Mar Bayciev

(d. 23 Mart 1935 / ö. -)
Dramaturg, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Calalabad’da doğdu. 1960’ta Kırgız Milli Üniversitesinin Rus Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. 1962-64 yılları arasında Moskova’daki Yüksek Senaryo Kursunda eğitim aldı. Kırgızfilm stüdyosunda kıdemli redaktör, Sovyet Sosyalist Kırgızistan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığında baş redaktör olarak görev yaptı (Aamatov vd, 2008: 142). 1971-75 yılları arasında Literaturnaya gazetesinin muhabiri olarak çalışan Bayciev'in Yüksek Senaryo Kursunda bitirme tezi olarak kaleme aldığı Başkanın Baktısı adlı çalışması Özbekfilm tarafından filmleştirdi. Başkanın Baktısı 1979'da düzenlenen Uluslararası Aşkabad Film Festivalinde ödül aldı (Akmataeliev vd; 2002: 487).

Mar Bayciev Kırgızistan'da hem Kırgızca hem de Rusça yazabilen az sayıdaki kalemler arasındadır (Aamatov vd, 2008: 142). Kaleme aldığı güldürü ögeli hiciv hikâyeleriyle adını duyuran Mar Bayciev’in ilk hikaye kitabı Karakurt 1961 yılında basılmıştır (Rıspaev vd, 1989: 128). Bu hikâye kitabının ardından hikâye ve uzun hikâye türünde Kaytıp Kelüü (1964), Çıyır (1966), Menin Altın Balalıgım (1976), adlı kitapları da basılmıştır (Akmataeliev vd, 2002: 486).

Yazmış olduğu piyesler arasında Baldar Boygo Cetkende, Erööl, Ar Namısı, Ar Bir Üydö Mayram, Kız Küyöö, Altınçı Künü Keçinde, Uzak Sapardagı Poyezd sanatçı kişiliğini yansıtan önemli eserleri arasında sayılır (Aamatov vd, 2008: 142).

Senarist özelliği ile de öne çıkan Mar Bayciev Kırgızfilm stüdyosu için Ak İlbirstin Tukumu, Altın Küz; Özbekfilm stüdyosu için Bötön Bakıt, Nöşör; Kazaktelefilm stüdyosu için Caŋı Cıl Aldındagı Tün isimli uzun metrajlı filmlerin senaryosunu kaleme almıştır. Kaleme almış olduğu hikayelerden uyarlanan kısa metrajlı filmler de vardır (Aamatov vd, 2008: 142).

Eserleri Sovyetler Birliği içerisindeki birçok dile çevrilen Bayciev’in dramaları Polonya, Macaristan, Avusturya, Kanada, Moğolistan, Romanya, Bulgaristan, Finlandiya'da ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği içinde iki yüzden fazla tiyatroda sahneye konmuştur (Aamatov vd, 2008: 143).

Bayciev, Manas Destanı’nın Rusça baskısının hazırlanma ve yayımlanma aşamasında aktif olarak görev almış ayrıca K. Cantöşöv ve T. Moldo’nun eserlerini Rusçaya çevirmiştir (Aamatov vd, 2008: 142).

Kaynakça

Aamatov, M. A. vd. (2008). Kırgız Respublikasının Cazuuçuları. Bişkek: Demi Bas.

Akmataliev, Abdıldacan. Vd. (2002). Kırgız Adabiyatının Tarıhı VII. Bişkek: Manastanuu Cana Körköm Madanıyattın Uluttuk Borboru.

Rıspaev, B. vd. (1989). Pisateli Sovetskogo Kirgizstana. Frunze: Adabiyat Bas.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KEMAL GÖZ
Yayın Tarihi: 05.09.2019
Güncelleme Tarihi: 14.01.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kara KurtKırgızokuupedmambas / Frunze1961Hikâye
VozvraşenieKirgizgosizdat / Frunze1964Hikâye
ÇıyırMektep / Frunze1966Hikâye
DuelVUOAİ / Moskva1968Tiyatro
Çucoe SçasteKırgızstan / Frunze1969Hikâye
Adaşkan AdamMektep / Frunze1974Tiyatro
Moya Zolotoya RıbkaMol. Gvardiya / Moskva1976Hikâye
Mı-MucçinıVAAP / Moskva1976Tiyatro
Drevnyaya SkazkaVAAP / Moskva1978Tiyatro
Mı-Mucçinıİskustvo / Moskva1978Tiyatro
Mı-MucçinıSoc. Pisatel / Moskva1978Tiyatro
Ar Bir Üydö MayramKırgızstan / Frunze1980Tiyatro
Odnacdı Oçen DavnoMektep / Frunze1984Hikâye
Osennie DocdiHudoc. Lit / Moskva1985Hikâye
Mezgil BaraktarıKırgızstan / Frunze1987Hikâye
Potomok Belogo BarsaMektep / Frunze1987Hikâye
Uzak Sapardagı PoyezdAdabiyat / Bişkek1991Tiyatro
Manas NasaatıŞam / Bişkek2005Diğer
M. Bayciev SahnadaSedep Fondusu / Bişkek2006Tiyatro
Angemeler Cana PovestterSedep Fondusu / Bişkek2006Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HACALI, Hacalı Hacıyev Salihcanoğlud. 1935 - ö. 1983Doğum YılıGörüntüle
2Mustafa Öneşd. 1935 - ö. 21 Ocak 2017Doğum YılıGörüntüle
3Ali Püsküllüoğlud. 1 Ocak 1935 - ö. 24 Haziran 2008Doğum YılıGörüntüle
4Abdurauf Abdurahim Fitretd. 1886 - ö. 4 Ekim 1938MeslekGörüntüle
5Berin Taşand. 9 Kasım 1928 - ö. 17 Haziran 2018MeslekGörüntüle
6İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967MeslekGörüntüle
7Mirze Ali Möcüz Şebisterîd. 29 Mart 1873 - ö. 25 Eylül 1934Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8Maria Kapaklıd. 1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9Ali Rıza Saraçoğlud. 1938 - ö. 1994Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10Ozan Tellid. 01 Ocak 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11HÂFIZ, Hamamcı-zâde Hâfız-ı Mar'aşîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle