Madde Detay
MEHMET ÇAKIRTAŞ
(d. 1920 / ö. 01.11.1988)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şair ve yazar Mehmet Çakırtaş 1920'de Balıkesir'in Balya (Edremit) ilçesinde doğmuştur. Ortaokulu dışarıdan bitirmiştir. Usta-çırak geleneğinin dışında kendi kendini yetiştirmiştir. Uzun yıllar Ankara'da yaşamıştır. Bu sebeple "kentli bir halk ozanı" denilebilir. Âşık, Ankara'da 1947-1961 yılları arasında Maden Tetkik Arama Enstitüsünde memur olarak çalışmıştır. Âşık buradaki işinden ayrıldıktan sonra Zafer ve Yeni Gün gazetesinde baş düzeltmen olarak görev yapmıştır. Âşığın son çalışma yeri Türkiye Kömür İşletmeleri olmuştur. 1979 yılında emekli olan şair, 1 Kasım 1988 tarihinde vefat etmiştir (Arısoy 1985: 479; www.edebiyatdunyamiz.com).
Mehmet Çakırtaş; ortaokul yıllarında şiirle tanışmış, babasının saz şairi olmasından dolayı halk şiirine ilgi duymuştur. Şiirlerini genellikle irticalen söyleyen Mehmet Çakırtaş’ın ilk şiirleri yetişmesine katkı sağlayan Çınaraltı dergisinde yayımlanmıştır. Şiirleri âşık tarzına yakın olup birçoğu bestelenmiştir. Âşık tarzına yeni bir hamle getiren şair; sade bir dille, hece ölçüsünde şiirler yazmış, halk şiirinin izinden gitmiştir. Çakırtaş’ın şiirleri söyleyiş tarzı Köroğlu gibi yiğit, Karacaoğlan gibi âşık, bazen de Yunus gibi tasavvufî-mistik karakterdedir. Şiirlerinde doğa, yurt, gurbet, vuslat vb. şeklinde geniş bir tema çeşitliliği olan şair, sevda şiirlerini yoğun olarak işlemiştir. Çakırtaş şiirlerinde; Edremit, Konya, Kazdağı, Isparta, Ankara, Kıbrıs şeklinde yurdun çeşitli yörelerinden tablolar çizmiştir (Dizdaroğlu 1957: 524-526; Gözler 1989: 77; Tekin 1995: 483; Yardım 2012: 270).
Kaynakça
Arısoy, Sunullah (1985). Türk Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
Dizdaroğlu, Hikmet (1957). "İki Şiir Kitabı [Nedim Çapman: Okyanusun Ötesi; Mehmet Çakırtaş: Gün Dönümünden Sonra". Türk Dili Dergisi. C: VI. 69: 523-526.
Gözler, H. Fethi (1989). Edebiyatımızdaki Dinî, Hikmetli ve Tasavvufî Manzum Sözlerden Bir Demet. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
http://www.edebiyatdunyamiz.com/index.php/makaleler/yazarlarimiz-makaleleri/1330-mehmet-cakirtas) [erişim tarihi: 16.01.2019].
Tekin, Arslan (1995). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. İstanbul: Ötüken Yay.
Yardım, Mehmet Nuri (2012). Edebiyatımızın Güleryüzü. İstanbul: Yağmur Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ERDEM AKIN
Yayın Tarihi: 25.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Gündönümü | AR Basımevi / Ankara | 1949 | Şiir |
Çakırtaş'tan Damlalar | Doğuş Matbaası / Ankara | 1945 | Şiir |
Gündönümünden Sonra | ? / ? | 1957 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | FATMA KAMİLE HANIM | d. 1839 - ö. 1921 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Cenk Çalışır | d. 1967 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Metin Savaş | d. 01 Ocak 1965 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Halil İbrahim Göktürk | d. 1920 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Sabahattin Engin | d. 9 Mart 1920 - ö. 19 Temmuz 2007 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İbrahim Minnetoğlu | d. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Halil İbrahim Göktürk | d. 1920 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Sabahattin Engin | d. 9 Mart 1920 - ö. 19 Temmuz 2007 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İbrahim Minnetoğlu | d. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Halil İbrahim Göktürk | d. 1920 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Sabahattin Engin | d. 9 Mart 1920 - ö. 19 Temmuz 2007 | Meslek | Görüntüle |
12 | İbrahim Minnetoğlu | d. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993 | Meslek | Görüntüle |
13 | Halil İbrahim Göktürk | d. 1920 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Sabahattin Engin | d. 9 Mart 1920 - ö. 19 Temmuz 2007 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İbrahim Minnetoğlu | d. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Halil İbrahim Göktürk | d. 1920 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Sabahattin Engin | d. 9 Mart 1920 - ö. 19 Temmuz 2007 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | İbrahim Minnetoğlu | d. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993 | Madde Adı | Görüntüle |