ben adında birer perdelik iki piyesten oluşmaktadır. Trajikomik olayların anlatıldığı eserde, sosyal yaşamda karşılaşılan olumsuzluklar eleştirilmektedir.
Yazarın hayatından izler taşıyan Kızıldağ’ın Efsanesi adlı eser 1998’de yayımlandı. Fantastik bir kurgu içinde sunulan romanda üç çocuk kahramanın Kızıldağ’da yanan ışığın gizemini çözme macerası anlatılır. 1998’de yayımlanan Bir Firavun Bir Mücahit adlı belgesel romanında yazar, kitabın kahramanı Halid İslambuli’nin, halkına yaptığı zulümden dolayı Enver Sedat’ı öldürmesini anlatmaktadır. Yine 1998’de yayımladığı Hamalı adlı romanında yazar, Hafız Esad Suriye’sindeki zulümden kaçan Hamalı bir gencin mücadelesini konu edinmektedir. 2010 yılında yayımlanan belgesel romanı Bir Efsanedir Meke’de, kurumaya yüz tutmuş Meke Gölü ve bu tür göllerin korunması gerektiği fikri Meke Gölü’nün efsanesi ile anlatılmaktadır.2012’de yayımlanan Firavunun Çığlığı adlı belgesel romanda yazar, ailesine her akşam Hz Musa’yı anlatan bir babanın macera dolu olaylarla kurgulanmış Mısır gezisini anlatmaktadır. Eser, gerçek bir hikâyeden esinlenilerek kurgulanmıştır. 2014’te yayımlanan Garin 1915 adlı romanda, Ermenilerin Doğu ve Güneydoğu Anadolu’yu da içine alan bir Ermeni devleti kurarak, Erzurum’u başkent yapma hayali ele alınmıştır. Ermenilerin “garin” adını verdikleri devlet kurma hayalleri karşısında Kâzım Karabekir Paşa’nın görevlendirdiği ve gerçekte de yaşamış olan Dadaş Resul adında bir yiğidin kahramanlıkları anlatılmıştır. Yazarın bunlar dışında, ilk ve orta öğretim seviyesindeki çocuklar için, “99 Hazine” genel başlığında 99 hikâyeden oluşan ve resimleme nedeniyle, henüz yayınlanmamış çocuk hikâyelerinin baskı hazırlığı devam etmektedir.
Tolstoy, William Shakespeare, Namık Kemal, Mehmet Akif Ersoy ve Necip Fazıl Kısakürek gibi yazarlardan etkilenen yazarın yalın, sade ve anlaşılır üslubu onun için en iyi iletişim yoludur. Yetiştirdiği öğrencilerine yaklaşımında da bu özelliği öne çıkmaktadır. Yusuf Koç, yazılarında ve film çalışmalarında; Araştırma, gözlem, dil, tarih ve doğaya çok önem vermektedir. Onun çalışmalarındaki amacı, çocukların ve yetişkinlerin okuma sevgisi üzerinden elde edeceği kazanımlara aracılılık etmek, inandığı evrensel değerleri, tüm dünyaya “aklın yolu bir” düsturuyla aktarmaktır. Bu konuda özellikle çocuk, ebeveyn ve eğitimcilerde bir farkındalık oluşturmaya, deist ve ateist bir toplum yerine, “manevi bir”in ve "millî bir” olmanın öneminin kavramasına ve korunmasına özen göstermektedir. Eserlerini okurda merak uyandıracak, maceracı bir kurgu içerisinde kaleme alan yazarın pozitif düşünceyi ön planda tutması dikkat çekicidir. Açık, akıcı bir dile sahip olan yazar, eserlerinde zaman zaman yöresel şiveyi kullansa da, Türkçenin asli söyleyişine hassasiyet göstermiştir. O, hitap ettiği kitleyi Türkçe düşünmeye ve Türkçe konuşturmaya özendirmiştir. Eserlerinde hayatın gerçekleri ve insanlara faydalı olabilecek konular üzerinde yazmaya çalışan yazar, insanın bu dünyada bir eser bırakması gerektiğini düşünmekte, bunu dünyaya geliş ve bu dünyada var olma amacı olarak görmektedir.
Kaynakça
Yazarın kendisiyle 2 Şubat 2019 tarihinde yapılan görüşme.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BORA BAYRAMYayın Tarihi: 18.02.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 18.02.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Allah Var Şeriki Yok | Esra Yayınları / Konya | 1996 | Roman |
Kızıldağın Efsanesi | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / Ankara | 1998 | Roman |
Bir Firavun Bir Mücahit | Bengisu Yayınları / İstanbul | 1998 | Roman |
Hamalı | Bengisu Yayınları / İstanbul | 1998 | Roman |
Şirin Babadan Masallar/Bülbül ile Dildade | Renk Yayıncılık / İstanbul | 2002 | Masal |
Şirin Babadan Masallar/Hırsızın Karnı Doymaz | Renk Yayıncılık / İstanbul | 2002 | Masal |
Şirin Babadan Masallar/Kekliğin Kurnazlığı | Renk Yayıncılık / İstanbul | 2002 | Masal |
Şirin Babadan Masallar/Oynak ile Kaymak | Renk Yayıncılık / İstanbul | 2002 | Masal |
Şirin Babadan Masallar/Sevcan ile Bircan | Renk Yayıncılık / İstanbul | 2002 | Masal |
Bir Efsanedir Meke | Burç Yayınları / Konya | 2010 | Roman |
Tiyatro ve Diksiyon Bilgisi | Literatür Yayınları / Konya | 2012 | Araştırma |
Firavunun Çığlığı | Burç Yayınları / Konya | 2013 | Roman |
Garin 1915 | Karatay Yayınları / Konya | 2014 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KUL DERVİŞ/ BİÇARE DERVİŞ, Derviş Şahin | d. 1946 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | VELİ, Divriğili | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SÜLEYMAN, Süleyman Yıldırım | d. 1924 - ö. 1999 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÇINAR/ALİ ÇINAR/DELİ ÇINAR, Ali Çınar | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ramazan Teknikel | d. 20 Mart 1955 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | A. Kadir Bilgin (Ali Yıldırım) | d. 02 Nisan 1955 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mehmet Özger | d. 06 Nisan 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Leyla Şahin | d. 10 Aralık 1954 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | İbrahim Sadri | d. 01 Ocak 1963 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Sara Gürbüz Özeren | d. 12 Şubat 1956 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Levent Gönül | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Selma Severcan | d. 1983 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Zerrin Koç | d. 26 Mart 1956 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | İLHAMÎ, Yusuf Ziya Başer | d. 1907 - ö. 1984 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | YÛSUF, Yûsuf Seryâmî, Abduşüküroğlu | d. 1840 - ö. 1912 | Madde Adı | Görüntüle |