Madde Detay
LÂYİHÎ, Mustafa
(d. ?/? - ö. 973/1565/66)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Serez’de doğan şairin asıl adı Mustafa’dır. Sahn Medresesi müderrislerinden Kemal Çelebi’den mülazım olduktan sonra tasavvufa meyletti. İbrahim Gülşenî’ye intisap edince Mısır’a gidip bir müddet hizmet etti. Burada o dönemde Mısır beylerbeyi olan Ali Paşa’yla dostluk kurdu. İstanbul’a dönünce Kanuni Sultan Süleyman’ın veziriazamı olan Ali Paşa’nın ilgisini gördü. Bu durumu kıskananlar, bir müddet sonra Lâyihî’yi bozuk inanç sahibi olarak itham edince Paşa’nın gözünden düştü. Bunun üzerine İstanbul’dan ayrılıp memleketi Serez’e döndü. 973/1565-66’da Serez’de vefat etti (İsen 1994: 267, Kılıç 2010: 755-56, Eyduran 2009: 230, Eyduran 2008: 169, Akbayar 1998: 900, Canım 2000: 480-81).
Lâyihî, tarih ve nevadiri ihtiva eden bir mecmua sahibidir (Akbayar 1998: 900, Yavuz 1972: 219). Orta derecede ilim sahibi olan şair, şiir ve inşada başarılıdır (Eyduran 2008: 169, Solmaz 2005: 500). İmla ve yazısı güzel, iyi bir hattat (Canım 2000: 480) olan şair, üç dilde şiirler yazmıştır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
İpekten, Halûk (vd.) (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.
İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.
Kaf-zâde Fâ’izî. Zübdetü’l-Eş’âr. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1325, vr. 94a.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 20.03.2013]
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 20.03.2013]
Tatçı, Mustafa (hzl.) (2003). Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri I-II-III. Ankara: Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 03.11.2013
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020
Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Kamuya feyzün irer bârgâhdur işigün
Şu resme ki felek-i mihr ü mâhdur işigün
Tarîk-i Ka’be-i tahkîke reh-revân olana
Cenâb-ı Hazrete bir şâh-râhdur işigün
Kapunda secde idersem revâdur ey Ka’bem
Safâ vü Merve hakı kıblegâhdur işigün
Çerâg-ı hüsnüne mihr ü meh oldı iki ışık
Gedâ-yı ışk olana tekyegâhdur işigün
Vilâyet ıssı şu sultân-ı dehrsin sen kim
Livâ-yı ma’delete arsagâhdur işigün
Kapundan özge olur mı bu Lâyihîye sened
Garîb ü bî-kes olana penâhdur işigün
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 757.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SEHÂYÎ | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HÂFIZ, Hâfız Efendi | d. ? - ö. 1533-34 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MAKÂMÎ, Makâmî Çelebi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SEHÂYÎ | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HÂFIZ, Hâfız Efendi | d. ? - ö. 1533-34 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MAKÂMÎ, Makâmî Çelebi | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | SEHÂYÎ | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HÂFIZ, Hâfız Efendi | d. ? - ö. 1533-34 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | MAKÂMÎ, Makâmî Çelebi | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SEHÂYÎ | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | HÂFIZ, Hâfız Efendi | d. ? - ö. 1533-34 | Meslek | Görüntüle |
12 | MAKÂMÎ, Makâmî Çelebi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | SEHÂYÎ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | HÂFIZ, Hâfız Efendi | d. ? - ö. 1533-34 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | MAKÂMÎ, Makâmî Çelebi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | SEHÂYÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | HÂFIZ, Hâfız Efendi | d. ? - ö. 1533-34 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MAKÂMÎ, Makâmî Çelebi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |