Madde Detay

Afyonkarahisar’ın Emirdağ ilçesinde doğdu. Altı çocuklu Cevahir ve Hüseyin Konuk çiftinin oğludur. İlköğrenimini İzmir’de Şehit Fethi Bey İlkokulunda, ortaöğrenimini Bursa İmam Hatip Lisesinde tamamladı. 1982’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünü bitirdi (Çetin 2002: 169). 1981’de çıkmaya başlayan Yönelişler dergisinin kurucu kadrosunda ve ilk dönem yayın kurulunda bulundu. 1985’te Malatya Lisesine atandı ve üç buçuk yıl burada çalıştı. Sosyoloji sahasında İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde 1988’de yüksek lisans, 1992’de doktora eğitimini tamamladı (Işık 2007: 2242). 1988-2004 yılları arasında İnönü Üniversitesi’nde, 2004-2016 arasında Afyon Kocatepe Üniversitesinde, 2016’dan itibaren de İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesinde Sosyoloji bölümlerinde farklı akademik unvanlar altında çalıştı. Hâlen profesör unvanıyla İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi’nde çalışmaya devam eden Konuk, evli ve iki çocuk babasıdır.

Daha ilkokul sıralarında şiire, edebiyata ilgi duyan Osman Konuk, düzenli bir şekilde şiir yazmaya lise yıllarında başladı. İlk şiiri 1980’de İzmir merkezli Yeni Sanat dergisinde “Şiir Dostuna” adıyla çıktı. Daha sonra şiir ve yazıları Oluşum, Yönelişler, Tan, İpek Dili, Ağır Ol Bay Düzyazı, Dergâh, Heves, Hece, Dergâh, Atlılar, Kökler, Kırklar, İtaki, Mahfil, İtibar, Beyazmanto, bachibouzouck, poetikhars, Kitap Postası, Yumuşak Ge, Karagöz Edebiyat gibi basılı ve internet ortamında çıkan edebiyat-sanat dergilerinde yayımlandı. Ayrıca bir dönem (1990-2000) suskunluk evresine giren şair, 2000’den itibaren bazı şiirlerini Erin Özgür müstearıyla internet ortamındaki çeşitli şiir gruplarında ve şiir sitelerinde yayımladı (Gündüz 2014: 30-38).

Konuk’un ilk şiir kitabı Seni Yalnız Ben Anlarım 1982’de neşredildi. Kitapta yer alan şiirlerde şair, ağırlıklı olarak modern zaman içerisinde geleneğin temsil ettiği değerleri yitirmiş, yalnızlaşmış ve umudunu kaybetmiş insanın iç sıkıntılarını dile getirdi. Şairin uzun zaman sonra, ilk kitabındaki şiirlerini de içeren ikinci kitabı Tehlikeli Belki 2006’da yayımlandı. Bu kitabındaki şiirlerinde öncekinde olduğu gibi eleştirel bir tavırla modernitenin açmazları, insan ilişkilerinin bozulması, masumiyetin ve samimiyetin yitirilmesi üzerinde durdu. Şair, bu eseriyle 2006 Türkiye Yazarlar Birliği Yılın Şiir Kitabı Ödülünü kazandı (Gündüz 2014: 61-63). Üçüncü şiir kitabı Beyaz Savunma ise 2009’da okurlarıyla buluştu. Bu kitabındaki şiirlerinde de şair, eleştirel tutumunu imgeye ve çağrışıma yaslanarak sürdürdü. Aynı zamanda bireyin kendi varoluşsal benliğine, yaşadığı evreni anlamlandırmasına ve mantıksal yönelimlerine dikkati çekti. Öte yandan Konuk, şiir kitapları dışında soruşturma dosyalarına verdiği cevapları da içeren kendisiyle yapılmış söyleşilerden olan bir seçkiyi ve kaleme aldığı ‘Küllük’ yazılarını 2012’de yayımlanan Sıfır İroni kitabında topladı. Söyleşilerinde şair, edebiyat ve şiirle ilgili yönelimlerinin arka planında nelerin olduğunu dile getirdi. Yazılarında ise daha çok modernizm eleştirisine, gelenek algısına, sanat ve edebiyat yönelimlerine, günümüz insanın sorunlarına, toplum ve medya ilişkisine değindi.

Osman Konuk, şiiri modern zaman içerisinde yaşayan insanın, kendi var oluşunu, özünü hissetmesi ve bu öze çizilen sınırları, yönlendirmeleri fark etmesi ile başlayan bir rahatsız olma ve duruş sergileme biçimi olarak tarif eder (Gündüz 2014: 41) Bu anlamda şiiri bir farkındalık ve itiraz şekli, şairi ise muhalif olarak niteler. Konuk, şiiri hayal gücünden ziyade gerçek gücüyle yazdığını belirtir ve şiirde “insanî tamlığın savunulması, modern özürlülüğün reddi, en azından ortaya konulması” açısından kıymetli bir öz bulur (Öztek 2006: 13). Şiirlerinde tema olarak modernizm eleştirisi çevresinde insanın tükenmek bilmeyen maddi isteklerini, şan ve şöhret gibi dünyevi açlıklarını ve yitirilmeye yüz tutmuş değerlerini ele alır. Ayrıca aşk, dostluk, özlem, ölüm, gelenek, modern yaşam, din, metafizik, kaçış arzusu, çaresizlik, çocuk, savaş, yozlaşma, ekonomik sorunlar gibi meseleler üzerinde durur (Gündüz 2014: 61).

Dil ve üslup açısından bakıldığında ise Konuk’un şiirlerinde, yalın ve anlaşılır bir dil kullandığı görülmektedir. Söz oyunlarına ve şiiriyete mesafeli duran şair, ironik bir üslûpla şiirlerini kaleme alır. Şiirinde bir taraftan yeni imge anlayışıyla örtük bir söylem oluşturmaya gayret eden şair, bir taraftan da sanki muhatabıyla konuşurcasına mısralar kurar. Noktalama işaretleri ve büyük harf kullanımından kaçınması onun şiirinde bir dil sapması olarak göze çarpar. Ayrıca şair konuşma dilinin olanaklarından, argodan, metinlerarası ilişkilerden ve eksiltili cümle yapısından sık sık yararlanır.

"İkinci Yeni" şiirinin etkisinin belirgin bir biçimde görüldüğü Osman Konuk’un etkilendiği ve sevdiği şairlerin başında "ustam" dediği İsmet Özel ile Sezai Karakoç’un gelmektedir. Bu iki isim dışında şiirine kaynaklık etmesi ve sanat anlayışını belirlemeleri açısından Cemal Süreya, Ece Ayhan, Edip Cansever, Turgut Uyar, Ergin Günçe gibi şairlerin üzerinde tesiri görülmektedir (Gündüz 2014: 117-178).