MEHMET ÇAKIRTAŞ

(d. 1920 / ö. 01.11.1988)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şair ve yazar Mehmet Çakırtaş 1920'de Balıkesir'in Balya (Edremit) ilçesinde doğmuştur. Ortaokulu dışarıdan bitirmiştir. Usta-çırak geleneğinin dışında kendi kendini yetiştirmiştir. Uzun yıllar Ankara'da yaşamıştır. Bu sebeple "kentli bir halk ozanı" denilebilir. Âşık, Ankara'da 1947-1961 yılları arasında Maden Tetkik Arama Enstitüsünde memur olarak çalışmıştır. Âşık buradaki işinden ayrıldıktan sonra Zafer ve Yeni Gün gazetesinde baş düzeltmen olarak görev yapmıştır. Âşığın son çalışma yeri Türkiye Kömür İşletmeleri olmuştur. 1979 yılında emekli olan şair, 1 Kasım 1988 tarihinde vefat etmiştir (Arısoy 1985: 479; www.edebiyatdunyamiz.com).

Mehmet Çakırtaş; ortaokul yıllarında şiirle tanışmış, babasının saz şairi olmasından dolayı halk şiirine ilgi duymuştur. Şiirlerini genellikle irticalen söyleyen Mehmet Çakırtaş’ın ilk şiirleri yetişmesine katkı sağlayan Çınaraltı dergisinde yayımlanmıştır. Şiirleri âşık tarzına yakın olup birçoğu bestelenmiştir. Âşık tarzına yeni bir hamle getiren şair; sade bir dille, hece ölçüsünde şiirler yazmış, halk şiirinin izinden gitmiştir. Çakırtaş’ın şiirleri söyleyiş tarzı Köroğlu gibi yiğit, Karacaoğlan gibi âşık, bazen de Yunus gibi tasavvufî-mistik karakterdedir. Şiirlerinde doğa, yurt, gurbet, vuslat vb. şeklinde geniş bir tema çeşitliliği olan şair, sevda şiirlerini yoğun olarak işlemiştir. Çakırtaş şiirlerinde; Edremit, Konya, Kazdağı, Isparta, Ankara, Kıbrıs şeklinde yurdun çeşitli yörelerinden tablolar çizmiştir (Dizdaroğlu 1957: 524-526; Gözler 1989: 77; Tekin 1995: 483; Yardım 2012: 270).

Kaynakça

Arısoy, Sunullah (1985). Türk Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Bilgi Yayınevi.

Dizdaroğlu, Hikmet (1957). "İki Şiir Kitabı [Nedim Çapman: Okyanusun Ötesi; Mehmet Çakırtaş: Gün Dönümünden Sonra". Türk Dili Dergisi. C: VI. 69: 523-526.

Gözler, H. Fethi (1989). Edebiyatımızdaki Dinî, Hikmetli ve Tasavvufî Manzum Sözlerden Bir Demet. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

http://www.edebiyatdunyamiz.com/index.php/makaleler/yazarlarimiz-makaleleri/1330-mehmet-cakirtas) [erişim tarihi: 16.01.2019].

Tekin, Arslan (1995). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. İstanbul: Ötüken Yay.

Yardım, Mehmet Nuri (2012). Edebiyatımızın Güleryüzü. İstanbul: Yağmur Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ERDEM AKIN
Yayın Tarihi: 25.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
GündönümüAR Basımevi / Ankara1949Şiir
Çakırtaş'tan DamlalarDoğuş Matbaası / Ankara1945Şiir
Gündönümünden Sonra? / ?1957Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂFİTÂBÎ (ÂFTÂBÎ), Şerîfed. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İŞTİYÂKÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Metin Savaşd. 01 Ocak 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HACI GURBAN SÜLEYMANÎd. 01.01.1920 - ö. 20.01.2008Doğum YılıGörüntüle
5Fahri Ersavaşd. 1 Mart 1920 - ö. 1 Ekim 2010Doğum YılıGörüntüle
6GÜLMEZ/HÜSEYİN, Hüseyin Gülmezd. 1920 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HACI GURBAN SÜLEYMANÎd. 01.01.1920 - ö. 20.01.2008Ölüm YılıGörüntüle
8Fahri Ersavaşd. 1 Mart 1920 - ö. 1 Ekim 2010Ölüm YılıGörüntüle
9GÜLMEZ/HÜSEYİN, Hüseyin Gülmezd. 1920 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HACI GURBAN SÜLEYMANÎd. 01.01.1920 - ö. 20.01.2008MeslekGörüntüle
11Fahri Ersavaşd. 1 Mart 1920 - ö. 1 Ekim 2010MeslekGörüntüle
12GÜLMEZ/HÜSEYİN, Hüseyin Gülmezd. 1920 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HACI GURBAN SÜLEYMANÎd. 01.01.1920 - ö. 20.01.2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fahri Ersavaşd. 1 Mart 1920 - ö. 1 Ekim 2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15GÜLMEZ/HÜSEYİN, Hüseyin Gülmezd. 1920 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HACI GURBAN SÜLEYMANÎd. 01.01.1920 - ö. 20.01.2008Madde AdıGörüntüle
17Fahri Ersavaşd. 1 Mart 1920 - ö. 1 Ekim 2010Madde AdıGörüntüle
18GÜLMEZ/HÜSEYİN, Hüseyin Gülmezd. 1920 - ö. ?Madde AdıGörüntüle