MEHMET ÇAKIRTAŞ

(d. 1920 / ö. 01.11.1988)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şair ve yazar Mehmet Çakırtaş 1920'de Balıkesir'in Balya (Edremit) ilçesinde doğmuştur. Ortaokulu dışarıdan bitirmiştir. Usta-çırak geleneğinin dışında kendi kendini yetiştirmiştir. Uzun yıllar Ankara'da yaşamıştır. Bu sebeple "kentli bir halk ozanı" denilebilir. Âşık, Ankara'da 1947-1961 yılları arasında Maden Tetkik Arama Enstitüsünde memur olarak çalışmıştır. Âşık buradaki işinden ayrıldıktan sonra Zafer ve Yeni Gün gazetesinde baş düzeltmen olarak görev yapmıştır. Âşığın son çalışma yeri Türkiye Kömür İşletmeleri olmuştur. 1979 yılında emekli olan şair, 1 Kasım 1988 tarihinde vefat etmiştir (Arısoy 1985: 479; www.edebiyatdunyamiz.com).

Mehmet Çakırtaş; ortaokul yıllarında şiirle tanışmış, babasının saz şairi olmasından dolayı halk şiirine ilgi duymuştur. Şiirlerini genellikle irticalen söyleyen Mehmet Çakırtaş’ın ilk şiirleri yetişmesine katkı sağlayan Çınaraltı dergisinde yayımlanmıştır. Şiirleri âşık tarzına yakın olup birçoğu bestelenmiştir. Âşık tarzına yeni bir hamle getiren şair; sade bir dille, hece ölçüsünde şiirler yazmış, halk şiirinin izinden gitmiştir. Çakırtaş’ın şiirleri söyleyiş tarzı Köroğlu gibi yiğit, Karacaoğlan gibi âşık, bazen de Yunus gibi tasavvufî-mistik karakterdedir. Şiirlerinde doğa, yurt, gurbet, vuslat vb. şeklinde geniş bir tema çeşitliliği olan şair, sevda şiirlerini yoğun olarak işlemiştir. Çakırtaş şiirlerinde; Edremit, Konya, Kazdağı, Isparta, Ankara, Kıbrıs şeklinde yurdun çeşitli yörelerinden tablolar çizmiştir (Dizdaroğlu 1957: 524-526; Gözler 1989: 77; Tekin 1995: 483; Yardım 2012: 270).

Kaynakça

Arısoy, Sunullah (1985). Türk Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Bilgi Yayınevi.

Dizdaroğlu, Hikmet (1957). "İki Şiir Kitabı [Nedim Çapman: Okyanusun Ötesi; Mehmet Çakırtaş: Gün Dönümünden Sonra". Türk Dili Dergisi. C: VI. 69: 523-526.

Gözler, H. Fethi (1989). Edebiyatımızdaki Dinî, Hikmetli ve Tasavvufî Manzum Sözlerden Bir Demet. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

http://www.edebiyatdunyamiz.com/index.php/makaleler/yazarlarimiz-makaleleri/1330-mehmet-cakirtas) [erişim tarihi: 16.01.2019].

Tekin, Arslan (1995). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. İstanbul: Ötüken Yay.

Yardım, Mehmet Nuri (2012). Edebiyatımızın Güleryüzü. İstanbul: Yağmur Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ERDEM AKIN
Yayın Tarihi: 25.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
GündönümüAR Basımevi / Ankara1949Şiir
Çakırtaş'tan DamlalarDoğuş Matbaası / Ankara1945Şiir
Gündönümünden Sonra? / ?1957Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Halil Soyuerd. 4 Ocak 1921 - ö. 17 Ocak 2004Doğum YeriGörüntüle
2Sümeyra İkizd. 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Ocaktand. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Oğuz Özdeşd. 1920 - ö. 7 Haziran 1979Doğum YılıGörüntüle
5Ömer Faruk Toprakd. 14 Şubat 1920 - ö. 20 Ağustos 1979Doğum YılıGörüntüle
6SEYİT MEFTUNİ/MEFTUNİ, İbrahim Memo Temizd. 1920 - ö. 28.05.1982Doğum YılıGörüntüle
7Oğuz Özdeşd. 1920 - ö. 7 Haziran 1979Ölüm YılıGörüntüle
8Ömer Faruk Toprakd. 14 Şubat 1920 - ö. 20 Ağustos 1979Ölüm YılıGörüntüle
9SEYİT MEFTUNİ/MEFTUNİ, İbrahim Memo Temizd. 1920 - ö. 28.05.1982Ölüm YılıGörüntüle
10Oğuz Özdeşd. 1920 - ö. 7 Haziran 1979MeslekGörüntüle
11Ömer Faruk Toprakd. 14 Şubat 1920 - ö. 20 Ağustos 1979MeslekGörüntüle
12SEYİT MEFTUNİ/MEFTUNİ, İbrahim Memo Temizd. 1920 - ö. 28.05.1982MeslekGörüntüle
13Oğuz Özdeşd. 1920 - ö. 7 Haziran 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ömer Faruk Toprakd. 14 Şubat 1920 - ö. 20 Ağustos 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SEYİT MEFTUNİ/MEFTUNİ, İbrahim Memo Temizd. 1920 - ö. 28.05.1982Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Oğuz Özdeşd. 1920 - ö. 7 Haziran 1979Madde AdıGörüntüle
17Ömer Faruk Toprakd. 14 Şubat 1920 - ö. 20 Ağustos 1979Madde AdıGörüntüle
18SEYİT MEFTUNİ/MEFTUNİ, İbrahim Memo Temizd. 1920 - ö. 28.05.1982Madde AdıGörüntüle